Cấm đặt văn phòng tại chung cư: Liệu có “vỡ trận”?

Theo Luật Nhà ở, ngày 30/6/2016 là hạn cuối cùng các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình phải chuyển hoạt động kinh doanh (phần diện tích không được phép kinh doanh) ra khỏi căn hộ chung cư. Thế nhưng, đến nay đã gần 3 tháng so với hạn cuối cùng mà vẫn chưa có chuyển biến.

Trưởng phòng Tổ chức hành chính Công ty Cổ phần Đào tạo và Xây lắp điện Hà Nội cho biết, trong Giấy phép đăng ký kinh doanh của Cty có trụ sở đặt tại phòng 1203, nhà 17T6, Khu đô thị  (KĐT) Trung Hòa - Nhân Chính (quận Thanh Xuân, Hà Nội), nhưng Cty đã chuyển trụ sở sang phòng 604, nhà 17T5. “Hầu hết các tòa nhà tại KĐT Trung Hòa - Nhân Chính đều có căn hộ làm văn phòng, thậm chí là khá dày, nhưng đến nay chưa thấy công ty, doanh nghiệp nào di chuyển trụ sở ra khỏi các khu chung cư” - đại diện này nói.

Khảo sát của PV, tại các tòa nhà trong KĐT Linh Đàm (quận Hoàng Mai); Mỹ Đình (quận Nam Từ Liêm); Cầu Giấy (quận Cầu Giấy)… tình trạng dùng căn hộ làm văn phòng vẫn diễn ra bình thường. Không riêng các căn hộ chung cư thương mại cho thuê làm văn phòng, mà các căn hộ tại nhà tái định cư cũng được tận dụng triệt để.

Ông Phạm Đình Thái, Chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) Quản lý và Dịch vụ nhà ở Thụy Ðiển cho biết, HTX của ông đặt văn phòng tại phòng 12A11, nhà 17T10 phố Nguyễn Thị Định, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy (tòa nhà tái định cư). “Hiện chúng tôi vẫn sử dụng bình thường, vì đến thời điểm hiện nay vẫn chưa thấy cơ quan chức năng nào đến nhắc nhở, hoặc có văn bản yêu cầu di dời văn phòng ra khỏi căn hộ chung cư”. 

Tại các tòa nhà tái định cư N01; N02; N03 phường Láng Thượng (quận Đống Đa), tình trạng dùng căn hộ làm văn phòng cũng “sầm uất” không kém.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, chưa có chế tài nào xử phạt các tổ chức, cá nhân dùng căn hộ làm văn phòng. Hiện mới có cơ quan cấp giấy chứng nhận đầu tư từ chối cấp cho các doanh nghiệp lấy căn hộ chung cư làm trụ sở. Trong khi đó không ít doanh nghiệp lại đăng ký trụ sở doanh nghiệp nơi khác nhưng lại đặt văn phòng làm việc tại căn hộ chung cư.

Quy định cấm sử dụng chung cư làm văn phòng được đưa ra nhằm đảm bảo không gian sống, đảm bảo an ninh trật tự cho người dân. Mặt khác, thiết kế ban đầu của các chung cư theo quy định chỉ phù hợp để ở chứ không phải để làm văn phòng. Việc các văn phòng được đặt tại chung cư đã ảnh hưởng đến cuộc sống người dân như: Tăng mật độ dân số; thiếu chỗ để xe; khó khăn trong vận hành thang máy… Không chỉ vậy,  việc sử dụng sai công năng của căn hộ làm văn phòng cũng khiến người dân lo lắng, bởi nếu để xảy ra hỏa hoạn thì hậu quả sẽ rất khó lường.

Việc cấm dùng căn hộ chung cư làm văn phòng, trụ sở làm việc đã được Bộ Xây dựng đề xuất từ năm 2008, song bất thành. Lần này được quy định cụ thể trong Luật Nhà ở nhưng liệu có khả thi?

Theo luật sư Quang Thu, Văn phòng Luật sư Hoàng Hướng (Đoàn Luật sư Hà Nội), mặc dù luật và nghị định hướng dẫn đã quy định rõ, đến 30/6/2016 là hạn cuối cùng di dời văn phòng, trụ sở làm việc ra khỏi các căn hộ chung cư, nhưng do chưa có chế tài trong vấn đề quản lý căn hộ chung cư nên hiệu lực chưa cao. Bên cạnh đó, có không ít tổ chức kinh doanh đã lách luật, lấy địa chỉ đăng ký kinh doanh một nơi và sau đó chuyển hoạt động về làm việc tại căn hộ chung cư. “Các cơ quan quản lý Nhà nước nên quy định rõ ràng, nếu chủ căn hộ sai phạm trong việc cho thuê thì sẽ bị phạt ở mức nào và ai là người phạt” - luật sư Quang Thu khuyến nghị. 

Điều 6, Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực từ 1/7/2015 quy định: Việc sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở; sử dụng phần diện tích được kinh doanh trong nhà chung cư theo dự án được phê duyệt nhưng loại trừ việc kinh doanh vật liệu gây cháy, nổ, kinh doanh dịch vụ gây ô nhiễm môi trường, tiếng ồn hoặc các hoạt động khác làm ảnh hưởng đến cuộc sống của các hộ gia đình, cá nhân trong nhà chung cư.

Điểm 7, Điều 80 Nghị định 99/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở (2014) quy định: Trường hợp trong giấy tờ đăng ký kinh doanh do cơ quan có thẩm quyền cấp có ghi sử dụng căn hộ chung cư làm địa điểm kinh doanh trước ngày Luật Nhà ở có hiệu lực thi hành thì tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được cấp giấy tờ đăng ký kinh doanh này phải chuyển hoạt động kinh doanh sang địa điểm khác không phải là căn hộ chung cư trong thời hạn sáu tháng, kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành. Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy tờ đăng ký kinh doanh phải làm thủ tục điều chỉnh lại địa điểm kinh doanh ghi trong giấy tờ đăng ký kinh doanh đã cấp cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sang địa điểm khác trong thời hạn quy định tại Khoản này; quá thời hạn quy định tại Khoản này thì tổ chức, hộ gia đình, cá nhân không được kinh doanh tại căn hộ chung cư.