Tiêu thụ tăng trưởng mạnh, doanh nghiệp xi măng sẽ “thoát hiểm”?

Vì nhiều nguyên nhân, các doanh nghiệp (DN) xi măng lâu nay vẫn chưa thoát khỏi khó khăn, gây ảnh hưởng đến thị giá và thanh khoản cổ phiếu của DN. Tuy nhiên, hoạt động của ngành xi măng đang dần khởi sắc kể từ quý II/2018, tạo kỳ vọng sáng cho các DN ngành này trong thời gian tới.

Chưa hết ảm đạm trong quý đầu năm

Bước vào năm 2018, các DN xi măng còn lo ngại về tình hình khó khăn của thị trường. Thực tế, kết thúc quý đầu năm, nhiều DN xi măng vẫn kinh doanh đì đẹt.

Đơn cử, tại Xi măng Hà Tiên 1 (HT1), trong quý I/2018, doanh thu thuần đạt 1.840 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 81,7 tỷ đồng, giảm lần lượt 3% và 24,6% so với cùng kỳ năm 2017.

Tình trạng này đã được cổ đông chất vấn ngay tại Đại hội đồng cổ đông thường niên của HT1 vừa qua. Lãnh đạo HT1 cho biết, tình hình sản xuất - kinh doanh quý I sụt giảm là do sản lượng trong kỳ giảm.

Không chỉ Xi măng Hà Tiên, nhiều DN xi măng đang niêm yết trên sàn chứng khoán như Vicem Bỉm Sơn, Vicem Hoàng Mai, Vicem Hải Vân, Vicem Bút Sơn… cũng đều gặp khó khăn trong quý đầu năm nay.

Với hiện trạng khó khăn của ngành, cũng như kết quả kinh doanh không mấy khả quan của DN, cổ phiếu của nhóm ngành xi măng thường trong tình cảnh đìu hiu, giá rẻ như rau.

Chẳng hạn, thị giá cổ phiếu BCC của Xi măng Bỉm Sơn hiện ở quanh mức 6.000-7.000 đồng/cổ phiếu, cổ phiếu HVX của Xi măng Hải Vân cũng chỉ ở mức 3.000-5.000 đồng/cổ phiếu, tương tự là cổ phiếu HOM của Xi măng Hoàng Mai chỉ là 3.000-4.000 đồng/cổ phiếu và nhiều phiên liên tiếp không có thanh khoản. Với HT1, thị giá tốt hơn, quanh mức 13.000 đồng/cổ phiếu, song thanh khoản cũng không cao, trung bình vài chục nghìn cổ phiếu mỗi phiên.

Tín hiệu mừng từ quý II

Lâu nay, tình trạng cung luôn vượt cầu là một trong những tồn tại điển hình của ngành xi măng, khiến hoạt động kinh doanh của các DN ngành này gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, kể từ quý II/2018, tình hình đã thuận lợi hơn, khi cả xuất khẩu và tiêu thụ xi măng đều tăng mạnh, giúp hoạt động kinh doanh của nhiều DN xi măng khởi sắc trở lại.

Tại HT1, lãnh đạo DN này cho biết, sau quý I không như ý, để đạt mục tiêu kinh doanh cả năm 2018, từ quý II trở đi, HT1 đã điều chỉnh giá bán nên sản lượng và doanh thu đã tốt hơn.

"Hiện HT1 đang ưu tiên các nguồn lực cho sản xuất xi măng, tăng giá bán trong quý II nên đảm bảo mục tiêu doanh thu và lợi nhuận đặt ra. Thị phần của HT1 tăng khoảng 1% qua các năm 2016, 2017 và năm 2018 dự báo tiếp tục duy trì tăng trưởng. HT1 vẫn đang gia công xi măng tại Nhà máy Xi măng Hạ Long và có kế hoạch mở rộng tăng công suất bằng hình thức đầu tư hoặc M&A", vị lãnh đạo trên cho hay. Được biết, năm 2018, HT1 đặt kế hoạch doanh thu thuần 8.330 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 719 tỷ đồng, tăng lần lượt 1,47% và 19,81% so với thực hiện năm 2017.

Trao đổi với Báo Đầu tư Chứng khoán, ông Nguyễn Quang Cung, Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam cho biết, câu chuyện kinh doanh của các DN ngành xi măng năm nay hứa hẹn nhiều tín hiệu đáng mừng khi DN đang dần "thoát hiểm". Không chỉ trong nước, mà ở cả thị trường xuất khẩu, giá bán xi măng cũng tăng mạnh, đem lại doanh thu tốt cho DN. Cụ thể, ông Cung cho biết, nếu như giai đoạn cuối năm 2016-2017 giá clinker xuất khẩu có giá khoảng 27-28 USD/tấn, thì sang năm 2018 đã tăng lên 38-42 USD/tấn.

“Vừa tăng về sản lượng tiêu thụ, lại có sức bật đáng kể về giá bán, nhiều DN xi măng có thể kinh doanh có lãi trong năm nay”, ông Cung nhìn nhận.

Theo thống kê mới nhất từ Vụ Vật liệu Xây dựng (Bộ Xây dựng), lũy kế 5 tháng đầu năm 2018, toàn thị trường tiêu thụ được 43,05 triệu tấn, tăng 25% so với cùng kỳ năm 2017 và đạt 51% kế hoạch năm. Riêng xuất khẩu sản phẩm xi măng đạt 13,76 triệu tấn (gần cán đích kế hoạch 18-19 triệu tấn của cả năm 2018).

Đáng chú ý, riêng trong tháng 5, sản lượng xi măng tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đều tăng trưởng mạnh. Cụ thể, tiêu thụ nội địa đạt 7,68 triệu tấn, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2017 và xuất khẩu đạt 2,55 triệu tấn, tăng 35%.

Năm 2018, ngành xi măng đề ra mục tiêu tiêu thụ từ 83-85 triệu tấn sản phẩm. Xuất khẩu xi măng Việt Nam hiện nay chủ yếu sang Trung Quốc khi thị trường này khan hàng bởi một loạt nhà máy xi măng khu vực phía Bắc Trung Quốc đã đóng cửa từ tháng 11/2017 đến tháng 3 năm nay. Sau khi các nhà máy này mở cửa trở lại, lượng xi măng xuất khẩu sang Trung Quốc có thể bị ảnh hưởng đáng kể. Dẫu vậy, nhiều DN xi măng đều khá tự tin về khả năng hoàn thành kế hoạch kinh doanh đề ra cho năm 2018.

Trả lời câu hỏi của Báo Đầu tư Chứng khoán về sự thay đổi của thị trường xuất khẩu, lãnh đạo một DN cho biết, do giá xi măng của Trung Quốc vẫn cao nên xi măng nhập khẩu từ Việt Nam vẫn cạnh tranh được. Cùng với đó, hiện nay, nhiều DN Trung Quốc sang Việt Nam mua xi măng để xuất khẩu sang châu Phi. Đây cũng là một kênh tiêu thụ đang phát triển mạnh.

"Ngành xi măng được dự báo có thể đạt mức tăng trưởng 10% trong năm 2018 và theo đó, các DN xi măng cũng sẽ 'ăn lên làm ra', thoát khỏi tình cảnh khó khăn như trước đây, mà nổi bật là sự vươn lên của khối DN xi măng liên doanh", ông Cung nhìn nhận.