Phát triển nhà cho thuê: Cần xây dựng chính sách lâu dài

Thực tế cho thấy, nhu cầu thuê nhà của người dân là rất lớn, trong khi đó tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM…, quỹ nhà cho thuê quá hạn hẹp, mô hình nhà ở cho thuê vẫn còn khá xa lạ với cả người dân và các chủ đầu tư. Một số ý kiến cho rằng, với bối cảnh người có thu nhập trung bình thấp chiếm số đông như hiện nay thì việc hình thành thị trường nhà cho thuê là rất cần thiết, không chỉ góp phần giải quyết tình trạng thiếu nhà ở mà còn tham gia điều tiết giá nhà, bình ổn phân khúc nhà ở giá rẻ…

Phát triển nhà ở cho thuê luôn là vấn đề “nóng” thời gian qua. Tại các TP lớn như Hà Nội, TP.HCM…, hàng năm đều đón hàng vạn người dân nhập cư đến học tập và làm việc, mà phần lớn trong số đó là người lao động có thu nhập trung bình hoặc thấp, chưa đủ điều kiện mua nhà và phải tìm thuê nhà trọ. Nhiều năm qua, người dân có nhu cầu đều phải thuê nhà tại các khu trọ tự phát khắp TP, vì Hà Nội chưa có quỹ nhà ở cho thuê theo các dự án lớn, tập trung.

Phân khúc nhà ở cho thuê vẫn chưa được quan tâm, phát triển đúng mức bởi, bên cạnh những mặt được của phân khúc nhà cho thuê, thì vẫn còn một số rào cản khi đầu tư vào căn hộ dạng này, bởi số tiền vốn bỏ ra ban đầu lớn, thời gian thu hồi vốn lại chậm, khó quản lý người thuê…, nên hầu như có rất ít chủ đầu tư mặn mà.

Đại diện lãnh đạo Cty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera cho biết, DN triển khai loại hình nhà ở cho thuê đa phần vì trách nhiệm với cộng đồng, xã hội. Bởi thực tế, đây là hình thức bỏ tiền chẵn, thu tiền lẻ. Theo tính toán, DN dành 20% diện tích để cho thuê tức là 20% tổng mức đầu tư, trong khi lợi nhuận được khống chế không vượt quá 10%. Với mức giá cho thuê như tại KĐT Đặng Xá II, mỗi năm DN thu được 300.000 đ/m2, trong khi giá bán là gần 9 triệu đ/m2, như vậy, phải sau 30 năm mới thu hồi được vốn và có một phần lãi. Sau thời hạn 5 năm, khi được bán căn hộ cho thuê thì mới có hiệu quả. Nếu chỉ làm nhà ở xã hội (NƠXH) cho thuê chắc không DN nào làm…

Nhấn mạnh thực tế nguồn cung nhà ở cho thuê chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, chuyên gia Đặng Hùng Võ cho rằng: Từ kinh nghiệm nhiều nước cho thấy, nhà ở cho thuê là một bộ phận không thể thiếu trong phát triển kinh tế - xã hội, có tới 84% dân số Singapore sống trong các căn hộ do cơ quan nhà ở phát triển xây dựng, 40% dân số Hàn Quốc thuê nhà để ở, Nhật Bản cũng với con số tương tự. Trong khi đó, tại Việt Nam, nhu cầu thuê nhà rất lớn nhưng thị trường hiện còn bỏ ngỏ, chưa được khai thác hoặc có chăng chỉ là kinh doanh nhỏ lẻ, ngắn hạn của các cá nhân, hộ gia đình, một số DN.

Để khắc phục tình trạng này, cần có những cơ chế, chính sách ưu đãi để các tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế khác nhau tự bỏ vốn đầu tư xây dựng NƠXH, nhằm đáp ứng nhu cầu về NƠXH hiện nay ở nước ta.

Bên cạnh đó, cũng cần xây dựng nhà ở cho thuê các loại, nhất là NƠXH và nhà đủ tiện nghi với giá cả chấp nhận được. Hình thành thị trường cho thuê cũng là biện pháp cực kỳ quan trọng để bình ổn giá đất, do vậy, cần có chính sách khuyến khích các DN đầu tư.

TS Tạ Thị Đoàn - Trưởng khoa Kinh tế - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khu vực I nhận định, trong thị trường BĐS, nhà ở cho thuê là phân khúc giá trị thấp nhưng đang đáp ứng nhu cầu cho số đông, những người có số tiền tích lũy chưa nhiều, họ chọn thuê nhà, sau đó sẽ mua nhà. Ở góc độ thị trường, khi nhà ở cho thuê giá rẻ phát triển sẽ cạnh tranh trực tiếp với các khu nhà trọ hiện nay và có thể là sản phẩm thay thế cho một số nhà thương mại giá rẻ…

Tạo được nguồn cung dồi dào về NƠXH cho thuê sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu cơ bản về chỗ ở cho người dân, chuyển từ nhà trọ sang nhà thuê là một bước để người dân nâng cấp cuộc sống, dựa trên sự hỗ trợ, quan tâm của Nhà nước. Vấn đề còn lại là cần có chính sách phù hợp và tín dụng dài hạn phát triển phân khúc cho thuê để mọi người dân có chỗ ở chứ không phải sở hữu chỗ ở…