Thành phố Hồ Chí Minh: Phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp

TP Hồ Chí Minh đang nghiên cứu mô hình nhà ở xã hội (NƠXH) giá 100 triệu đồng/căn hộ của Bình Dương để xây dựng nhà ở giá rẻ cho người thu nhập thấp. Tại buổi làm việc với Liên đoàn Lao động TP Hồ Chí Minh ngày 10-2, Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng đã yêu cầu khẩn trương xây dựng NƠXH giá rẻ để công nhân sớm có điều kiện an cư lạc nghiệp.

5-6 triệu đồng/m2 nhà ở

Theo báo cáo của Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, hiện trên địa bàn thành phố có hơn 402.000 công nhân đang làm việc ở các khu công nghiệp, khu chế xuất (KCN - KCX), trong đó hơn 284.000 công nhân đang có nhu cầu nhà ở. Trong khi đó, dự kiến đến năm 2020, thành phố sẽ có 78.000 căn hộ bao gồm cả NƠXH và nhà ở dành cho công nhân, trong đó 30.000 căn NƠXH và khoảng 48.000 chỗ ở do các doanh nghiệp trong KCN - KCX đầu tư.

Báo cáo về đề án NƠXH của TP Hồ Chí Minh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đỗ Phi Hùng cho biết, đến cuối tháng 2-2017 sẽ hoàn thành, trình UBND và Thành ủy TP Hồ Chí Minh cho ý kiến chỉ đạo. Theo Bí thư Đinh La Thăng, như vậy là chậm và đề nghị các sở Xây dựng, Tài chính, Tài nguyên - Môi trường phải khẩn trương họp bàn, sớm xây dựng cơ chế để phát triển NƠXH.

Bí thư Đinh La Thăng cho rằng, hiện giá NƠXH trên địa bàn quá cao, có dự án lên đến 15 triệu đồng/m2, cao hơn một số dự án nhà ở thương mại. Đây là mức giá người thu nhập thấp không thể mua, cần phải giảm xuống mức giá khoảng 5-6 triệu đồng/m2 mới phù hợp. Để có mức giá này, thành phố sẽ nghiên cứu chịu toàn bộ chi phí đất, cung cấp mặt bằng sạch, doanh nghiệp đầu tư xây dựng.

Ông Đinh La Thăng đề nghị Sở Xây dựng khẩn trương kiểm tra hai nguồn quỹ đất là đất nhà nước quản lý nhưng hoạt động không hiệu quả và đất NƠXH của các dự án nhà ở thương mại (hiện theo luật là diện tích trên 10ha phải dành 20% quỹ đất để xây dựng NƠXH) để làm quỹ đất cho NƠXH.

Học tập mô hình xây dựng nhà ở có giá 100 triệu đồng ở Bình Dương, nhưng Bí thư Đinh La Thăng cho biết sẽ không làm NƠXH diện tích nhỏ như Bình Dương mà sẽ xây dựng lớn hơn, khoảng 40-60m2/căn hộ để đủ chỗ ở cho khoảng 4 nhân khẩu trong mỗi gia đình.

Mở “nút thắt” thủ tục hành chính

Theo quy định hiện hành, NƠXH được hưởng các ưu đãi như không phải đóng tiền sử dụng đất, ưu đãi về lãi suất vay vốn… nhưng chủ đầu tư cũng phải bỏ kinh phí để giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng. Theo ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, nếu doanh nghiệp đầu tư toàn bộ hạ tầng thì giá căn hộ 5 tầng khoảng 8 triệu đồng/m2, nếu chung cư cao tầng phải sử dụng thang máy giá bán khoảng 12 triệu đồng/m2. Nếu chính quyền đầu tư toàn bộ hạ tầng kỹ thuật và xã hội bằng vốn ngân sách, giá bán căn hộ chỉ trên giá xây dựng, như thế giá căn hộ 5 tầng khoảng 5 triệu đồng/m2, nếu chung cư cao tầng giá bán khoảng 8 triệu đồng/m2.

Theo ông Nguyễn Văn Đực, việc xây dựng được NƠXH giá rẻ phụ thuộc 70% vào chính quyền và 30% là doanh nghiệp. Ông Đực kiến nghị, thành phố cần thành lập Ban hoặc Văn phòng phát triển nhà giá rẻ trực thuộc UBND thành phố để định hướng, tổ chức, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đầu tư, thủ tục và thi công. Bên cạnh đó, chính quyền phải hỗ trợ bằng cách gia tăng các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc, mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất, số người, giảm lãi vay ngân hàng, giảm thủ tục đầu tư nhà giá rẻ, đầu tư hạ tầng kỹ thuật và xã hội, giao cho doanh nghiệp thi công. Về phía doanh nghiệp, phải tìm giải pháp hợp lý để có nhà rẻ nhất, tiết kiệm nhất trong thiết kế thi công, quản lý…

Theo ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty Lê Thành, đơn vị chuyên xây dựng chung cư giá rẻ cho công nhân thuê 49 năm, hiện về mặt chính sách ưu đãi cho NƠXH đã được luật quy định tương đối đầy đủ nhưng việc thực thi còn nhiêu khê khiến doanh nghiệp khó hưởng ưu đãi. Trong đó, thủ tục hành chính quá nhiêu khê, một dự án NƠXH muốn hoàn tất phải mất khoảng ba năm. Do đó, ông Nghĩa kiến nghị thành phố cần có một quy trình riêng về thủ tục hành chính cho việc đầu tư xây dựng NƠXH, rút ngắn thời gian còn khoảng 3-6 tháng để giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Theo ông Lê Hữu Nghĩa, để giải quyết vấn đề nhà ở cho người nghèo, thành phố phải quyết được vấn đề quy hoạch, chấp nhận tăng chỉ tiêu dân số ở địa phương có dự án, bởi dân số đông là hiện trạng và nhà ở nhu cầu thật của người dân. Chẳng hạn, Công ty Lê Thành đang có một dự án nhà ở thương mại chuyển sang NƠXH (quận Tân Phú) nhưng đang bị nút thắt “chỉ tiêu dân số” do số lượng căn hộ vượt quá quy hoạch ban đầu khiến đơn vị cũng phải loay hoay mấy năm nay, tới giờ vẫn chưa tháo gỡ được. Theo các doanh nghiệp, với quyết tâm của lãnh đạo TP Hồ Chí Minh, nếu gỡ được các vướng mắc đã tồn tại lâu nay như trên thì NƠXH giá rẻ sẽ là giấc mơ gần của người nghèo trên địa bàn thành phố.