Nhà thầu “bỏ của chạy lấy người”

Tại cuộc họp chiều 18.3 do Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam tổ chức, Phó tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Vinaconex Nguyễn Thành Phương gọi sự biến động về giá vật liệu xây dựng hiện tại là "cơn ác mộng" của các nhà thầu, nhất là đối với dạng hợp đồng trọn gói không được điều chỉnh giá. Theo ông Phương, so với tháng 10.2007, giá sắt thép đã tăng xấp xỉ 55%, gạch tăng 50%, xi măng tăng 30.000 đồng/tấn.

Phó tổng giám đốc Tổng công ty đầu tư phát triển hạ tầng đô thị Nguyễn Bảo Bình cho biết, công ty ông đang có gói thầu xây dựng 80 căn nhà tại khu Nam Thăng Long (Hà Nội) nhưng chưa biết phải xoay xở thế nào vì "các công ty, xí nghiệp thành viên chẳng “anh” nào mặn mà. Có "anh" còn từ chối thẳng thừng". Ông Bình giải thích: "Không phải họ thừa việc mà ngược lại còn thiếu việc, song nhận công trình vào thời điểm này phải cân nhắc rất kỹ, nếu không là lỗ to".

Chủ đầu tư dự án Khu đô thị mới Văn Khê (Hà Tây) mới đây cũng mời 14 nhà thầu (đã đăng ký trước) đến bàn chuyện mở thầu xây dựng khu nhà liền kề với giá trên 1 tỉ đồng/căn nhưng tất cả các nhà thầu đều muốn "bỏ của chạy lấy người". Báo hại chủ đầu tư đang khóc dở mếu dở vì đã ký hợp đồng trọn gói với khách hàng.

Ông Nguyễn Thành Phương cho rằng, sự biến động giá vật liệu thời gian qua đã vượt ngoài khả năng dự đoán của tất cả các nhà thầu và chủ đầu tư. Ông Phương nói: "Sự thua lỗ vượt quá sức chịu đựng của nhà thầu, thậm chí đẩy họ đứng trước nguy cơ phá sản khiến họ sẽ phải tự cứu lấy mình. Hiện tượng trì hoãn thi công, thậm chí tiêu cực hơn là "bỏ chạy" sẽ khiến cho tiến độ, chất lượng, hiệu quả đầu tư của các dự án ảnh hưởng".

Thậm chí Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam Vũ Khoa còn cảnh báo tình trạng, do trượt giá, nhiều dự án đang triển khai, đã lên kế hoạch đấu thầu nhưng khi mời thầu thì không có nhà thầu nào tham gia vì gói thầu không được điều chỉnh giá. "Đã xuất hiện tình trạng kìm hãm tiến độ thi công, bớt xén vật liệu xây dựng làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình", ông Khoa nói.

Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam Phạm Sĩ Liêm cho rằng, việc Thủ tướng cho phép điều chỉnh giá và cũng cho phép chuyển đổi hợp đồng trọn gói sang hợp đồng theo đơn giá (ngày 29.1.2008) và Bộ Xây dựng có Thông tư hướng dẫn (ngày 22.2.2008) khi vật liệu tăng giá đột biến là cần thiết. "Nhưng "nước xa không cứu được lửa gần", bởi vì muốn thực hiện được cần phải đợi một thời gian nữa  các bộ, ngành địa phương hướng dẫn; chờ bên A thỏa thuận chuyển đổi hợp đồng; chờ bên A được bổ sung vốn...", ông Liêm nói.

Theo ông, cần một giải pháp cấp bách hơn đó là "yêu cầu các chủ đầu tư tạm ứng tiếp tục để các nhà thầu có vốn kinh doanh và trả nợ ngân hàng", nếu không muốn các nhà thầu sớm bị phá sản.