Thực chất về lệnh “cấm” sử dụng căn hộ chung cư làm văn phòng

Tuần qua dư luận ghi nhận những thông tin rất trái chiều sau khi Bộ Xây dựng có công văn gửi một số tỉnh, thành phố đề nghị chấn chỉnh các trường hợp sử dụng nhà ở làm văn phòng cho thuê. Tuy nhiên, cần phải hiểu, đây mới chỉ là khuyến cáo của Bộ Xây dựng mà chưa phải là lệnh cấm hành chính có hiệu lực pháp luật.

Mặc dù, công văn số 2544/BXD-QLN gửi 6 tỉnh, thành phố như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh... Bộ Xây dựng có nói: “việc sử dụng văn phòng, cơ sở sản xuất, kinh doanh xen lẫn với nhà ở gây xáo trộn, mất trật tự và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt của các hộ dân sống ở các nhà chung cư” và “pháp luật về quản lý sử dụng nhà chung cư không cho phép chủ sở hữu nhà ở sử dụng hoặc cho người khác sử dụng phần sở hữu riêng trái mục đích quy định”, song không hề có câu chữ nào trực tiếp nói chuyển đổi căn hộ chung cư thành văn phòng cho thuê là hành vi vi phạm pháp luật.

Cũng tại văn bản này, Bộ Xây dựng không hề nhắc tới việc “cấm” hay “không cho phép chuyển đổi” căn hộ chung cư thành văn phòng cho thuê mà chỉ dừng ở mức: “Đề nghị chính quyền địa phương, nơi đã cho phép các chủ đầu tư phát triển nhà chung cư cần kiểm tra, hướng dẫn các chủ đầu tư dự án, các hộ dân sống trong nhà chung cư làm tốt công tác quản lý sử dụng nhà chung cư, đảm bảo quyền lợi của cả chủ đầu tư và các hộ dân”.

Trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cũng khẳng định: “Bộ không nói “cấm” mà đây là công văn nhắc nhở các chính quyền địa phương hướng dẫn các hộ dân sử dụng, quản lý nhà ở đúng mục đích, đảm bảo quyền và lợi ích của họ”.

Giải thích về căn cứ pháp lý của Công văn 2544/BXD-QLN, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam viện dẫn hàng loạt điều, khoản của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Nghị định 23/2009/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực xây dựng... để lý giải. Tuy nhiên, những viện dẫn này không hề khẳng định rõ ràng hành vi chuyển căn hộ chung cư thành văn phòng cho thuê là trái quy định pháp luật. Người ta chỉ có thể hiểu hành vi này là vi phạm qua “hướng dẫn, làm rõ” thêm của Bộ Xây dựng.

Nếu như việc giải thích pháp luật của Bộ Xây dựng là chuẩn xác và hành vi chuyển đổi là phạm luật thì việc thực thi quy định này cũng hoàn toàn không khả thi ở thời điểm này. Bởi, nếu các hành vi như kinh doanh nhà hàng, karaoke, sửa chữa xe máy, mua bán, giết mổ gia súc, gia cầm... tại chung cư được nêu rất rõ mức xử phạt thì hành vi “chuyển căn hộ chung cư thành văn phòng cho thuê” cũng như mức phạt cụ thể lại chưa được đề cập trong Nghị định 23/2009/NĐ-CP.

Không chỉ có thế, cơ quan nào sẽ đứng ra kiểm tra, ban hành quyết định xử phạt (chính quyền hay cơ quan quản lý nhà hay Thanh tra xây dựng, Thanh tra Nhà nước...) cũng không rõ. Phạt hành chính xong có cưỡng chế di dời văn phòng cho thuê để trả lại đúng chức năng nhà ở hay không? Rất nhiều câu hỏi chưa có lời đáp.

Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cũng xác nhận, tại Văn bản 2544/BXD-QLN, Bộ Xây dựng hoàn toàn không quy định thời hạn phải xử lý vi phạm. “Dựa trên số liệu thống kê, địa phương đề ra các biện pháp và lộ trình thực hiện để từng bước chấn chỉnh thực trạng này. Trước hết có thể ngừng phát sinh mới, phân loại nào phải dừng ngay, loại nào gia hạn, loại nào cho phép triển khai... Như vậy, doanh nghiệp vẫn có thời gian để chuẩn bị chuyển đổi nơi làm việc. Điều này vừa phù hợp với luật pháp, vừa đảm bảo lợi ích của cả người dân lẫn doanh nghiệp” - ông Nguyễn Trần Nam nói.

Tới đây, người ta có thể hiểu, động thái mới nhất của Bộ Xây dựng trong việc chấn chỉnh lại quản lý sử dụng nhà chung cư chỉ mang tính chất cảnh báo chứ không phải một mệnh lệnh hành chính có hiệu lực tức thời.

Thị trường văn phòng cho thuê biến động

Tuy vậy, chỉ vài ngày sau sau công văn này của Bộ Xây dựng, thị trường văn phòng cho thuê cũng đã rục rịch có những thay đổi.

Tại một địa điểm cho thuê làm văn phòng của cá nhân ở đường Nguyễn Phong Sắc kéo dài (Hà Nội) chị Nguyễn Lan Hương, chủ của tòa nhà đang rao cho thuê làm văn phòng cho biết giá cho thuê của chị là hơn 5.000 USD mỗi tháng, cách đây một tuần tòa nhà của chị cho thuê chỉ có giá khoảng 4.000 USD.

Anh Lê Hoàng, một nhà đầu tư bất động sản cũng cho biết anh đang rao bán một loạt các căn hộ chung cư để lấy tiền đầu tư vào các địa điểm cho thuê làm văn phòng. “Hiện giá văn phòng cho thuê đang tăng lên từng ngày” - anh Hoàng nói.

Tại các trung tâm môi giới bất động sản ở các quận Cầu Giấy, Thanh Xuân, Ba Đình… các chủ trung tâm ngay lập tức dồn sức cho việc tìm và rao bán, cho thuê các địa điểm làm văn phòng và tất nhiên giá được nâng lên cao hơn rất nhiều so với trước kia.

Lê Đình - DiaOcOnline.vn