Báo động lãng phí đất công ở TP.HCM

Nhiều mặt bằng ở quận 6 đã được chủ trương bán đấu giá nhưng quận vẫn chưa thu hồi được, gây lãng phí rất lớn ngân sách.

Đất công bỏ trống, cho thuê thì bị quỵt nợ, chậm thu hồi mặt bằng để bán đấu giá, nhà đất mặt tiền nhưng cho thuê theo giá trong hẻm… Đó là những tồn tại trong quản lý nhà đất công ở quận 6 được báo cáo tại buổi giám sát của đoàn đại biểu HĐND TP.HCM ngày 18-4.
Đất mặt tiền cho thuê với giá hẻm 24 năm trước

Theo báo cáo của UBND quận 6, khu đất công tại địa chỉ 353 An Dương Vương, phường 10, quận 6 có diện tích 4.266 m2 được cho một tư nhân thuê từ năm 2003 để làm nhà xưởng. Giá thuê đất hiện đang được tính theo bảng giá thuê do UBND TP ban hành từ năm… 1994! Hiện trạng của khu đất hiện nay có một mặt giáp với mặt tiền đường nhưng giá thuê đất lại được tính theo tuyến hẻm. Ngoài ra, theo báo cáo quận 6 còn khá nhiều nhà, đất công cho thuê, đã hết hợp đồng nhưng chậm thu hồi để bán đấu giá theo chỉ đạo của UBND TP.

Ông Cao Thanh Bình, Phó Trưởng ban Kinh tế-Ngân sách HĐND TP, cho hay từ năm 2017 đã có rất nhiều nhà, đất công tại quận 6 được UBND TP phê duyệt phương án cho bán đấu giá. “Tuy nhiên, đã hơn một năm nay chưa có mặt bằng nào được thu hồi, gây lãng phí ngân sách” - ông nhận xét. Cụ thể là các mặt bằng tại địa chỉ 12 Cao Văn Lầu, 751/14 Hồng Bàng, 751 Lò Gốm, 361 Đặng Nguyên Cẩn, 215 Hậu Giang… Theo ông Bình, việc đấu giá đất công sẽ tạo nguồn vốn để địa phương tái đầu tư vào các chương trình an sinh xã hội của quận. “Đến nay quận chưa thu hồi được mặt bằng nào là quá chậm” - ông Bình góp ý.

Chưa kể việc cho thuê mặt bằng đất công còn bị gặp tình trạng quỵt nợ. Theo ông Nguyễn Minh Hùng, Phó Chủ tịch UBND quận 6, hiện nay Công ty Dịch vụ công ích quận được giao tạm thời quản lý, giữ hộ và cho thuê kinh doanh. “Trong thời gian qua, đã có tình trạng người thuê đất trả mặt bằng, bỏ trốn nhưng địa phương này cũng như Công ty Công ích quận cũng chưa có giải pháp nào khả thi” - quận này báo cáo. Cụ thể là bốn mặt bằng trên đường Hậu Giang, Ngô Nhân Tịnh, Chu Văn An, Mai Xuân Thưởng, đơn vị ký hợp đồng là Công ty Công ích không thể đòi nợ vì con nợ đã bỏ trốn. Đại diện Công ty Công ích quận 6 cho biết đã hoàn thành xong việc cổ phần hóa, không còn được giao quản lý, giữ hộ và cho thuê kinh doanh các nhà, đất công nữa. Về số tiền nợ của thuê đất của bốn mặt bằng nêu trên, đơn vị này cho hay vẫn còn “treo”.

Bó tay khi người thuê quỵt nợ

Theo Phó Chủ tịch UBND quận 6 Nguyễn Minh Hùng, trên địa bàn quận hiện nay có 370 địa chỉ nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước. Trong đó có 237 nhà, đất thuộc khối hành chính, sự nghiệp do UBND TP giao cho quận và các đơn vị trực thuộc quản lý. Cạnh đó có 133 địa chỉ nhà, đất do Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 6 tạm quản lý, giữ hộ và cho thuê kinh doanh. Ngoài ra, quận 6 còn quản lý và ký hợp đồng thuê đất theo hình thức trả tiền thuê đất hằng năm đối với 16 địa chỉ nhà, đất do UBND TP giao.

Ông Hùng cho biết từ năm 2007 đến nay quận 6 đã bán được 70 địa chỉ nhà, đất với tổng số tiền là hơn 382 tỉ đồng nộp vào ngân sách nhà nước. Lý giải về việc chậm thu hồi, ông Hùng cho biết hầu hết các địa chỉ nhà, đất công nêu trên đều được xác lập quyền sở hữu nhà nước. Tuy nhiên, còn 21 trường hợp bị chậm là do năm 2017 Chính phủ chỉ đạo tạm dừng thực hiện sắp xếp nhà đất theo Quyết định 09/2007 để ban hành văn bản thay thế. “Do đó, quận tạm thời dừng việc ký hợp đồng cho thuê và hiện nay đang chuẩn bị các thủ tục để thực hiện theo Nghị định 167 /2018 của Chính phủ thay thế Quyết định 09” - ông Hùng nói.

Ông Hùng cũng thông tin thêm, trong thời gian tạm ngưng Quyết định 09, quận cũng không thể bỏ kinh phí rất lớn ra để sửa chữa các nhà, đất để cho thuê. “Quận e ngại sau khi Nghị định 167 ra đời, chính sách thay đổi mà không sử dụng theo hướng cũ nữa thì sẽ lãng phí” - ông nói.

Trình bày về giá cho thuê nhà đất thuộc sở hữu nhà nước, ông Hùng cho hay hiện các sở, ngành có liên quan đang dự thảo văn bản trình UBND TP điều chỉnh và ban hành giá mới vì giá hiện nay đã lỗi thời.

Về việc thu nợ các hợp đồng thuê nhà đất, ông Hùng cho biết hiện nay có hai trường hợp. Một là nợ không có khả năng đòi như các trường hợp nêu trên. “Về vấn đề này, quận cũng đang phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát xem các đối tượng thuê đất còn tài sản khác không để cấn trừ. Trong trường hợp không thu hồi được thì Công ty Công ích phải chịu trách nhiệm chi trả khoản nợ này” - ông Hùng nói. Thứ hai là trường hợp quá hạn nhưng vẫn còn khả năng đòi nợ “các đơn vị thuê đã cam kết trả nợ” - ông thông tin.