Tranh cãi tín dụng cho nhà ở xã hội

Bố trí vốn ngân sách cho tín dụng nhà ở xã hội (NƠXH) là vấn đề cấp thiết để tháo gỡ vướng mắc phát triển nhà ở cho đối tượng chính sách và an sinh.

Tuy nhiên, câu chuyện tín dụng cho nhà ở xã hội dường như đang vướng từ... cơ quan quản lý.

NHNN áp mức lãi chung là không phù hợp pháp luật

Theo Văn bản số 3696/NHNN-TD của NHNN gửi Hiệp hội bất động sản TP HCM Minh (HoREA) kiến nghị một số nội dung về chính sách tín dụng NƠXH. Theo đó, NHNN cho rằng việc kiến nghị áp dụng một mức lãi suất cho vay NƠXH của HoREa là chưa phù hợp quy định pháp luật.

Hiện, theo quy định, lãi suất ưu đãi cho vay NƠXH là 4,8%/ năm và lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay đối với tất cả các đối tượng hưởng thụ chính sách NƠXH không phân biệt vay tại Ngân hàng chính sách xã hội hay các tổ chức tín dụng được chỉ định, không phân biệt vay theo quy đính/chính sách gói vay nào.

Ngoài ra, NHNN cũng nhắc lại công văn hành ban hành từ tháng 2/2017, khẳng định gói tín dụng 30.000 tỷ đã kết thúc với con số cụ thể: Đã giải ngân 26.679 tỷ đồng từ nguồn tái cấp vốn của NHNN, đạt 95% theo cam kết cho vay.

“Theo báo cáo của các ngân hàng, số tiền chưa giải ngân hết so với cam kết cho vay là do khách hàng không còn nhu cầu giải ngân toàn bộ số tiền trên hợp đồng tín dụng, đã bố trí một phần từ nguồn khác, hoặc dự án bị chậm tiến độ…”, NHNN nêu. Và đó là lý do để việc đề nghị một gói cho vay hoặc khoản tái cấp vốn để hỗ tín dụng NƠXH ngoài gói này cũng chưa phù hợp.

Kiến nghị bổ sung 3.000 tỷ đồng

Con số 3.000 tỷ đồng kiến nghị bổ sung cho vay NƠXH, theo công văn mới nhất từ Bộ Xây dựng trình Chính phủ, là nhằm tháo gỡ khó khăn cho các dự án NƠXH đang bị ách tắc.

Theo Bộ Xây dựng, các cơ quan tổ chức hữu quan cần xem xét, bổ sung kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2016-2020 để thực hiện chính sách NƠXH. Cụ thể, bổ sung vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội 3.000 tỷ đồng để thực hiện cho giai đoạn đến năm 2020. Cấp cho các tổ chức tín dụng theo đề nghị của NHNN Việt Nam tại văn bản số 9716/NHNN-TCKT ngày 21/12/2016 để bù lãi suất cho vay trong năm 2018 là 3.431 tỷ đồng.

Bộ Xây dựng cũng cho biết, đến thời điểm hiện nay đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, việc phát triển NƠXH vẫn tiến triển rất chậm, nhiều khó khăn, ách tắc. Nguyên nhân chính là do lượng vốn ngân sách bố trí cho Ngân hàng Chính sách xã hội trong giai đoạn 2018-2020 là 1.262 tỷ đồng/9.000 tỷ đồng chỉ đáp ứng khoảng 13% so với yêu cầu của Ngân hàng Chính sách xã hội.

“Riêng năm 2018 Ngân hàng Chính sách xã hội chỉ được giao 500 tỷ đồng nhưng đến thời điểm này vẫn chưa được giải ngân. Theo quy định, với số vốn được giao 500 tỷ đồng thì Ngân hàng Chính sách xã hội chỉ huy động thêm được 500 tỷ đồng để thực hiện chính sách hỗ trợ NƠXH và chỉ cho vay đối với hộ gia đình, cá nhân. Trong khi đó, nguồn vốn để cấp bù lãi suất cho các tổ chức tín dụng để cho vay thực hiện chính sách NƠXH thì đến nay vẫn chưa được bố trí”, cơ quan chủ quản ngành xây dựng - địa ốc cho biết.

Theo báo cáo của các địa phương, hiện nay có 206 dự án NƠXH với quy mô xây dựng khoảng 168.700 căn hộ, tổng diện tích khoảng 8.435.000 m2 đang bị chậm tiến độ hoặc tạm dừng thi công, trong đó có một số chủ đầu tư dự án NƠXH có nhu cầu xin chuyển đổi sang dự án nhà ở thương mại; số lượng NƠXH hoàn thành, đưa vào sử dụng trong thời gian gần đây rất hạn chế.