Quy trình mới để thực hiện thu hồi đất theo Nghị định 84/NĐ - CP: Dễ hiểu và công khai dân chủ hơn

Dự kiến, trong tháng 9/2007, quy trình về trình tự, thủ tục thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất trên địa bàn TP Hà Nội thực hiện theo Nghị định số 84/2007/NĐ - CP (NĐ 84) của Chính phủ sẽ được ban hành.

Một trong những nội dung quan trọng của NĐ 84 là quy định về thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Để đưa chính sách này vào cuộc sống, UBND TP đang cùng các ngành chức năng xây dựng quy trình về trình tự, thủ tục thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất.

Văn bản này sẽ thay thế cho Quyết định 26/2005/QÐ - UB của UBND TP Hà Nội ban hành chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn và tuân thủ NĐ 84. Với quyết định số 26/2005/QĐ - UB, nhiều dự án của thành phố đã được GPMB như dự án Cầu Vĩnh Tuy, nút giao thông Ngã Tư Sở, đường vành đai I, nút Kim Liên - Ô Chợ Dừa... Tuy nhiên, quy định hiện hành cần phải được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp hơn với thực tế và những quy định tại NĐ 84.

Theo yêu cầu của TP, qui trình cố gắng chỉ gói gọn trong một văn bản duy nhất để người dân dễ tìm hiểu, giám sát và cán bộ dễ vận dụng và sẽ không áp dụng việc chỉ dẫn văn bản (quy định của văn bản này chỉ dẫn đến quy định của văn bản khác). Ngày 10/9 là thời hạn mà Sở Tài chính, cơ quan "chắp bút" sẽ phải trình TP dự thảo văn bản mới này.

Theo Phó chủ tịch UBND TP Vũ Hồng Khanh, văn bản mới phải vận dụng tối đa để bảo vệ quyền lợi của dân, tránh trường hợp đưa phương án ra dân kiến nghị lại phải xét duyệt cơ chế đặc thù riêng cho từng dự án cụ thể. Chính sách GPMB mới sẽ tạo ra cơ chế tự điều chỉnh tích cực trong xã hội theo hướng: người tự giác chấp hành pháp luật phải được hưởng lợi hơn người không tự giác chấp hành.

Dự thảo quy định về trình tự, thủ tục tổ chức thực hiện bồi thường hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đã thể hiện các khâu trong từng giai đoạn đều phải được công khai, dân chủ. Việc công khai các văn bản, giấy tờ liên quan đến thu hồi đất phải được lập biên bản có xác nhận của UBND và MTTQ cấp xã, tổ trưởng dân phố hoặc trưởng thôn. Trước khi tiến hành GPMB, các đơn vị liên quan phải lập, thẩm định, trình phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước khi có quyết định thu hồi đất.

UBND cấp huyện có trách nhiệm xem xét, phê duyệt phương án tổng thể và phải tổ chức công bố công khai phương án, lý do thu hồi đất trước người dân. Lập xong dự thảo phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư, cơ quan chức năng phải niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã, phường và điểm sinh hoạt khu dân cư nơi thu hồi đất. Sau đó, phải tiếp nhận, tổng hợp toàn bộ các ý kiến đóng góp của nhân dân (về phương án bồi thường) để rà soát, hoàn chỉnh các phương án cho phù hợp thực tế và đúng với quy định của pháp luật.

Theo nhiều ý kiến của các quận, huyện cũng như cơ quan chức năng, trong NĐ 84 có những nội dung rất khó thực hiện đối với Hà Nội như: quy định thu hồi 30% đất nông nghiệp phải bồi thường bằng đất nông nghiệp... Phó chủ tịch TP Vũ Hồng Khanh cho biết, TP đã đề nghị Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên Môi trường nghiên cứu và cho ý kiến về vấn đề này.

Sau khi thống nhất, TP Hà Nội và các bộ sẽ đồng trình Chính phủ xem xét hướng vận dụng, giải quyết. Vấn đề giá đất tiếp cận với giá thị trường hiện vẫn chưa có cơ quan chuyên môn nào trả lời được. Về nhà tái định cư, theo NĐ 84 phải đi trước một bước nên với Hà Nội vấn đề đặt ra là cần xây dựng một đề án tổng thể về nhà tái định cư để thực hiện theo quy định mới.

Theo Minh Thu - Kinh Tế & Đô Thị