'Xẻ thịt' công viên

Tại thời điểm này, nhiều công viên tại TPHCM đang bị “xẻ thịt” bằng cách chiếm dụng không gian xanh phục vụ hoạt động thương mại như kinh doanh nhà hàng, cà phê, hội chợ, triển lãm, ca nhạc,… bóp nghẹt “lá phổi xanh” của thành phố.

Chiếm dụng công viên phục vụ thương mại

Tại công viên Gia Định, góc đường Nguyễn Thái Sơn (quận Gò Vấp) một quán cà phê nằm vô tư ngay bên ngoài, giữa công viên còn hai quán cà phê khác cũng đang tận dụng mọi không gian để kinh doanh. Phần công viên thuộc quận Phú Nhuận, nhà hàng và quán cà phê nối liền chiếm dụng một không gian lớn của công viên.

Tương tự, công viên Lê Thị Riêng (quận 10) có hai mặt tiền đường là Cách Mạng Tháng Tám và Trường Sơn. Tuy nhiên, một góc lớn của công viên này xuất hiện một khu vui chơi mang tên: “Thiên đường giải trí -  Thỏ Trắng”, với hàng loạt trò chơi dành cho thiếu nhi được dàn dựng khá công phu. Ngoài ra, trong khu vực này cũng xuất hiện rất nhiều quầy kinh doanh ăn uống hoạt động từ sáng sớm đến đêm khuya, như: nước mía, càphê, trà sữa, kem…

Còn công viên Phú Lâm (quận 6) dành một diện tích lớn cho trung tâm tiệc cưới Sun Palace. Đi kèm với trung tâm tiệc này là một không gian rộng phục vụ trông giữ xe cho khách. Hay như Công viên Lê Văn Tám, nằm ở ngay trung tâm thành phố cũng thường xuyên bị biến thành nơi tổ chức các hội chợ, triển lãm… Và cứ mỗi dịp tổ chức như thế này, thì công viên không còn chỗ cho người dân đến thư giãn, vui chơi tập thể dục.

Ông Trần Văn Trung (quận 3) than thở: “Ngoài các trung tâm thương mại, công viên chính là điểm đến thú vị cho người dân thành phố để thể dục, vui chơi, thư giãn cuối ngày, cuối tuần. Thế nhưng, các công viên đang bị thu hẹp không gian, mảng xanh, thay vào đó là tình trạng “xí phần”, lấn chiếm của các hoạt động thương mại”.

Quan ngại về tình trạng “xẻ thịt” công viên trên địa bàn các quận – huyện, bà Thy Thị Tuyết Nhung, đại biểu Hội đồng nhân dân TP HCM từng bức xúc: “Diện tích đất dành cho công viên hiện như thế nào? Theo báo cáo của sở - ngành, tỷ lệ công viên đạt 60% nhưng thực tế tỷ lệ công viên ở ngoại thành giảm 0.9%. Một số công viên chưa sử dụng đúng quy hoạch, phá vỡ hoạt động chung hoặc chưa có quy hoạch chi tiết. Các sở - ngành cần xem lại nhằm đảm bảo diện tích tối thiểu và mảng xanh cho người dân”.

Chấm dứt tình trạng chiếm dụng công viên

Từ lâu TP HCM có chủ trương điều chỉnh quy hoạch các công viên cây xanh đến năm 2020 và quy hoạch dài hạn đến năm 2025. Theo quy hoạch này, tiêu chí đất cây xanh sử dụng công cộng trong khu vực nội thành là 2,4 m2/người; khu vực nội thành phát triển mới là 7,1 m2/người, các quận - huyện ngoại thành là 12 m2/người. Mặc dù, quy hoạch khá rõ ràng và cụ thể, song tình trạng chiếm dụng khoảng không công viên ngày càng gia tăng.

Lý giải nguyên nhân dẫn đến việc “xẻ thịt” công viên phục vụ hoạt động kinh doanh, thương mại, đại diện Sở Giao thông Vận tải thành phố khẳng định, các quận, huyện trên địa bàn thành phố khi triển khai quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết công viên nhưng không lồng ghép, cập nhật các chỉ tiêu đồ án quy hoạch của mình vào quy hoạch xây dựng đô thi. Từ đó dẫn đến sự chồng chéo, thiếu đồng bộ buộc phải chỉnh sửa nhiều lần. Ngoài ra, trong khi đó các quy hoạch trước đây, không còn giá trị pháp lý hoặc không còn phù hợp với sự phát triển hiện nay.

Ông Trần Quang Lâm - Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP HCM cho biết, lãnh đạo thành phố chỉ đạo các đơn vị khẩn trương rà soát lại thực trạng các công viên trên địa bàn thành phố để làm mới quy hoạch. Đến nay đơn vị hoàn thiện và làm xong quy hoạch mới các công viên và đang trình Ủy ban xem xét thực hiện. Quy hoạch mới sẽ được chia thành hai nhóm, gồm 13 công viên có diện tích lớn hiện hữu do Sở Giao thông vận tải thành phố quản lý, 317 công viên do các quận -  huyện trên địa bàn thành phố quản lý. Bên cạnh đó, hiện thành phố còn hơn 542 ha đất công viên, đạt 0.69 m2 cây xanh/người. Tuy nhiên chỉ tiêu này thấp hơn khá nhiều so với tiêu chuẩn được Chính phủ phê duyệt trước đó là hơn 7 m2/người.

Trước việc hàng loạt công viên trên địa bàn thành phố bị chiếm dụng, sử dụng sai mục đích, lãnh đạo thành phố ráo riết chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động trên. Đầu năm 2018, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM ra công văn yêu cầu quận – huyện sử dụng đúng công năng, mục đích phục vụ công cộng của công viên. Đảm bảo công viên xanh, sạch, thông thoáng phục vụ người dân vui chơi, thể dục, nghỉ ngơi. Đặc biệt, không tổ chức hội chợ, hạn chế các hoạt động lễ  hội, triển lãm mang tính chất thương mại tại công viên.

Liên quan đến việc chấn chỉnh tình trạng sử dụng sai mục đích của công viên, trong buổi họp tinh hình kinh tế - xã hội 6 tháng năm 2018, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong chỉ đạo, trong tháng 7 Sở Giao thông Vận tải phải báo cáo tình trạng chiếm dụng công viên cũng nhu giải pháp khắc phục để trả lại mảng xanh cho người dân. “Không thể chấp nhận tình trạng bát nháo tại các công viên như hiện nay, phải chấm dứt càng sớm càng tốt” – Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong nhấn mạnh.