Nhà ở xã hội: Xây từ cơ chế

Nhằm kích thích nền kinh tế, Bộ Xây dựng vừa trình đề án 49 ngàn tỷ đồng để xây nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu bức thiết của những người có thu nhập trung bình và tầng lớp tri thức trẻ. Vậy sẽ làm như thế nào, Nhà nước bỏ tiền ra làm hay tạo cơ chế? Chúng tôi xin giới thiệu ý kiến đóng góp của các doanh nhân xung quanh vấn đề này.

Nhà ở xã hội là nơi tập trung an cư cho mọi thành phần trong xã hội, từ tầng lớp trí thức trẻ, cán bộ công chức, tiểu thương và cả chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ, nên đòi hỏi cần phải có quy mô lớn, có khi diện tích lên đến hàng trăm ha. Do đó phải tập trung đầu tư xây dựng khép kín với các tiện ích phục vụ cuộc sống của cộng đồng như nhà trẻ, trường học, bệnh viện, siêu thị... Vì vậy sẽ được đặt ở những nơi có vị trí ngoại vi thành phố, ví dụ tại TPHCM nên đầu tư phát triển ở Hiệp Phước (Nhà Bè), Tây Bắc (Củ Chi), Lâm Viên (Quận 9).

Giao thông: Để những khu đô thị nhà ở xã hội hình thành và phát triển, kéo dãn cộng đồng dân cư về sinh sống ở nơi đây thì việc đầu tiên cần phát triển đó là việc lưu thông từ nơi ở đến các quận trung tâm, nơi làm việc bằng những đường cao tốc, rút ngắn thời gian lưu thông từ nơi ở đến nơi làm việc trong khoảng thời gian 30-45 phút lái xe ô tô. Việc này phải do Nhà nước đảm trách. Đó là phát huy tối đa hiệu quả đầu tư vốn của quỹ đầu tư hạ tầng của các định chế tài chính hoặc sử dụng công cụ chính sách như: đổi đất lấy hạ tầng, phát hành trái phiếu đầu tư hạ tầng giao thông, BOT hoặc BT vào việc phát triển hạ tầng giao thông. Những chính sách để phát triển hạ tầng giao thông từ nguồn vốn toàn dân là rất quan trọng, điều đó mới phát triển đô thị bền vững.

Thủ tục đầu tư: Nhà nước cần đẩy mạnh việc cải cách hành chính đối với trình tự, thủ tục liên quan đến đầu tư xây dựng, nhằm tạo điều kiện cho cá nhân và tổ chức kinh doanh bất động sản triển khai nhanh chóng các dự án nhà ở xã hội như thời gian giải quyết hồ sơ, đơn giản hóa các thủ tục nhằm gấp rút hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, để có cơ sớ pháp lý bồi thường khi có yêu cầu thu hồi đất, thế chấp vay vốn đầu tư.

Cơ chế sử dụng đất: áp dụng đấu thầu dự án có sử dụng đất rộng rãi, đặc biệt cho những khu đất lớn, tổ hợp các công trình đầu tư có qui mô lớn. Giải pháp này sẽ tránh được bất cập về bồi thường giải phóng mặt bằng, không nhất thiết phải bồi thường giải tỏa xong mới tổ chức đấu thầu. Nhà nước không phải ứng tiền trước để bồi thường giải phóng mặt bằng mà tiền này sẽ do người trúng đấu thầu chi trả cho người đang sử dụng đất theo đơn giá trúng thầu và Nhà nước sẽ thực hiện việc thu hồi đất và giao đất cho nhà đầu tư Nhà nước sẽ có nhiều phương án sử dụng đất và kiến trúc để so sánh lựa chọn và chọn được nhà đầu tư có năng lực thực sự không chỉ về tài chính mà còn về năng lực thi công xây dựng và năng lực quản lý, khai thác, vận hành công trình.

Miễn thuế nhà đất trong thời hạn 05 (năm) năm, kể từ khi được giao đất đối với phần diện tích đất được Nhà nước giao để thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội.

Cơ chế tài chính: Quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REIT) là một định chế tài chính, có sự tham gia của mọi thành phần kinh tế trong xã hội sẽ tham gia phát triển thị trường nhà ở. Quỹ chủ yếu đầu tư phát triển nhà ở cho mọi thành phần, giải quyết các hỗ trợ tài chính để có nhà ở nên phải có một nguồn vốn đủ, ổn định để các hoạt động đầu tư của Quỹ được chủ động, đạt được hiệu quả cao và phát triển một cách bền vững. Do đó Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính ban hành những quy định cụ thể cơ chế hoạt động của Quỹ cho phù hợp với chức năng nhiệm vụ như Luật Nhà ở qui định, đáp ứng mong đợi về khả năng sinh lợi cho cổ đông góp vốn vào quỹ và bảo vệ an toàn cho nhà đầu tư cũng như khách hàng mua nhà ở.

Ngân hàng: Cho phép tăng tỷ lệ nguồn vốn cho vay trung dài hạn của ngân hàng trong nguồn huy động ngắn hạn (hiện nay được qui định chỉ giới hạn trong tổng số 20%); đồng thời qui định cho phép thời gian cho vay đầu tư vào loại hình nhà ở xã hội đến 20 hoặc 30 năm. Cho các ngân hàng thương mại được tự tổ chức thanh lý tài sản thế chấp, giúp các ngân hàng nhanh chóng thu hồi nợ vay, giảm tỷ lệ nợ quá hạn; làm cho ngân hàng mạnh dạn hơn trong việc xem xét cho vay vào loại hình bất động sản này.

Chính sách thuế: áp dụng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 10% trong suốt thời gian thực hiện các dự án xây dựng nhà ở xã hội. Đối với các doanh nghiệp tham gia đầu tư cải tạo các chung cư cũ, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 10 năm đầu, giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp trong 10 năm tiếp theo. Điều chỉnh thuế suất thuế giá trị gia tăng trong xây dựng nhà ở từ 10% xuống còn 5% hoặc 0%. Bên cạnh việc ưu đãi, cũng cần có chế tài đánh thuế lũy tiến đối với các chủ dự án hoặc nhà đầu tư cố tình đầu cơ nến nhà, không tuân thủ theo tiến độ của dự án đã được duyệt.

DiaOcOnline.vn - Theo Sài Gòn Giải Phóng