Thuế tài sản: Người nghèo bị thiệt thòi hơn người giàu

Số thuế nhà phải nộp so với thu nhập của hộ nghèo là 0,83%, so với thu nhập của hộ gia đình giàu là 0,58%. Đây là tính toán của Ngân hàng thế giới căn cứ vào mức thuế, ngưỡng đánh thuế nêu tại dự thảo Luật thuế Tài sản mà Bộ Tài chính đưa ra.

Các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) vừa có bàn luận với Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ bàn luận về chính sách thuế tài sản vào chiều 7-6.

Theo ông Sebastian Eckardt, Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, thuế tài sản không chỉ là nguồn thu mà còn là công cụ góp phần nâng cao tính công bằng và hiệu quả, trách nhiệm giải trình của chính quyền địa phương, góp phần phát triển thị trường nhà đất, cơ sở hạ tầng.

Chuyên gia của WB đánh giá nếu thực hiện chính sách thuế này, Việt Nam còn nhiều dư địa khi hiện nay thuế tài sản chỉ chiếm 0,04% GDP, trong khi ở các nước có nền kinh tế chuyển đổi tỷ lệ này là 0,5% và 2% là ở các nước đang phát triển.

Căn cứ vào dự thảo chính sách thuế tài sản mà Bộ Tài chính mới công bố gần đây, WB cho biết có khoảng 1,8 triệu hộ gia đình (7,2% số hộ) sẽ chịu tác động của thuế này và đánh giá thuế nhà ở tác động rất nhỏ tới hộ nghèo (khoảng 23.000 hộ) và đóng góp khoảng gần 3.000 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, số thuế nhà phải nộp so với thu nhập của hộ nghèo là 0,83%, cao hơn tỷ lệ của hộ gia đình giàu có phải nộp 0,58%.

Do vậy, phía WB cho biết số thu từ chính sách này ở Việt Nam sẽ không lớn. Trong khi chi phí quản lý thuế là không nhỏ, chiếm từ 10- 20% số thu.

Để thực hiện, WB khuyến nghị Việt Nam cần xem xét cách tính thuế theo giá trị tuyệt đối hoặc theo tỷ lệ giá trị tài sản,...

Đặc biệt ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam "Lợi ích của chính sách thuế tài sản không thể chỉ hướng tới nguồn thu mà phải đi kèm với trách nhiệm và đề cao trách nhiệm giải trình của chính quyền cơ sở với người dân trong sử dụng số thuế này đầu tư vào hạ tầng".

Đánh giá cao các ý kiến góp ý của WB, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Tài chính thực hiện rà soát các chính sách thuế nói chung trong thực hiện tái cơ cấu thu, chi ngân sách, tăng cường cải cách hành chính, cắt giảm chi phí quản lý chính sách thuế.

Ghi nhận các góp ý của chuyên gia đến từ WB, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp với WB, các tổ chức quốc tế để nghiên cứu đầy đủ về chính sách thuế tài sản, lựa chọn các phương án phù hợp nhất với điều kiện kinh tế, xã hội Việt Nam.

Tháng 3 vừa qua, Bộ Tài chính đưa ra dự án Luật thuế tài sản. Theo đó, bộ này đề xuất đánh thuế đối với nhà có trị giá xây dựng trên 700 triệu đồng với mức thuế suất là 0,3-0,4% và thu hàng năm. Tuy nhiên, ngay sau khi đưa ra dự luật này, dư luận đã phản đối mạnh khi cho rằng cần phải giảm chi chứ không được tăng thuế. Thực tế, gánh nặng thuế đang đè nặng lên vai người dân.

Theo số liệu từ Ngân hàng Phát triển châu Á, gánh nặng thuế (theo tỷ lệ thu từ thuế/GDP) của Việt Nam ở mức xấp xỉ 18% GDP trong năm 2016, cao nhất và gần gấp rưỡi mức tỷ lệ trung bình của các quốc gia ASEAN.