Hơn 30 ha đất ở TP.HCM bị bán giá rẻ ra sao?

Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đã giao cho Ủy ban Kiểm tra Thành ủy khẩn trương tổ chức kiểm tra các dấu hiệu vi phạm pháp luật và quy định của Thành ủy; làm rõ trách nhiệm của các cá nhân và tập thể liên quan...

Như Thanh Niên đã thông tin, liên quan đến việc hơn 30 ha đất tại xã Phước Kiển, H.Nhà Bè bị đem chuyển nhượng với giá 1,29 triệu đồng/m2, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đã giao cho Ủy ban Kiểm tra Thành ủy khẩn trương tổ chức kiểm tra các dấu hiệu vi phạm pháp luật và quy định của Thành ủy; làm rõ trách nhiệm của các cá nhân và tập thể liên quan, báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy trước ngày 8.5.2018.

Chọn đối tác “quan hệ tốt”

Theo thông tin PV Thanh Niên thu thập được, ngày 26.4.2017, ông Trần Công Thiện, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận (100% vốn thuộc Văn phòng Thành ủy TP.HCM, sau đây viết tắt là Công ty TT), ký công văn gửi Văn phòng Thành ủy TP.HCM đề nghị được hợp tác cùng Công ty CP Quốc Cường Gia Lai (viết tắt là Công ty QCGL) đầu tư dự án khu dân cư Phước Kiển, H.Nhà Bè.

Theo nội dung công văn, một trong những lý do cần hợp tác để tiếp tục triển khai dự án là Công ty TT phải chứng minh năng lực tài chính theo quy định (vốn chủ sở hữu tối thiểu 20% trên tổng mức đầu tư). Dự án này có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng hơn 6.553 tỉ đồng, Công ty TT cần chứng minh vốn sở hữu có trên 1.310 tỉ đồng và bắt buộc ký quỹ đầu tư, trong khi vốn sở hữu của công ty chỉ có 162 tỉ đồng và đang chứng minh năng lực tài chính cho nhiều dự án khác như: chung cư Tân Thuận 2, khu dân cư ven sông Tân Phong. Ngoài ra, Công ty TT cần tập trung vốn để đầu tư cho các dự án đang triển khai và chuẩn bị đầu tư cho một số dự án lớn khác như: khu dân cư Bình Hòa, khu dân cư thương mại Bình Hòa, khu dân cư ven sông Tân Phong, khu dân cư Tân Quy…

Trên cơ sở Tờ trình số 354/TTr-TT ngày 25.4.2017 của Tổng giám đốc, Hội đồng thành viên Công ty TT chấp thuận đề xuất hợp tác với Công ty QCGL đầu tư dự án khu dân cư Phước Kiển.


Cụ thể, tỷ lệ góp vốn và phân chia lãi lỗ, Công ty TT góp 30%, Công ty QCGL góp 70%. Theo đó, tổng diện tích đất công ty đã nhận chuyển nhượng để thực hiện dự án là 323.287 m2, trong đó 281.407 m2 đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã sang tên Công ty TT, còn 41.880 m2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa sang tên cho Công ty TT (nhưng có sổ đỏ đính kèm). Định giá phần đất Công ty TT đã nhận chuyển nhượng theo thời điểm hiện nay với đơn giá trung bình hơn 1.107.380 đồng/m2 (323.287 m2 x 1.107.380 đồng = 358 tỉ đồng) - đơn giá này không thay đổi trong suốt quá trình hợp tác. Trong vòng 20 ngày sau khi ký hợp đồng hợp tác, Công ty QCGL phải thanh toán cho Công ty TT 70% giá trị phần đất đã nhận chuyển nhượng được định giá như trên (358 tỉ đồng x 70% = 250,6 tỉ đồng).

Vì sao Công ty TT đề xuất hợp tác với Công ty QCGL và “ưu ái” bán khu đất trên cho đối tác không thông qua đấu thầu theo quy định? Theo Công ty TT, Công ty QCGL là đơn vị hiện đang hợp tác với Công ty TT thực hiện dự án khu dân cư ven sông Tân Phong. Nay Công ty QCGL đề nghị được hợp tác với Công ty TT để đầu tư dự án khu dân cư Phước Kiển là điều kiện thuận lợi vì đã hiểu biết nhất định về đối tác, không mất thời gian tìm hiểu lâu (!?).

Giá rẻ hơn gần 10 năm trước?!

Ngày 5.6.2017, Công ty TT chính thức ký hợp đồng chuyển nhượng khu đất trên cho Công ty QCGL, giá đất chuyển nhượng là 1.290.000 đồng/m2, khác với giá đề xuất ban đầu (1.107.380 đồng/m2). Trong vòng 7 ngày, Công ty QCGL thanh toán hơn 11,2 tỉ đồng (tương đương 20%), số tiền còn lại thanh toán hết cho Công ty TT khi hai bên ký công chứng.

Theo nội dung phụ lục 2, tính đến ngày 22.8.2017, Công ty QCGL đã thanh toán hơn 335 tỉ đồng cho Công ty TT. Trong vòng 7 ngày kể từ ngày ký phụ lục này, Công ty QCGL phải thanh toán thêm gần 39 tỉ đồng thì Công ty TT sẽ bàn giao hồ sơ giấy tờ của các lô đất đã ký công chứng và bàn giao đất trên thực địa cho Công ty QCGL.

6 tháng sau khi hợp đồng chuyển nhượng đã ký và hơn 3 tháng sau khi Công ty QCGL đã chuyển tiền, ngày 5.12.2017, Văn phòng Thành ủy có công văn gửi Sở TN-MT TP đề nghị xem xét cho ý kiến chuyên ngành về giá trị thị trường đối với phần đất đã đền bù, công trình đã đầu tư dự án khu dân cư Phước Kiển, H.Nhà Bè do Công ty TT làm chủ đầu tư để có cơ sở triển khai thực hiện chuyển nhượng. Ngày 13.12.2017, Sở TN-MT TP có công văn phúc đáp việc cho ý kiến về giá đất để tính bồi thường trong trường hợp nhà nước thu hồi đất hoặc trường hợp khấu trừ nếu được chuyển mục đích sử dụng đất làm dự án thương mại đối với phần diện tích đất mà Công ty TT đã bồi thường, hỗ trợ thuộc dự án khu dân cư Phước Kiển. Cụ thể, Sở TN-MT xác định diện tích mà Công ty TT đầu tư dự án nói trên có gần 500 m2 đất ở (đơn giá quyền sử dụng đất ở là 17.134.000 đồng/m2), hơn 300.000 m2 đất nông nghiệp trồng cây hằng năm vị trí không mặt tiền đường (đơn giá bình quân 1.746.000 đồng/m2), số còn lại đất nông nghiệp trồng cây lâu năm vị trí không mặt tiền đường (đơn giá bình quân 1.962.000 đồng/m2). Với kết quả trên, Sở TN-MT đưa ra đơn giá đất bình quân 1.768.000 đồng/m2, là giá thị trường làm cơ sở để phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ, chuyển nhượng…


Ngày 21.4.2018, PV Thanh Niên có mặt tại khu đất ở ấp 3, xã Phước Kiển, H.Nhà Bè mà Công ty QCGL đã bồi thường gần hết để triển khai dự án khu dân cư sát khu đất Công ty TT bán cho Công ty QCGL. Ông Nh. (ngụ ấp 3, xã Phước Kiển) cho biết: “Năm 2010, tôi bán hơn 2.000 m2 đất nông nghiệp cho Công ty QCGL với giá 1.900.000 đồng/m2, còn giữ lại hơn 200 m2 ở và nuôi bò. Công ty QCGL mua gần hết khu đất này rồi. Khu đất này cách khu dân cư Phước Kiển A một con rạch nhỏ, nghe đâu sau này sẽ kết nối với khu dân cư Phước Kiển A”.

Còn theo giám đốc một công ty địa ốc ở khu dân cư Phước Kiển A: “Gần đây, tôi thấy báo chí phản ánh về vụ việc Công ty QCGL mua thêm khu đất rộng 30 ha của Công ty TT, nằm gần khu đất hơn 90 ha nói trên. Hiện giá đất nền của khu dân cư Phước Kiển A tầm 58 - 60 triệu đồng/m2, nếu Công ty QCGL làm khu dân cư thì bán giá ít nhất 40 - 55 triệu đồng/m2. Vì thế, giá Công ty TT chuyển nhượng cho Công ty QCGL là quá rẻ”.

Cần chỉ rõ ai đã làm sai

Liên quan vụ chuyển nhượng đất nói trên, trong văn bản báo cáo Ủy ban Chứng khoán và các cổ đông, Công ty QCGL xác nhận đã nhận chuyển nhượng 32,4 ha trên tổng số 50 ha đất tại xã Phước Kiển, H.Nhà Bè từ Công ty TT. Tổng giá trị hợp đồng chuyển nhượng là 632 tỉ đồng (có thuế giá trị gia tăng - VAT) và 574,4 tỉ đồng (chưa có VAT). Giá chuyển nhượng ban đầu là 1,29 triệu đồng/m2.

Công ty QCGL khẳng định quyền sử dụng đất nông nghiệp với diện tích 32,4 ha mà Công ty TT chuyển nhượng cho Công ty QCGL 100% không phải là đất công và việc chuyển nhượng này cũng không phải thông qua đấu giá.

Tuy nhiên, trao đổi với PV Thanh Niên, lãnh đạo một vụ chức năng của Bộ Tài chính cho rằng Công ty TT có vốn chủ sở hữu 100% là của Văn phòng Thành ủy TP.HCM. Do đó, việc sử dụng vốn, tài sản phải áp dụng theo cơ chế, quy định liên quan tới DN nhà nước. Diện tích đất nông nghiệp thuộc sở hữu của Công ty TT, nếu nhà nước giao cho Văn phòng Thành ủy TP.HCM và đơn vị này cho công ty thuê lại thì khi chuyển nhượng phải áp dụng theo luật Đất đai năm 2013 và Nghị định số 01 năm 2017 của Chính phủ; khi Công ty TT không đủ năng lực để thực hiện dự án hoặc không còn mục đích sử dụng thì Văn phòng Thành ủy TP.HCM sẽ thu hồi lại, tổ chức bán đấu giá chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở, đất kinh doanh. Các nhà đầu tư nộp hồ sơ, đấu giá công khai, ai trả giá cao nhất sẽ được ưu tiên chuyển nhượng.

Ở một khía cạnh khác, PGS-TS Ngô Trí Long phân tích thêm, trong thương vụ này có một bên đại diện cho sở hữu tài sản của nhà nước nên nếu không tuân thủ đúng quy định của pháp luật thì người trực tiếp ký vào hợp đồng bán đất phải chịu trách nhiệm. Cần xem lại hợp đồng sai ở đâu, vì lý do gì và đặc biệt quan trọng phải chỉ ra ai đã làm sai.