Sửa nhà không xin phép, coi chừng gặp rắc rối

Dù không tranh chấp, không vướng quy hoạch, nhiều người vẫn không được chuyển quyền sử dụng đất, sở hữu nhà (đăng bộ) vì căn nhà không đúng với giấy chứng nhận.

Chỉ tại sửa nhà không khai báo

Phản ánh tới Báo Đầu tư Bất động sản, ông M.H, ngụ huyện Nhà Bè (TP HCM), cho biết tháng 9-2017, ông có mua căn nhà rộng hơn 100 m2 tại đường Lê Văn Lương, xã Phước Kiểng, huyện Nhà Bè, TP HCM.

Khi đi mua, để an tâm về pháp lý và quy hoạch, ông đã lên xã kiểm tra thì tất cả pháp lý và quy hoạch khu nhà đều an toàn. Do thời gian mua ông bận đi công tác, nên gần 1 tháng sau ông mới lên Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Nhà Bè để đăng ký chuyển nhượng nhà, đất.

Ông M.H đinh ninh rằng, pháp lý của ngôi nhà ổn, hợp đồng mua bán đã công chứng, thì làm hồ sơ chuyển nhượng chậm một chút cũng sẽ không sao.

Tuy nhiên, sau khi nộp hồ sơ, ông M.H nhận được Văn bản số 1358/CV-CNNB của Văn phòng Đăng ký đất đai TP HCM - Chi nhánh huyện Nhà Bè trả lời rằng, qua xác minh thực tế, cơ quan này thấy thực trạng căn nhà mà ông M.H mua không đúng so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND huyện Nhà Bè cấp ngày 1-3-2013.

"Lý do cụ thể chỉ vì trước khi bán nhà, chủ nhà cũ đã sửa chữa, cơi nới căn nhà ra phía sau diện tích 80 cm mà không xin phép cơ quan chức năng, nên khi cơ quan chức năng kiểm tra phát hiện thực trạng ngôi nhà đã không khớp với hồ sơ đăng ký", ông M.H nói.

Đại diện Văn phòng Đăng ký đất đai TP HCM cho biết tình trạng này khá phổ biến hiện nay tại TP.HCM.

Lý do bởi trước đây, chủ nhà đã tự sửa chữa lại căn nhà để phục vụ nhu cầu sinh hoạt, nhưng không xin giấy phép sửa chữa, bởi người dân nghĩ, chỉ sửa chữa sơ sơ thì không cần đăng ký.

Tuy nhiên, khi làm thủ tục chuyển nhượng, cơ quan chức năng vẫn xác minh lại thực trạng căn nhà, khi phát hiện sai phạm sẽ không đồng ý việc đăng ký chuyển nhượng.

Đủ thứ rắc rối

Theo luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn Luật sư TP HCM, tình trạng này ông gặp rất nhiều trong quá trình tư vấn. Thường thì thủ tục mua bán nhà là bên bán và bên mua ra công chứng để lập hợp đồng mua bán nhà, sau đó người bán đi kê khai thuế thu nhập cá nhân, nếu không thuộc trường hợp được miễn giảm thì sẽ nộp số tiền thuế là 2% trên giá bán.

Sau khi có hồ sơ nộp thuế của người bán (giấy tờ để xác định được miễn hay giấy tờ đã nộp thuế), người mua sẽ nộp hồ sơ để đăng bộ (chuyển tên cho người mua).

Theo quy định, khi chuyển nhượng nhà đất, người dân được chọn đổi giấy chứng nhận mới hoặc cập nhật lên trang 3 - 4 của giấy chứng nhận đã cấp.

Theo Điều 18, Thông tư 23/2014/TT-BTNMT ngày 19-5-2014, nội dung xác nhận thay đổi vào cấp giấy chứng nhận đã cấp được hướng dẫn như sau: "Chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn A CMND số 020908673 và vợ là bà Nguyễn Thị B, CMND số 020908675, địa chỉ tại số 65 đường Giải Phóng, phường Phương Mai, quận Đống Đa, Hà Nội; theo hồ sơ số 010656.CN.001".

Hiện nay, thông thường thủ tục công chứng (chứng nhận) giao dịch mua bán nhà là qua công chứng trên hợp đồng mua bán chỉ mang tính chất kiểm tra trên giấy tờ và chứng nhận giao dịch, công chứng viên không kiểm tra hiện trạng ngôi nhà, do đó khi hiện trạng thực tế ngôi nhà khác với giấy chứng nhận, thì có thể xảy ra những vướng mắc và không thể đăng bộ được.

"Vấn đề này thường rơi vào những trường hợp trước đây có vi phạm về xây dựng, nhà đã được cấp giấy chứng nhận, nhưng chủ nhà sau đó lại thay đổi, sửa chữa, cơi nới, nhưng không xin giấy phép xây dựng cải tạo, sửa chữa. Nếu phát hiện ngay thời điểm đó thì bị kiểm tra và xử phạt, còn nếu không bị phát hiện, thì khi chuyển nhượng cho người khác sẽ gặp rắc rối", ông Phượng nói.

Ông Phượng lưu ý, khi mua nhà phải kiểm tra về ranh giới đất trên thực địa từng điểm, kiểm tra so sánh công trình được công nhận trên giấy chứng nhận và thực tế để không gặp phải những trường hợp này, đồng thời nên chọn hình thức thanh toán qua ngân hàng, người mua chuyển hết tiền vào ngân hàng, khi nào ra sổ mang tên người mua, thì người bán đến ngân hàng nhận đủ tiền.