Facebook tái sinh

Mark Zuckerberg, CEO của Facebook, đến buổi chụp hình doanh nhân trang bìa Fortune với hình ảnh quen thuộc: áo cotton có mũ, quần jeans và giày thể thao. Bề ngoài không đổi, còn tư duy của Mark thì sao?

Nhớ lại hồi năm 2010, Zuckerberg được cho là mắc phải sai lầm nghiêm trọng khiến kế hoạch bành trướng quảng cáo di động của Facebook bị chậm lại đáng kể: thay vì xây dựng các ứng dụng riêng biệt cho các dòng máy iPhone, BlackBerry, Nokia và các máy chạy hệ điều hành Android, Mark yêu cầu các kỹ sư tạo ra một phần mềm chạy được trên tất cả các dòng máy. Theo đánh giá của Mark lúc đó, sớm muộn tất cả các máy điện thoại thông minh sẽ dùng chung một hệ điều hành ưu việt.

Thực tế cho thấy Mark đã nhầm. Rất nhanh, các hệ điều hành iOS dành cho iPhone và hệ điều hành Android của Google thống trị mảng công nghệ di động. Ứng dụng Facebook “nhiều trong một” cho thấy kém tương thích, thường “gây khó dễ” cho người sử dụng.

Tình hình cấp bách đến mức, Mark đã yêu cầu nhân viên không sử dụng iPhone, chuyển sang dùng điện thoại Android để cung cấp cho đội ngũ lập trình những trải nghiệm thật, từ đó giúp hoàn thiện ứng dụng. Nhớ lại thời gian đó, Mark thừa nhận: “Đó có thể là một trong những sai lầm lớn nhất của chúng tôi”.

Tuy mới thành lập chỉ 6 năm và là một doanh nghiệp rất trẻ, Facebook đã bỏ lỡ bước đi quan trọng trong mảng công nghệ mạng xã hội. Trong xã hội hiện đại, mọi người đang dần bỏ qua máy tính xách tay và lao vào hàng ngàn ứng dụng giải trí trên di động, từ vào mạng xã hội, lướt web đến mua sắm online thì Facebook lại gần như đứng ngoài. Facebook chỉ có một kỹ sư chuyên tập trung phát triển ứng dụng cho iPhone và hầu như các kỹ sư thuộc nhóm di động đều tập trung vào viết trình tải web.

Tại Thung lũng Silicon, hàng ngàn câu chuyện thất bại đã bắt đầu chỉ với việc bỏ qua một bước đi quan trọng trong sự phát triển vũ bão của công nghệ và bị đào thải khỏi ngành. Dù rất khó để một đế chế như Facebook rơi vào hoàn cảnh đó, Mark cũng đứng trước những yêu cầu thay đổi nghiêm túc.


Đầu tháng Tư, đánh dấu cho sự trở lại của mình, Facebook trình làng Facebook Home, được cho là sẽ giúp người dùng có được trải nghiệm phong phú hơn trên điện thoại di động. Ngoài việc đã điều chỉnh ứng dụng tăng tương thích với các hệ điều hành iOS và Android, Facebook Home còn tích hợp một cách phong phú các lựa chọn của người dùng Facebook, từ cập nhật trạng thái, chat đến đọc cập nhật của bạn bè và cho phép hiển thị lên màn hình ngay cả khi chưa mở khóa điện thoại. Sản phẩm mới này được cho là sẽ giúp người dùng gắn bó hơn nữa với Facebook.

Tất nhiên rủi ro với Facebook Home cũng không hề nhỏ. Ngoài việc phụ thuộc vào hệ điều hành Android, vốn là một sản phẩm của đối thủ Google, nó còn đồng thời làm yếu mối quan hệ của Facebook với đối tác Apple, vốn cạnh tranh trực tiếp với Google trong mảng hệ điều hành di động thông minh. Facebook cũng không thu lại được lợi ích gì qua phát triển hệ điều hành, nếu tiếp tục phụ thuộc hơn nữa vào Android. Thế nhưng, nếu người dùng và các nhà quảng cáo yêu thích sản phẩm mới này, Mark sẽ thực sự tái sinh Facebook.

Facebook Home đã bắt đầu mà không hề có quảng cáo, thế nhưng tương lai nếu được đón nhận, đây sẽ trở thành nguồn thu lớn cho Facebook. Hiện tại hầu hết quảng cáo chỉ xuất hiện dưới hình thức hiển thị nội dung có tài trợ nhưng đã nhanh chóng trở thành một xu thế được các nhà quảng cáo yêu thích. Mặc dù Facebook đã suýt chút nữa tụt hậu trong cuộc đua công nghệ, Facebook Home đang được kỳ vọng sẽ đưa Mark trở lại đường đua. Không hề dễ dàng nhưng rõ ràng Mark đã biết mình vừa sai ở đâu để nhanh chóng tìm ra lối đi đúng.