Chủ đầu tư cần minh bạch thông tin

Việc Sở Tài nguyên - Môi trường TP. HCM công bố danh sách 77 dự án của nhiều chủ đầu tư hiện đang thế chấp tại các NHTM để vay vốn, khiến không ít khách hàng lo lắng khi đã bỏ tiền mua nhà đất tại những dự án này.

Thời báo Ngân hàng phỏng vấn ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP. HCM về vấn đề này.

* Theo ông, việc Sở Tài nguyên-Môi trường TP. Hồ Chí Minh công bố danh sách dự án thế chấp NH tác động đến thị trường ra sao?

Mới đây, Sở Tài nguyên - Môi trường đã có văn bản số 7067/TNMT-VPĐK công bố 77 dự án của các chủ đầu tư đang đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai tại TP. Hồ Chí Minh theo chỉ đạo của UBND thành phố.

Trong đó, có khá nhiều chủ đầu tư lớn có tên tuổi như CTCP Đầu tư Xây dựng An Gia Hưng, CTCP Địa ốc Sacom, CTCP Phát triển BĐS Phát Đạt, CTCP Him Lam, Sacomreal, Quốc Cường Gia Lai...

Hiện nay, thành phố có 584 dự án BĐS đang triển khai thực hiện nhưng chỉ có 77 dự án đang thế chấp, chiếm 13,2%, cho thấy phần lớn các dự án không thế chấp NH. Việc công khai các dự án đang thế chấp đã cung cấp thông tin cần thiết cho người tiêu dùng và các chủ thể có liên quan, góp phần xây dựng thị trường BĐS ngày càng minh bạch hơn. Tuy nhiên, sau khi Sở Tài nguyên - Môi trường công bố thông tin về 77 dự án đang thế chấp NH đã có tác động tức thì đến thị trường BĐS làm cho người tiêu dùng băn khoăn, lo lắng, nhất là có người hiểu dự án đã bị thế chấp đồng nghĩa với chủ đầu tư kém năng lực.

* Thực tế, không ít DN trong quá trình phát triển dự án đã sử dụng đòn bẩy tài chính quá lớn dẫn đến mất khả năng trả nợ và để tình trạng tranh chấp xảy ra, nên việc khách hàng lo lắng là lẽ đương nhiên, thưa ông?

Trong quá trình sản xuất, kinh doanh, việc DN thế chấp, giải chấp tài sản để vay vốn làm ăn là hoạt động đang diễn ra. Với lĩnh vực kinh doanh BĐS cũng vậy, việc chủ đầu tư thế chấp dự án, nhà ở, công trình để vay vốn NH phát triển dự án và hoàn thành công trình nhà ở, sau đó thực hiện giải chấp cũng là chuyện bình thường.

Do đặc điểm của thị trường BĐS nước ta, các chủ đầu tư dự án phụ thuộc rất lớn vào nguồn vốn tín dụng NH và nguồn vốn huy động của khách hàng. Các chủ đầu tư thường vay vốn để phát triển dự án, xây dựng công trình, thực hiện quy định về bảo lãnh NH khi bán nhà ở hình thành trong tương lai... và thường lấy dự án đó để thế chấp NH.

Đa số chủ đầu tư sử dụng vốn huy động đúng mục đích, nhưng trong đó không phủ nhận, có chủ đầu tư sử dụng vốn huy động sai mục đích, đầu tư dàn trải dẫn đến không hoàn thành dự án, không bàn giao được nhà cho người mua, mất thanh khoản, gây ra nợ xấu thiệt hại cho khách hàng và làm cho người tiêu dùng mất lòng tin.

Bên cạnh đó, NH nhận thế chấp, đa số đều thực hiện đầy đủ trách nhiệm, quản lý chặt chẽ, nhưng cũng có chi nhánh NH buông lỏng quản lý, thậm chí dễ dãi, dẫn đến chủ đầu tư sử dụng vốn vay sai mục đích. Do vậy, quan trọng là các NHTM cần có biện pháp giám sát việc chủ đầu tư sử dụng vốn vay tín dụng đúng mục đích, giám sát chặt chẽ tài sản thế chấp hình thành trong tương lai để bảo đảm thu hồi vốn vay.


* Việc chủ đầu tư thế chấp dự án hình thành trong tương lai để vay vốn được pháp luật cho phép nhưng dễ nảy sinh mâu thuẫn với khách hàng khi đi thế chấp cùng tài sản đó. Vậy, làm sao để người mua nhà biết và phòng tránh sự cố có thể xảy ra, thưa ông?

Theo quy định Luật Nhà ở hiện hành thì chủ đầu tư dự án được thế chấp dự án hoặc nhà ở xây dựng trong dự án tại NHTM để vay vốn phục vụ đầu tư. Trường hợp chủ đầu tư đã thế chấp nhà ở có nhu cầu huy động vốn góp hoặc có nhu cầu bán thì phải giải chấp trước khi ký hợp đồng huy động vốn, mua bán với khách hàng. Việc xác định nhà ở đã được giải chấp trước khi ký hợp đồng phải được nêu rõ trong văn bản thông báo nhà ở đủ điều kiện được bán của cơ quan quản lý tại địa phương đó.

Sau khi thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý, dự án đã bị thế chấp vẫn được đem bán, chuyển nhượng, cho thuê với điều kiện phải được NH nhận thế chấp có văn bản chấp thuận. Người mua nhà tại các dự án này có quyền yêu cầu chủ đầu tư cung cấp văn bản của NH chấp thuận cho chủ đầu tư được bán nhà, căn hộ hình thành trong tương lai để huy động vốn. Quan trọng là chủ đầu tư cần minh bạch, rõ ràng thông tin về dự án mà mình đang triển khai để khách hàng yên tâm và tự do lựa chọn, đưa ra quyết định, tránh tâm lý bị lừa, hoang mang lo lắng do ký hợp đồng mua rồi mới biết dự án bị đem thế chấp.

Ngoài ra, đối với cơ quan quản lý khi đưa ra thông tin, công bố các dự án BĐS, nhà ở đang thế chấp nên cung cấp thêm thông tin về mục đích thế chấp vay vốn của chủ đầu tư để giúp cho người tiêu dùng nắm đầy đủ thông tin, yên tâm trước khi quyết định mua nhà, tránh rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra, cũng như giúp thị trường trở nên minh bạch hơn.

* Xin cảm ông!