Ông Nguyễn Thành Tài nói gì về vụ khu đất "kim cương" bị "làm xiếc"?

Sau khi báo chí thông tin về việc Thanh tra Chính phủ kết luận có những sai phạm của các cá nhân, tổ chức liên quan đến hai khu đất cực kỳ giá trị, được ví như kim cương nằm giữa trung tâm quận 1, TP.HCM, ở số 8 - 12 Lê Duẩn. Ông Nguyễn Thành Tài, nguyên Phó chủ tịch Thường trực UBND TP.HCM - một trong những người có liên quan đến vụ việc này đã lên tiếng. Báo điện tử Công an TP.HCM đăng những ý kiến của ông Nguyễn Thành Tài xung quanh vụ việc này.

Thật sự cho đến hiện tại, bản thân tôi chưa được lãnh đạo Thành phố cho biết hoặc yêu cầu giải trình vụ việc có liên quan, cũng như chưa nhìn thấy bản báo cáo kết luận của TTCP kiến nghị thu hồi lại toàn bộ khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn, P.Bến Nghé, Q.1 để thực hiện việc đấu giá, mà chỉ tiếp nhận được thông tin qua báo chí.

Sự việc xảy ra như báo chí đăng tải, nhận thấy có phần trách nhiệm của cá nhân tôi trong quá trình chỉ đạo, điều hành thực hiện dự án đầu tư tại số 8 – 12 Lê Duẩn không được tốt, có phần nóng vội, muốn đẩy nhanh tiến độ, chủ quan, chỉ nghĩ về chiều hướng thuận, chưa lượng ước hết những khả năng xấu có thể xảy ra, và do thiếu kiểm tra chặt chẽ...

Ở nhiệm kỳ 2004 - 2009, kéo dài đến cuối năm 2010, bản thân tôi được phân công ở cương vị Phó chủ tịch Thường trực UBND Thành phố. Đến cuối năm 2008, do đồng chí Phó chủ tịch UBND phụ trách đô thị được bố trí đi học ngoại ngữ ở nước ngoài nên tôi được phân công thêm nhiệm vụ - phụ trách mảng công tác đô thị.

Dự án đầu tư xây dựng khách sạn 5 sao, kết hợp với trung tâm thương mại và nhà ở cao cấp tại khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn, quận 1 đã có chủ trương từ năm 2007. Nhưng đã không triển khai được nhiệm vụ do gặp nhiều khó khăn, vướng mắc kéo dài, không thể đấu thầu chọn nhà đầu tư có năng lực.

Tại vị trí này, đang có 4 đơn vị doanh nghiệp thuộc Bộ Công thương sử dụng từ năm 1975 cho đến thời điểm năm 2008, và đang có tranh kiện giữa các đơn vị này với Công ty quản lý kinh doanh nhà TP ,về việc không thanh toán tiền thuê nhà theo quy định; kể cả sau khi được toà kinh tế phán quyết buộc các đơn vị đang thuê sử dụng phải thực hiện nghĩa vụ của mình, nhưng các đơn vị nêu trên vẫn phớt lờ không thi hành án.

Ngoài ra, Bộ công thương cũng có công văn gửi UBND TP xin mua chỉ định toà nhà đang thuê sử dụng theo Nghị định 09, nhưng đã không được TP chấp thuận. Vì có sự tranh chấp kéo dài và TP cũng không có điều kiện thu hồi mặt bằng và quản lý mặt bằng trống trong thời gian chuẩn bị đầu tư xây dựng dự án nên không thể tiến hành đấu thầu chọn nhà đầu tư dự án.

Do vậy, đồng chí Phó chủ tịch phụ trách đô thị lúc bấy giờ có xin ý kiến đồng chí Chủ tịch UBND TP cho chuyển qua hình thức chọn chủ đầu tư dự án theo phương thức huy động vốn. Và Công ty quản lý kinh doanh nhà TP (đơn vị thay mặt chủ sở hữu tài sản và quản lý tài sản) được chọn làm chủ đầu tư để liên kết, hợp vốn với các đơn vị khác; không có chủ trương chuyển nhượng bán tài sản nhà nước và chuyển nhượng quyền sử dụng đất thuộc quyền quản lý của nhà nước nên không tổ chức bán đấu giá. Và đã được đồng chí Chủ tịch UBND TP chấp thuận chủ trương như đề xuất.

Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện nhiệm vụ theo hình thức đầu tư mới, một lần nữa đã không thành, vì các đơn vị đang thuê sử dụng toà nhà có đơn khiếu nại, do không được tham gia trong liên doanh đầu tư, và mọi việc đã dừng lại ở đây cho đến khi đồng chí Phó chủ tịch UBND TP phụ trách đô thị đi học.

Đến năm 2009, để tiếp tục phần việc còn đang dở dang, thực hiện nhiệm vụ xuyên suốt của Thường trực uỷ ban theo phương thức đã được thống nhất từ trước, là giao Công ty quản lý kinh doanh nhà TP tiếp tục làm chủ đầu tư dự án; và để tránh những vướng mắc, khiếu kiện, TP đã chấp thuận để các đơn vị doanh nghiệp thuộc Bộ Công thương tham gia hợp vốn thực hiện dự án với mức tỉ lệ vốn góp giữa các bên như sau: 4 đơn vị doanh nghiệp thuộc Bộ Công thương tham gia 50% vốn góp; Công ty quản lý kinh doanh nhà 50% vốn góp.


Suy nghĩ của bản thân tôi, một khi dự án được khởi động lại và đẩy nhanh tiến độ sẽ góp phần tích cực thực hiện:

-Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Đảng bộ TP đã được Đại hội Đảng bộ TP lần thứ VII và VIII đề ra là chuyển đổi cơ cấu kinh tế của TP theo hướng dịch vụ thương mại – công nghiệp và nông nghiệp công nghệ cao; theo đó có 9 ngành dịch vụ cao cấp như: thương mại, du lịch, tài chánh, ngân hàng, khoa học công nghệ ... cần được ưu tiên tập trung đầu tư.

-Góp phần tăng thêm phòng ốc cao cấp đáp ứng nhu cầu phát triển ngành du lịch TP.

-Góp phần giải quyết công ăn việc làm cho người lao động trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế những năm 2008 - 2010, với những hệ luỵ kéo dài cho đến những năm sau này 2011- 2012; bất động sản đóng băng.

-Tạo nguồn thu đang gặp khó khăn trong cân đối thu - chi ngân sách lúc bấy giờ.

Tuy nhiên, sau khi có chủ trương, Công ty quản lý kinh doanh nhà có báo cáo tình hình tài chánh của đơn vị không mấy thuận lợi, do phân bổ vốn vào nhiều dự án khác trên địa bàn; không lường trước mức khái toán tổng vốn đầu tư quá lớn nên khó có thể đủ sức đáp ứng với số vốn đòi hỏi của dự án, và xin đề xuất được giảm vốn trong tỉ lệ 50% phần vốn góp của mình; đồng thời giới thiệu Công ty THHH MTV Hoa Tháng Năm được tham gia hợp tác đầu tư 30% vốn góp để triển khai nhanh dự án.

Trước yêu cầu mới phát sinh, tôi có suy nghĩ tính toán và lựa chọn:

-Với 50% vốn tham gia của 4 đơn vị doanh nghiệp thuộc Bộ Công thương và 20% vốn góp của Công ty quản lý kinh doanh nhà, thì phần vốn góp của khu vực nhà nước là 70%.

Hơn nữa, đối với lĩnh vực du lịch, nhà nước không chủ trương đơn vị nhà nước phải chiếm cổ phần chi phối.

Theo đó, tôi đã chấp thuận theo đề xuất của Công ty quản lý kinh doanh nhà TP.

Về giá giao đất và cho thuê đất:

Đều dựa trên cơ sở giá cả thị trường tại thời điểm lúc bấy giờ, thực hiện theo quy trình và phương pháp thẩm định của Bộ Tài chánh; được các cơ quan tư vấn độc lập trình và Hội đồng tư vấn giá của Thành phố thẩm định đề xuất. Theo đó:

Xét bối cảnh kinh tế đang gặp khó khăn, khủng hoảng, bất động sản đóng băng (nhà nước có chủ trương chung như: giảm, giản nợ thuế, tiền sử dụng đất, hỗ trợ vốn, lãi suất cho nhà đầu tư….) trên cơ sở đề xuất của cơ quan chức năng Sở Tài nguyên Môi trường, UBND TP đã đồng ý việc đóng tiền sử dụng đất theo 2 phương thức: giao đất thu tiền một lần đối với mảnh đất số 8 Lê Duẩn, và cho thuê đất thu tiền sử dụng đất hàng năm đối với phần đất còn lại số 12 Lê Duẩn để hỗ trợ phần nào cho nhà đầu tư. Và thực tế Công ty Lavenue đã nộp tiền sử dụng và thuê đất hơn 700 tỉ đồng từ nhiều năm qua.

Việc giao đất và cho thuê đối với khu đất số 8 - 12 Lê Duẩn được thực hiên tại thời điểm ngày 18 tháng 2 năm 2011, theo đề nghị của Sở Tài nguyên Môi trường. Tại thời điểm này, thì Thông tư số 39/TT- BTC ngày 22 tháng 3 năm 2011 của Bộ Tài chính (có hiệu lực thi hành ngày 10 tháng 5 năm 2011) và Nghị định số 121/2010/NĐ-CP ngày 30-12-2010 của Chính phủ (có hiệu lực thi hành ngày 1 tháng 3 năm 2011) chưa có hiệu lực thi hành. Do đó, việc giao đất và cho thuê đất trên là không trái với Thông tư 39/TT-BTC ngày 22 tháng 3 năm 2011 của Bộ Tài chính và Nghị Định số 121/2010 NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Chính phủ.

Đối với việc cho thuê đất thu tiền hàng năm, Ủy ban TP cũng có chú ý tới quyền chủ động xử lý của cơ quan quản lý, tại điều 4 khoản 4 trong hợp đồng thuê đất đã ghi rõ: “Trường hợp UBND TP yêu cầu Công ty cổ phần đầu tư Lavenue chuyển hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất thì Cty phải chấp hành không điều kiện".

Về việc xin ý kiến Thường trực Hội đồng nhân dân về giá đất trước khi quyết định để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, theo suy nghĩ của bản thân, Nghị định 123/2007/NĐ-CP ngày 27 tháng 7 năm 2007 của Chính phủ chủ yếu quy định về phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại đất.

Theo quy định này, hàng năm UBND TP đều trình Hội đồng nhân dân TP bảng giá đất để làm cơ sở tính thuế đối với việc sử dụng đất, tính giá trị quyền sử dụng đất để thu phí trước bạ…. Đối với việc định giá đất cụ thể, thì tại Quyết định 09/2007/QĐ-TTg và Quyết định 140/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Thủ tướng không nêu việc UBND các tỉnh, thành phố phải trình Thường trực Hội đồng nhân dân giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại cuộc họp gần nhất. ..

Về trách nhiệm của bản thân đối với những vấn đề phức tạp nảy sinh:

-Bản thân tôi đã không lường hết được khả năng phức tạp xảy ra, đó là các đơn vị doanh nghiệp thuộc Bộ Công thương, luôn khiếu nại, thắc mắc và đòi cho bằng được quyền tham gia hợp vốn đầu tư dự án, nhưng khi chính thức được trao cho quyền ấy thì lại đem bán đi phần vốn góp của mình cho đơn vị khác gây bao nhiêu hệ luỵ cho đơn vị quản lý.

-Phần vì nôn nóng muốn đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án, phần do chủ quan quá tin vào năng lực tài chính cũng như sự ham muốn tham gia đầu tư dự án của các đơn vị trên nên đã sơ suất, sai sót bỏ qua phần báo cáo thẩm định về năng lực tài chính của các đơn vị này từ các cơ quan chức năng thành phố.

-Mặt khác, do thiếu kiểm tra chặt chẽ quá trình thực hiện của các đơn vị liên quan nên đã không phát hiện kịp thời những sai sót, sai phạm của cấp dưới.

-Và do đó, dẫn đến hệ luỵ là không báo cáo, trao đổi xin ý kiến đối với đồng chí Chủ tịch cũng như Thường trực UBND TP một cách kịp thời về những vấn đề đã nảy sinh.

Tôi nhận thức, dù trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, đã luôn hết sức cố gắng để góp phần cùng với tập thể mang lại kết quả cao nhất có thể cho công việc thực hiện. Dù bản thân, với động cơ hết sức tích cực, mong muốn công việc được tiến triển nhanh, nhưng thực tế đã có những khuyết điểm, sai phạm trong vai trò chỉ đạo điều hành thực hiện nhiệm vụ được giao. Tôi xin nhận trách nhiệm của mình.

Tôi không có ý biện minh đối với những sai sót của mình, nhưng cũng muốn được xem xét, đánh giá đúng mực, khách quan với cách tiếp cận vấn đề có tính lịch sử cụ thể, không thể đem so sánh cùng một sự việc tại 2 thời điểm khác nhau, với khoảng cách gần 10 năm và bối cảnh cũng có nhiều khác biệt để đánh giá mức độ hậu quả gây ra, như vấn đề giá đất: ở thời điểm những năm 2009 - 2011, với tình hình kinh tế gặp khủng hoảng, bất động sản đóng băng, mặt bằng tại khu vực số 8 – 12 Lê Duẩn chưa phải trống như hiện nay, với bối cảnh kinh tế - xã hội ngay thời điểm hiện tại, năm 2018.