Không có chuyện hạn chế diện tích đất chuyển mục đích

Sở TN&MT TP.HCM khẳng định: Việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và nhu cầu của người dân.

Ba tháng trở lại đây, hai huyện Hóc Môn và Bình Chánh (TP.HCM) ngưng không giải quyết cho người dân chuyển mục đích sử dụng đất (SDĐ) với phần diện tích đất ngoài hạn mức đất ở, gây bức xúc cho người dân. Hai địa phương này cho rằng họ thực hiện theo một công văn hướng dẫn của Sở TN&MT.

Huyện: “Không vướng nhưng băn khoăn”

Đó là Công văn số 2056 ngày 14-3-2016 của Sở TN&MT trả lời UBND huyện Hóc Môn về nội dung giới hạn hay không giới hạn diện tích chuyển mục đích SDĐ cho người dân. Theo công văn này, căn cứ để giải quyết cho người dân được chuyển mục đích là phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch SDĐ theo quy định. Đồng thời, hạn mức đất ở của huyện Hóc Môn theo Quyết định 70/2014 của UBND TP là không quá 200 m2/hộ.

Sau hướng dẫn này, huyện Hóc Môn đã không giải quyết cho người dân chuyển mục đích sang đất ở với phần đất nằm ngoài hạn mức. Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM chiều 1-6, UBND huyện Hóc Môn cho rằng từ khi có Văn bản 2056 trên, huyện có tiếp nhận nhiều hồ sơ của người dân chuyển mục đích vượt hạn mức nhưng không dám giải quyết dù trước đó vẫn giải quyết bình thường. Huyện đã hai lần có công văn hỏi Sở TN&MT nhưng sở này không có phản hồi.

Tuy vậy, đại diện huyện Hóc Môn nói rằng văn bản của Sở TN&MT không gây ngộ nhận hay hiểu nhầm, cũng không có gì vướng mắc. Tuy nhiên, do khi giải quyết những hồ sơ có diện tích lớn thì huyện sợ sẽ hình thành những khu nhà ở không có hạ tầng. Bởi hiện nay pháp luật không cấm người dân được chuyển mục đích SDĐ nếu phù hợp với quy hoạch, kế hoạch SDĐ nhưng lại không quy định diện tích tối đa được chuyển. Phóng viên đặt vấn đề nếu pháp luật không cấm mà không giải quyết sẽ gây hạn chế quyền lợi của người dân thì vị này không lý giải được nhưng cho biết ngay hôm nay (2-6), sẽ tiếp nhận và giải quyết hồ sơ cho người dân.

Tương tự, phía huyện Bình Chánh cũng cho biết trước đây cũng giải quyết cho người dân chuyển mục đích bình thường. “Tuy nhiên, từ khi thấy Công văn 2056, Bình Chánh cũng tạm dừng. Việc tạm dừng được thực hiện khoảng một tháng nay” - ông Phạm Văn Hùng, Trưởng phòng TN&MT huyện Bình Chánh, nói.

Đã giải thích không hạn chế

Chiều 1-6, ngay sau khi có một số thông tin phản ánh huyện Hóc Môn, Bình Chánh chỉ giải quyết cho người dân chuyển mục đích với diện tích bằng tối đa hạn mức đất ở, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN&MT, đã tổ chức cuộc họp đột xuất với phòng TN&MT của 24 quận, huyện.

Tại cuộc họp, đại diện phòng TN&MT huyện Hóc Môn cho hay khoản 2 Điều 1 Quyết định 70/2014 nêu “hạn mức đất ở được áp dụng để cho phép hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích SDĐ để xây dựng nhà ở” nên địa phương không rõ là có giới hạn diện tích được chuyển mục đích hay không. Trong khi theo Quyết định 70 thì hạn mức đất ở tối đa tại Hóc Môn là không quá 200 m2/hộ. Tuy nhiên, ngày 16-5 UBND TP ban hành Quyết định 18/2016 đã bỏ điều khoản này nên phòng sẽ báo cáo lại lãnh đạo huyện không còn vướng mắc nữa. Đại diện phòng TN&MT huyện Bình Chánh cũng cho biết phòng sẽ tham mưu lại cho UBND huyện để không ảnh hưởng đến việc giải quyết hồ sơ cho người dân.

Ông Nguyễn Toàn Thắng nhấn mạnh quy định của pháp luật đất đai không hạn chế diện tích được chuyển mục đích. Hạn mức đất ở được ban hành có ý nghĩa làm cơ sở xác định nghĩa vụ nộp tiền SDĐ. Nếu chuyển mục đích trong hạn mức này thì tiền SDĐ được áp theo bảng giá đất ở do TP ban hành, còn phần vượt hạn mức thì phải tính theo hệ số điều chỉnh tiền SDĐ. Do đó, diện tích đất ở được chuyển mục đích không phụ thuộc vào hạn mức đất ở. “Quy định này đã được thực hiện xuyên suốt nhiều năm qua, từ Quyết định 64/2001 đến Quyết định 70. Nay là quyết định 18” - ông Thắng nói.

Ông Thắng cũng phân tích, Quyết định 70 có nội dung cho phép hộ gia đình cá nhân chuyển mục đích SDĐ sang đất ở dễ gây hiểu nhầm. Thời gian qua một số quận, huyện như quận 12 có hỏi Sở TN&MT về cách hiểu của nội dung này. “Sở TN&MT đã giải thích là không hạn chế và quận cũng giải quyết thông suốt. Sau đó, để giải quyết rốt ráo, Sở trình UBND TP ban hành quyết định mới thay thế Quyết định 70. Vì thế, Quyết định 18 về hạn mức đất ở được ban hành ngày 16-5 đã bỏ điều khoản này để các quận, huyện không còn băn khoăn nữa” - ông Thắng thông tin.

Cần xem lại năng lực cán bộ

Luật Đất đai không cấm người dân chuyển mục đích SDĐ nếu phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương. Các địa phương thừa biết điều đó. Từ trước đến nay các quận, huyện vẫn giải quyết bình thường. Chúng tôi chỉ sửa lại để rõ ràng hơn, tránh hiểu nhầm khi triển khai thực hiện và về cơ bản nội dung hai Quyết định 70 và 18 không khác nhau.

Cụ thể, một số câu chữ trong quyết định cũ quy định về hạn mức đất ở chưa thật rõ nên Sở làm việc với các sở, ngành và 24 quận, huyện để trình UBND TP sửa lại. Khi làm dự thảo tờ trình, chúng tôi lấy ý kiến của các địa phương và hai, ba lần có văn bản dự thảo. Đương nhiên các địa phương phải biết hướng tháo gỡ để giải quyết cho dân…

Ngoài ra, Quyết định 18 ban hành từ ngày 16-5, nghĩa là các hướng dẫn trước đó cũng tự nhiên hết hiệu lực. Không hiểu tại sao đến tận giờ một số nơi vẫn không giải quyết cho người dân? Tôi cho rằng huyện Hóc Môn, Bình Chánh cần phải xem xét lại trách nhiệm thi hành công vụ của cán bộ, công chức cũng như năng lực thụ lý, khả năng đọc, hiểu văn bản, trách nhiệm cập nhật các văn bản mới của cán bộ.

Các trường hợp còn hiểu nhầm hoặc ách tắc khác thì các quận, huyện cần kiến nghị để Sở giải quyết ngay để không hạn chế quyền lợi của người dân khi pháp luật không cấm.

Ngoài ra, Sở TN&MT cũng sẽ kiểm tra việc giải quyết chuyển mục đích SDĐ. Những cán bộ nào gây khó dễ cho dân thì sẽ bị xử lý tới nơi tới chốn.

Ông NGUYỄN TOÀN THẮNG, Giám đốc Sở TN&MT

Theo lãnh đạo Sở TN&MT, ngày 18-2, Sở nhận được văn bản của huyện Hóc Môn về chuyển tiếp chỉ tiêu SDĐ trong kế hoạch SDĐ năm 2015 sang năm 2016, trong đó có đề nghị hướng dẫn về nội dung giới hạn hay không giới hạn diện tích chuyển mục đích SDĐ khi người dân có nhu cầu. Sở đã trả lời thông qua viện dẫn các quy định hiện hành, trong đó có Quyết định 70. Nội dung của Công văn 2056 không như cách hiểu của huyện Hóc Môn.