30.000 tỉ đang có hàng rào kỹ thuật

Gần 2 tháng qua kể từ ngày gói tín dụng kích cầu nhà ở xã hội và nhà ở thương mại diện tích nhỏ, giá thấp triển khai giải ngân, người thu nhập thấp có nhu cầu về nhà ở (đối tượng chính của gói tín dụng) đang chuyển tâm trạng từ phấn khởi sang bi quan. Bởi lẽ, với các thủ tục giằng kéo, quy định không rõ ràng... tạo cho dư luận cảm nhận, gói 30.000 tỉ đang được “hàng rào kỹ thuật” bảo vệ.

Theo quy định về điều kiện để được vay vốn trong gói tín dụng trên, trước hết, người có nhu cầu vay phải chứng minh mình là người thu nhập thấp. Nhưng tiêu chí nào thì được coi là thu nhập thấp thì... chưa quy định. Do đó, người thu nhập thấp không thể chứng minh được mình thuộc diện thu nhập thấp.

Ở góc độ khác, nếu chứng minh được mình là người thu nhập thấp, tức có thu nhập chỉ 4 - 6 triệu đồng/tháng, thì vô tình, họ lại thú nhận luôn là với thu nhập ấy thì không có khả năng trả gốc và lãi (dù chỉ là 6%/năm) cho ngân hàng. Bởi với mức thu nhập tới 9 triệu đồng/tháng mà ngân hàng cũng chỉ cho vay khoảng 50% giá trị căn hộ thì người có thu nhập 4 - 6 triệu đồng/tháng dù có được ngân hàng linh động cũng chỉ được vay 30% giá trị căn hộ. Vậy là hồ sơ vay vốn của người thu nhập thấp bị dừng lại!

Bất cập trên mới là cửa ải thứ nhất. Cửa ải thứ hai, khó khăn hơn là người thu nhập thấp phải chứng minh là chưa từng sở hữu nhà. Ai sẽ chứng minh cho họ đây? Thực tế cho thấy, nhiều người thu nhập thấp của Thành phố Hồ Chí Minh đi làm thủ tục nhưng đã bị chính quyền phường và cơ quan nơi người thu nhập thấp làm việc chối đây đẩy, không dám xác nhận.

Giải đáp về ý nghĩa, mục tiêu của gói 30.000 tỉ đồng mới đây, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng khẳng định, gói hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp này là dành cho người nghèo, thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở vay để mua nhà, thuê mua nhà hoặc thuê nhà. Nhưng với những thủ tục không lối ra như hiện nay liệu có mấy ai tiếp cận được vốn?

Rõ ràng là với việc ban hành chính sách vay vốn mua nhà với hằng hà sa số các điều kiện thủ tục mà người thu nhập thấp không thể đáp ứng đang khiến nhiều người nản lòng.