Vướng hệ số K, hàng ngàn hồ sơ tính thuế bị nghẽn

Trong lúc Bộ Xây dựng thúc đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà tại các chung cư thì hàng ngàn hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận bị nghẽn vì không nộp được thuế trước bạ. Các giao dịch chuyển nhượng căn hộ đã đặt cọc, vay ngân hàng, ký kết hợp đồng xong cũng không sang tên được vì không có quy định tính thuế trước bạ. Trước áp lực khi hàng ngàn hồ sơ của dân bị tắc nghẽn, sáng 15-4, Cục Thuế TPHCM đã tổ chức cuộc họp khẩn với các chi cục thuế quận, huyện để tháo gỡ vấn đề này.

Chưa có quy định mới, đã chặn quy định cũ

Theo Quyết định 51/2014/QĐ-UBND của UBND TPHCM ban hành khung giá đất có hiệu lực áp dụng từ 1-1-2015, thế nhưng sau ngày Quyết định 51 có hiệu lực, các ngành chức năng vẫn chưa ban hành bảng giá đất tính theo hệ số K để áp dụng tính thuế trước bạ cho nhà chung cư. Cơ quan thuế thì không thể dừng tính thuế trước bạ, ngưng các hồ sơ giao dịch nhà đất của dân, vì vậy trong lúc quy định mới chưa ban hành, cơ quan thuế vẫn tính thuế theo quy định cũ. Thế nhưng, ngày 20-1, Sở Tài nguyên - Môi trường ban hành văn bản yêu cầu cơ quan thuế không áp dụng cách tính thuế theo văn bản liên sở 7575 trước đây mà phải chờ sở này nghiên cứu hoàn chỉnh bảng giá đất mới.

Trước yêu cầu này, các chi cục thuế rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”, người dân bị ngưng hồ sơ đòi kiện vì cho rằng văn bản của Sở Tài Nguyên - Môi trường không thể hủy bỏ bảng hướng dẫn liên sở được. Hơn nữa, trong lúc quy định mới chưa ra đời thì phải áp dụng quy định cũ cho người dân. Bởi lẽ, khi quy định mới ra đời được áp dụng kể từ thời điểm ký ban hành trở đi chứ không được quyền hồi tố. Rõ ràng đây là việc chậm trễ của cơ quan chức năng lại gây ách tắc cho dân…

Kết quả, một số quận 2, 7, Gò Vấp, Phú Nhuận đã “sáng chế “ ra cái gọi là “tự cam kết” để dân ký vào rồi giải quyết, nếu sau này quy định mới có tăng mức thuế thì phải nộp bổ sung. Các quận còn lại lo sợ vì khung giá đất mới cao hơn cũ khoảng 30%, nếu tạm tính theo quy định cũ, sau này sẽ không thu hồi được phần chênh lệch, cán bộ thuế phải lãnh trách nhiệm.

Không còn cách nào khác, các quận đành “ngâm” hồ sơ của dân và ngồi chờ hướng dẫn! Trong khi đó, cả người dân lẫn cán bộ thuế đều bức xúc trước sự chậm trễ và rối rắm trong cách tính hệ số K đối với nhà chung cư. Bởi, theo quy định cũ, hệ số đất được chia đều cho số tầng, còn quy định mới phải tính theo từng tầng, phải trừ cầu thang, thang máy…

Tuy nhiên, một số cán bộ cho rằng, việc tăng giá đất nhưng lại chia đều cho số tầng nên chung cư càng cao, số tiền chênh lệch là không đáng kể. Hơn nữa, đại diện Chi cục Thuế quận 9 cho rằng, tiền thuế trước bạ đối với đất rất thấp, chỉ bằng 0,05% thì dù có thay đổi, số chênh lệch cũng chỉ vài chục ngàn đồng, mà lại ngưng hồ sơ, dừng các giao dịch của dân là không đáng.

Thuế: gỡ “ách” cho dân

Theo báo cáo của các chi cục thuế thì quận 11 hiện đang ách 60 hồ sơ; quận 9 đã cho người dân cam kết tính theo quy định cũ được gần 200 hồ sơ, còn tồn 50 hồ sơ vì bị buộc phải dừng; quận 12 vướng hơn 210 hồ sơ; Bình Chánh gần 50 hồ sơ vướng hệ số điều chỉnh và hơn 200 hồ sơ vướng hệ số tầng… Ngoài ra, còn rất nhiều hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của dân bị ách nhiều năm rồi là do chưa có quy định hướng dẫn cách tính hệ số K đối với đất vượt hạn mức.

Lãnh đạo các chi cục thuế - những người phải đương đầu với bức xúc của dân - đã thống nhất kiến nghị, vẫn áp dụng quy định cũ tính thuế trước bạ cho dân, khi nào có quy định mới thì tính theo cách mới, không thể gây ách tắc cho dân được. Thế nhưng, đại diện Phòng Quản lý thuế đất của Cục Thuế TPHCM băn khoăn vì theo bảng giá đất mới có tăng hơn so với cũ, cách xác định vị trí đất cũng thay đổi, ngoài ra khung giá lần này còn quy định mức giá tối thiểu không được thấp hơn 1,5 triệu đồng/m2 mà chưa rõ là tính trên giá đất hay trên giá sàn xây dựng. Do vậy, nếu áp dụng theo quy định cũ, sau này giá tăng thì ai chịu trách nhiệm?

Cục trưởng Cục Thuế TP Nguyễn Đình Tấn cho rằng, việc của dân không thể chậm trễ, phải giải quyết vướng mắc ngay cho dân và phải lập tức gởi kiến nghị lên UBND TP xử lý việc này. Theo ông Tấn, trước mắt cho dân cam kết tạm tính, sau này nếu TP có quy định tăng giảm thì thoái - thu cho dân sòng phẳng. Ông Tấn cũng yêu cầu cán bộ thuế phải liên kết với Phòng Tài nguyên - Môi trường quận, nội bộ tự liên hệ chia sẻ thông tin lẫn nhau, không được để người dân phải đi lại nhiều lần.

Bà Trần Thị Lệ Nga, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP chỉ đạo, các chi cục thuế áp dụng ngay văn bản số 1884 của Bộ Tài chính thống nhất cách tính thuế để giải quyết nhanh cho dân - tức là chia hệ số đất phân bổ đồng đều cho các tầng và không bị khống chế mức giá tối thiểu của quy định mới.