Nhà tái định cư: Nơi khát, nơi thừa

Trong khi nhiều dự án tại Hà Nội chưa sử dụng hết nhà tái định cư thì có một nghịch lý là nhiều dự án khác lại đang "khát" nhà cho dân đến ở phục vụ GPMB, như dự án nhà A1, A2 Khu di dân Cánh đồng Mơ; nhà X1 Hạ Đình, A1, A2 Kim Giang... Ngoài ra, không ít dự án cần bố trí gấp nhà tái định cư phục vụ GPMB đã phải đưa dân đến nơi hạ tầng kỹ thuật, xã hội chưa kịp hoàn chỉnh…

Năm 2009 được coi là năm bản lề để TP Hà Nội khẩn trương "chạy nước rút" hoàn thành các công trình trọng điểm chào mừng Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội. Tuy nhiên, đến thời điểm này, nhiều dự án vẫn đang chậm tiến độ do vướng công tác giải phóng mặt bằng (GPMB). Và một trong những nguyên nhân khiến công tác GPMB "ì ạch" là thiếu quỹ đất, quỹ nhà tái định cư cho người dân.

Nhiều nhà tái định cư bỏ không

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, cho biết, nhu cầu về quỹ nhà, quỹ đất phục vụ tái định cư cho các dự án trọng điểm của TP rất lớn. Dự kiến, nhu cầu nhà tái định cư năm 2009, cả TP Hà Nội cần khoảng 5.000 căn hộ. Và trong năm 2010, TP cũng cần khoảng 5.000 căn hộ nữa phục vụ công tác tái định cư để GPMB cho các dự án.

Đến thời điểm này, đã có 80 dự án, xây dựng nhà ở tái định cư được TP Hà Nội đã và đang triển khai theo phương thức đầu tư trực tiếp, đặt hàng mua nhà bằng nguồn vốn ngân sách. Và, tổng số căn hộ đã hoàn thành vào khoảng 8.165 căn hộ. Ngoài ra, Hà Nội còn có thêm một loạt căn hộ do các dự án bàn giao lại. Dự kiến trong năm nay sẽ có 4.984 căn hộ được hoàn thành. Đến năm 2010 - 2011 sẽ có thêm 7.123 căn tiếp tục được đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, qua thống kê từ các dự án, khả năng sử dụng chỉ khoảng 3.000 căn hộ. Như vậy, cũng có nghĩa là nhiều nhà tái định cư đang bỏ không. Theo báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội, hiện một số dự án đã được UBND TP Hà Nội cân đối quỹ nhà tái định cư từ năm 2008 nhưng đến nay vẫn chưa sử dụng hoặc mới chỉ sử dụng được một phần gây lãng phí tài sản Nhà nước cũng như khó khăn cho công tác quản lý vận hành.

Điển hình như dự án đường Vành đai II, được bố trí 1.220 căn hộ nhưng mới dùng khoảng 900 căn; dự án đường Vành đai I (Ô Đông Mác - Nguyễn Khoái) bố trí 804 căn, chưa sử dụng căn nào; dự án đường Vành đai 2,5, bố trí 425 căn, mới sử dụng 65 căn...

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Quốc Tuấn cho biết, nguyên nhân "thừa" nhà tái định cư là do công tác giải phóng mặt bằng thực hiện chậm so với kế hoạch. Mặt khác, thông thường việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư triển khai theo từng giai đoạn và thường kéo dài qua 1-2 năm. Cá biệt có một số dự án như đường Vành đai 3, Công viên Tuổi trẻ, Vành đai 1, Đường 5 kéo dài... thực hiện trong nhiều năm.

Nhiều dự án "khát" nhà tái định cư

Trong khi nhiều dự án chưa sử dụng hết nhà tái định cư thì có một nghịch lý là nhiều dự án khác lại đang "khát" nhà cho dân đến ở phục vụ GPMB, như dự án nhà A1, A2 Khu di dân Cánh đồng Mơ (chủ đầu tư là quận Hai Bà Trưng); nhà X1 Hạ Đình, A1, A2 Kim Giang (chủ đầu tư là quận Thanh Xuân)...
 

Ngoài ra, không ít dự án cần bố trí gấp nhà tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng đã phải đưa dân đến nơi hạ tầng kỹ thuật, xã hội chưa kịp hoàn chỉnh, ảnh hưởng đến điều kiện sinh hoạt của các hộ dân.

Mới đây nhất, trong buổi thị sát kiểm tra tiến độ thi công đường Lê Văn Lương kéo dài và Dự án cải tạo đường 32 của Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Khôi cũng đã nhấn mạnh, khó khăn lớn nhất làm chậm công tác GPMB của các dự án này là chủ đầu tư dự án chưa bố trí được nhà tái định cư cho người dân.

Tại dự án đường 32, đoạn cầu Diễn - Nhổn, trong tháng 12 năm nay mới hoàn thành hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư để giao đất cho các hộ dân. Như vậy, cũng không kịp thời gian cho các hộ xây nhà, di chuyển và việc tổ chức tạm cư là điều không thể tránh. Khối lượng công việc phải thực hiện GPMB ở dự án đường 32 còn lớn. Đến nay, huyện Từ Liêm đã điều tra hiện trạng được 1.280/1.285 hộ, 41/41 cơ quan, nhưng tốc độ phê duyệt phương án bồi thường còn chậm do những khó khăn nảy sinh sau khi thành phố ban hành chính sách mới về bồi thường GPMB và đề nghị thành phố giúp đỡ tháo gỡ…

Nhiều dự án do yêu cầu phải bố trí nhà gấp phục vụ đảm bảo tiến độ GPMB đã đưa dân đến ở khi dự án chưa hoàn chỉnh đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội như khu Nam Trung Yên, Cầu Diễn, Xuân Đỉnh… ảnh hưởng lớn đến điều kiện sinh hoạt của các hộ dân và ảnh hưởng đến việc vận hành, quản lý nhà chung cư của các đơn vị quản lý.

Để tháo gỡ nghịch lý này, Sở Xây dựng Hà Nội đã đề nghị TP cho phép điều chuyển nhà tái định cư từ những dự án được bố trí nhưng sử dụng chậm 12 tháng so với tiến độ sang các dự án có nhu cầu sử dụng ngay, tránh tình trạng cần không có, nơi có lại không cần.

Theo ông Tuấn, TP sẽ cân đối, bố trí quỹ nhà tái định cư giữa các dự án để đáp ứng nhu cầu triển khai các dự án trọng điểm, công trình kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long và các dự án nhỏ lẻ trên địa bàn TP trong năm 2009.

Ngoài việc bố trí tái định cư bằng nhà, Sở Xây dựng cũng đề nghị TP khuyến khích cơ chế các hộ dân nhận tiền tự mua nhà định cư; đồng thời xây dựng từ 3 đến 5 khu đô thị tái định cư có chất lượng, bảo đảm điều kiện hạ tầng kỹ thuật, xã hội theo phương châm "nơi ở mới bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ"

DiaOcOnline.vn - Theo Công An Nhân Dân