Nhà ở xã hội tắc đường bơm vốn

Chương trình vốn cho nhà ở xã hội sẽ còn ách tắc khi các Bộ, ngành liên quan chưa có sự đồng thuận.

Đến thời điểm này, gói tín dụng 30.000 tỷ đồng hỗ trợ mua nhà ở dành cho người có thu nhập thấp gần như đã giải ngân hết. Các doanh nghiệp đầu tư vào nhà ở xã hội kỳ vọng Chính phủ sẽ có gói hỗ trợ tín dụng mới để phân khúc này tiếp tục phát triển. Tuy nhiên, điều này khó có thể đến trong tương lai gần khi các Bộ, ngành liên quan chưa có sự đồng thuận.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1013/QĐ-TTg ngày 6/6/2016 về lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội được áp dụng mức lãi suất 4,8%/năm kể từ ngày 6/6/2016 đến hết ngày 31/12/2016. Tuy nhiên, Bộ Tài chính đã có văn bản trình Thủ tướng cho phép sửa đổi Nghị định 100/2015/NĐ-CP, trong đó bỏ nội dung quy định Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện cho vay chương trình nhà ở xã hội và không cấp bù chênh lệch lãi suất vì đối tượng vay đã được hưởng ưu đãi. Ngay lập tức, Bộ Xây dựng đã kiến nghị lên Thủ tướng “bác” đề xuất của Bộ Tài chính và cho rằng, đề xuất này không phù hợp với Luật Nhà ở năm 2014.

Như vậy, có thể thấy, chương trình vốn cho nhà ở xã hội sẽ còn ách tắc khi các Bộ, ngành liên quan chưa có sự đồng thuận. Trong đó, vướng mắc lớn nhất là vấn đề bố trí ngân sách cho nhà ở xã hội chưa được giải quyết.

Tại Hà Nội, hầu hết các doanh nghiệp đầu tư vào nhà ở xã hội đều có tiềm lực về tài chính và quỹ đất sạch, nên giá bán nhà ở xã hội tương đối cạnh tranh so với nhà ở thương mại. Chẳng hạn, tại Khu đô thị Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội), giá bán nhà ở xã hội dao động từ 9-11 triệu đồng/m2, thấp hơn nhiều so với mức giá nhà ở thương mại từ 13-17 triệu đồng/m2. Tương tự, tại Khu đô thị Linh Đàm, dự án nhà ở xã hội của HUD có giá bán thấp hơn so với nhà ở thương mại từ 2-4 triệu đồng/m2. Nhà ở xã hội tại khu Đồng Mô (Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội) do Handico 5 làm chủ đầu tư có giá bán từ 13,5-15 triệu đồng/m2, trong khi nhà ở thương mại là 18-23 triệu đồng/m2.

Dù có giá bán cạnh tranh, nhưng do không được vay gói 30.000 tỷ đồng, nên giấc mơ về một chốn an cư của nhiều gia đình còn dang dở. Chính vì thế, nhiều chủ đầu tư tại Hà Nội cho biết, sẽ điều chỉnh kế hoạch khởi công xây dựng nếu Nhà nước không có chính sách tín dụng hỗ trợ người mua nhà thu nhập thấp. Tuy nhiên, một số chủ đầu tư khác lại chọn cách xây dựng giá cạnh tranh để người mua có thêm sự lựa chọn.

“Các yếu tố rủi ro của thị trường đã được tính đến khi triển khai dự án. Do đó, dự án của Handico sẽ có mức giá cạnh tranh để người mua lựa chọn. Nếu được vay ưu đãi thì càng tốt, còn nếu chưa vay được thì người mua vẫn có thể xem xét”, ông Nguyễn Tử Quang, Phó tổng giám đốc Handico 5 nói.

Với tổng số căn hộ thực hiện trên cả nước vào khoảng 10.000 căn, CTCP Tư vấn thương mại dịch vụ địa ốc Hoàng Quân (HQC) là một trong những doanh nghiệp hàng đầu về xây dựng nhà ở xã hội. Riêng TP. HCM, ngoài số căn hộ đã bàn giao, lượng căn hộ đang giao dịch và chưa bán là hơn 2.000 căn. Thế nhưng, tại thời điểm này, điều mà HQC hỗ trợ cho khách hàng là đóng 20% rồi ký hợp đồng mua bán, 80% còn lại sẽ “chờ” ngân hàng giải ngân sau khi “chốt” được mức lãi suất cho vay. Như vậy, với số lượng nhà ở xã hội lớn,  HQC sẽ gặp khó khăn nếu tình trạng “chờ” này kéo dài.

Trong khi đó, tại dự án Jamona (quận 7), Sacomreal đã “mở đường” cho khách hàng theo hướng vay lãi suất thương mại 8%/năm cho năm đầu tiên, sau đó, nếu Nhà nước ban hành gói hỗ trợ nào thì tính lãi suất theo gói hỗ trợ đó.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HOREA) cho biết,  HOREA đồng tình với quan điểm mà Bộ Xây dựng kiến nghị lên Thủ tướng. Hiệp hội mong muốn Ngân hàng Nhà nước vẫn áp dụng mức lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội tối thiểu là 4,8%/năm như tại Quyết định 1013 trong năm 2016 tại các tổ chức tín dụng đã được Ngân hàng Nhà nước chỉ định tham gia chương trình nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, tháng 6/2016 đã qua, câu trả lời về gói hỗ trợ mới cho nhà ở xã hội vẫn còn để ngỏ. Doanh nghiệp vẫn cứ phải “chờ”, trong khi giấc mơ an cư của người dân vẫn “chỉ là giấc mơ”. Được biết, TP. HCM có quy mô dân số 13 triệu người với hơn 2 triệu hộ gia đình. Trong đó, có khoảng 3 triệu người nhập cư, hơn 200.000 cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang, với đa số là người có thu nhập trung bình và thu nhập thấp đang có nhu cầu mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.