Nguy cơ dự án “vỡ trận” vì quy hoạch lạc hậu

“Ngành giao thông vận tải (GTVT) đang phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, trong đó có những tồn tại, hạn chế của ngành. Chất lượng quy hoạch các dự án chưa cao, vừa lập xong đã lạc hậu, nhiều quy hoạch còn làm theo phong trào, dẫn đến chất lượng dự án được lập thấp, hoặc gây thất thoát vô hình, hoặc có nguy cơ “vỡ trận”, “quy hoạch treo” vì không có tính khả thi…”

Đây là đánh giá của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2017, triển khai nhiệm vụ kế hoạch năm 2018 của Bộ GTVT diễn ra ngày 18/1, tại Hà Nội.

Đối mặt với không ít thách thức

Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, trong năm 2017, ngành GTVT vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục, như: Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật mặc dù đã được triển khai tích cực, kịp thời song vẫn có những văn bản phải lùi, dừng tiến độ xây dựng hoặc đưa ra khỏi chương trình; vẫn còn những sai sót phải điều chỉnh ngay khi văn bản vừa mới được ban hành. Trong giải ngân vốn đầu tư công thì không thực hiện giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2017 do một số dự án gặp vướng mắc giải phóng mặt bằng, thủ tục pháp lý, các dự án trái phiếu chính phủ (TPCP) giao kế hoạch muộn...

Trong khi đó, việc huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông ngày càng khó khăn; nhận thức và sự đồng thuận trong xã hội về xã hội hoá đầu tư kết cấu hạ tầng còn phân tán và có ý kiến khác nhau; vẫn còn một số tồn tại, bất cập tại một số trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ BOT...

Ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho biết, hiện ngành GTVT Hà Nội cũng còn không ít tồn tại. Tình trạng ùn tắc giao thông vẫn thường xuyên xảy ra vào giờ cao điểm ở một số tuyến đường và nút giao thông; tai nạn giao thông vẫn ở mức cao, công tác tổ chức sắp xếp luồng tuyến vận tải, bố trí bến bãi đỗ xe còn chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá, công tác xây dựng thể chế của ngành GTVT trong năm 2017 vẫn còn chậm, thiếu đồng bộ, chất lượng văn bản quy phạm pháp luật vẫn chưa theo kịp với thực tế cuộc sống, thậm chí còn gây chồng chéo trong thực hiện. Đây là những “nút thắt” trong phát triển kinh tế - xã hội nói chung và ngành GTVT nói riêng, cần phải sớm có giải pháp đồng bộ, quyết liệt để khắc phục.

Tiếp tục rà soát và tháo gỡ rào cản

Công tác xây dựng thể chế của ngành GTVT trong năm 2017 vẫn còn chậm, thiếu đồng bộ, chất lượng văn bản quy phạm pháp luật vẫn chưa theo kịp với thực tế cuộc sống, thậm chí còn gây chồng chéo trong thực hiện.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng, thất thoát trong ngành GTVT và thủy lợi khó kiểm soát hơn những ngành khác. Chất lượng dự án sẽ quyết định đầu vào để tránh gây những thất thoát vô hình như dự án bị “vỡ trận”, quy hoạch treo đến hàng chục năm vì không có tính khả thi, vừa hoàn thành công trình đã bị lạc hậu so với yêu cầu thực tiễn… Để khắc phục tình trạng này thì phải rà soát, tháo gỡ các rào cản hiện nay để nâng cao chất lượng quy hoạch, khi xây dựng kế hoạch thì phải có lộ trình thực hiện kế hoạch, kế hoạch phải sát với thực tế, không can thiệp vào quy hoạch bằng ý chí cá nhân, không làm quy hoạch theo phong trào…

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu, trong năm 2018, toàn ngành GTVT cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, văn bản quy phạm pháp luật liên quan của ngành; rà soát tháo gỡ những rào cản, nhất là các chính sách huy động các nguồn lực, kêu gọi nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển hạ tầng giao thông. Đồng thời, cần tiếp tục rà soát, tái cơ cấu tổ chức quản lý, doanh nghiệp nhà nước, trên cơ sở đó rà soát, xây dựng, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch có liên quan đến ngành giao thông; khẩn trương chuẩn bị các thủ tục để sớm khởi công các dự án xây dựng các công trình quan trọng của quốc gia như tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nghiên cứu tiền khả thi Dự án Đường sắt tốc độ cao, đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu khả thi Dự án Mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, tiếp tục tập trung xử lý các bất cập trong đầu tư theo hình thức BOT, cũng như rà soát lại giá phí dịch vụ tại các cảng hàng không. Ngoài ra, ngành GTVT cũng cần xem xét đẩy mạnh tái cấu trúc lĩnh vực vận tải, nâng cao năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực logistics, chú trọng công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông, tái cơ cấu, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp.