Tăng giá thuê đất, doanh nghiệp bất bình

Hàng trăm doanh nghiệp tại tỉnh Hải Dương vừa gửi đơn kiến nghị tập thể về việc điều chỉnh giá thuê đất, trung bình tăng 6 - 7 lần khiến cho bài toán đầu tư của các doanh nghiệp bị đảo lộn.

Doanh nghiệp phản ứng

Ông Nguyễn Hoài Bắc, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Home deco Canada, doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài, chuyên ngành may mặc cho biết: năm 2002, công ty này làm thủ tục thuê gần 5.000m² đất tại xã Tứ Minh, TP Hải Dương để làm nhà xưởng sản xuất, đơn giá thuê đất được phê duyệt là 0,16 USD/m².

Quyết định đầu tư và hợp đồng thuê đất ghi rõ nguyên tắc điều chỉnh đơn giá này là sau chu kỳ 5 năm và tỷ lệ điều chỉnh không quá 15%. Vì đầu tư trong lĩnh vực khuyến khích đầu tư nên doanh nghiệp này cũng được cam kết miễn tiền thuê đất trong 7 năm. "Đùng một cái, ngày 22 - 8 chúng tôi nhận được công văn thông báo điều chỉnh đơn giá đất của Sở Tài chính tỉnh Hải Dương, trong đó yêu cầu chúng tôi phải trả tiền thuê đất là 10.789 đồng/m², đẩy giá thuê đất 1 năm của chúng tôi lên gần 53 triệu đồng thay vì xấp xỉ 13 triệu đồng. Thời gian áp dụng từ 1 - 1 - 2006" - ông Bắc nói.

Theo ông Bắc, quyết định này thể hiện thái độ thiếu trách nhiệm và bất tín của các cơ quan Việt Nam. "Thứ nhất, doanh nghiệp của chúng tôi chưa hết thời hạn miễn tiền thuê đất theo quyết định đầu tư (đến năm 2009). Thứ hai, tỷ lệ điều chỉnh đơn giá theo cam kết ban đầu của UBND tỉnh Hải Dương với chúng tôi chỉ là 15% nhưng đơn giá này đã được thay đổi gấp đến 5 lần, thế có khác gì lừa chúng tôi" - ông Bắc gay gắt.

Tình trạng tương tự cũng xảy ra với Công ty cổ phần may Phương Anh. Tiền thuê đất của công ty này đã bị đẩy lên 70 triệu đồng/năm thay vì 10 triệu đồng khi chưa hết thời hạn miễn tiền thuê đất theo quyết định đầu tư. Ông Hà Minh Đấu, Giám đốc Công ty cổ phần may Phương Anh phản ứng: "Khi chúng tôi đầu tư thì họ (UBND tỉnh Hải Dương - PV) công bố một mức giá ưu đãi, khi chúng tôi đã xây dựng nhà máy rồi thì giá tăng cao lên gấp 7 lần, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong cân đối đầu tư".

Tại sao?

Căn cứ để tính tiền thuê đất cho các doanh nghiệp trước đây là Quyết định 1357/QĐ - TCT ngày 30 - 12 - 1995 của Bộ Tài chính, trong đó quy định: giá thuê đất được ổn định tối thiểu là 5 năm; mức điều chỉnh mỗi lần không quá 15% giá trị theo giá trị hợp đồng thuê đất. Nhưng Nghị định 142/NĐ - CP ngày 14 - 11 - 2005 lại quy định dự án thuê đất trước ngày 1 - 1 - 2006 (ngày nghị định có hiệu lực - PV) mà nộp tiền thuê đất hằng năm thì phải xác định lại đơn giá thuê đất theo nguyên tắc bằng 0,5% giá đất công bố cùng thời điểm.

Thế nên mới có chuyện cơ quan thuế Hải Dương cũng như đồng loạt các tỉnh, thành phố khác tính toán lại giá thuê đất tại các dự án với mức tăng trung bình gấp 6 - 7 lần. Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường cũng bức xúc: "Khi làm Nghị định 142, Bộ Tài nguyên - Môi trường lúc đó cũng đề nghị không nên áp dụng cơ chế điều chỉnh giá thuê của 142 cho các dự án đã thực hiện trước ngày Nghị định có hiệu lực, như thế là bất tín, nhưng không hiểu vì lý do gì cơ quan soạn thảo không tiếp thu".

Thực ra, ngày 17 - 9 - 2007, Thủ tướng Chính phủ cũng nhận thấy sự bất hợp lý trong chính sách điều chỉnh tiền thuê đất này và chỉ đạo: các dự án thuê đất, đã được bàn giao đất trước 1 - 1 - 2006 và trả tiền thuê đất hằng năm được phép tiếp tục thực hiện nguyên tắc điều chỉnh đơn giá đất trong giấy phép đầu tư hoặc hợp đồng thuê đất trừ trường hợp các văn bản này không ghi nguyên tắc điều chỉnh đơn giá đất (Công văn 1329/TTg - NN).

Nhưng hình như chỉ đạo này chưa đến với các cơ quan tài chính địa phương, khiến doanh nghiệp vẫn tiếp tục "kêu trời" về thái độ độc đoán của cơ quan thuế. Theo tìm hiểu của các phóng viên, đây không chỉ là chuyện của riêng các doanh nghiệp Hải Dương.

Theo Thanh Niên