TP HCM lo thiếu cát, xi măng xây dựng vào năm 2020

Nhu cầu cát xây dựng được dự đoán cao hơn sản lượng khiến lãnh đạo Sở Xây dựng TP HCM cho rằng cần tính đến nguyên liệu thay thế. 

Hội nghị Vật liệu xây dựng toàn quốc do Bộ Xây dựng tổ chức diễn ra ngày 12/12. Theo đó, ông Trần Trọng Tuấn – Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM phản ánh 2 vấn đề bất cập của ngành.

Thứ nhất là vấn đề nguồn cung cát xây dựng. Ông cho biết, năm 2017 mặt hàng này chịu nhiều biến động, trong đó TP HCM là một trong những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề do giá cát tăng cao.

Ông cũng cho biết, Sở Xây dựng TP HCM và sở 19 tỉnh miền Đông và Tây Nam Bộ đã thảo luận, tính toán cho thấy, tổng trữ lượng cát có thể khai thác được tại tất cả các địa phương này đến năm 2020 là gần 250 triệu m3. Tổng nhu cầu sử dụng là hơn 366 triệu m3, lớn hơn nhiều so với trữ lượng.

Trong khi đó, theo ông, nguồn vật liệu có thể thay thế cát tự nhiên nhìn chung không có nhiều. “Chúng tôi khảo sát tổng hợp trong 19 tỉnh thành thì chỉ 6 địa phương có có nguồn thay thế vật liệu cát tự nhiên.  Như vậy một vấn đề rất lớn được đặt ra là nguồn cung cát xây dựng cũng như vật liệu thay thế phải làm sao để đảm bảo cho thị trường, chất lượng xây dựng”, ông nói và cho rằng cơ quan quản lý cần có thảo luận để đưa ra những giải pháp toàn diện về quy hoạch, phát triển, tiêu chuẩn kỹ thuật.

Một nội dung nữa cũng được ông đề cập là câu chuyện của ngành về xi măng. Ông cho biết, hiện trên địa bàn TP HCM có 9 doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất xi măng với 10 trạm nghiền. Trong đó, có 6 cơ sở chưa phát huy hết công suất, số còn lại vượt công suất.

Ông cho biết, cơ quan này nhận định nhu cầu về xi măng đến năm 2020 của TP HCM là 13,44 triệu tấn mỗi năm. Công suất sản xuất của 10 cơ sở hiện nay là hơn 10 triệu tấn. 

“Khả năng đầu tư để nâng công suất của 10 cơ sở này là có. Có cơ sở đang đề xuất xin nâng công suất lên. Như vậy sản xuất theo nhu cầu của TP HCM đến năm 2020 là có thể thực hiện được”, ông nói.

Tuy nhiên, theo ông, vấn đề đặt ra là quy hoạch phát triển xi măng được TP phê duyệt năm 2011 là đến năm 2020 phải di dời toàn bộ các nhà máy, trạm trộn, trạm nghiền xi măng ra khỏi thành phố.

“Trong khi đó, một số nhà máy đầu tư 2 dây chuyền sản xuất nhập từ Đức về, mỗi dây chuyền khoảng 1.200 tỷ đồng. Đến năm 2018, doanh nghiệp họ mới thu hồi vốn đầu tư nhưng đến năm 2020 phải di dời ra khỏi thành phố theo quy hoạch”, ông phân tích đồng thời đặt vấn đề phải làm sao đảm bảo đô thị phát triển bền vững nhưng vẫn phải đảm bảo sự hài hòa về lợi ích và sự tồn tại của các cơ sở sản xuất xi măng tại TP HCM.

Theo ông, việc di dời toàn bộ nhà máy xi măng có thể dẫn đến tình trạng khan hiếm, tăng giá. Nhưng nếu không di dời lại đòi hỏi đô thị phát triển bền vững.

Theo Bộ Xây dựng, từ năm 2010 Việt Nam đã sản xuất đủ xi măng cho nhu cầu nội địa bằng nguồn clinker sản xuất trong nước. Số liệu thống kê cho thấy, Việt Nam đứng thứ 4 trong 10 nước sản xuất xi măng và clinker nhiều nhất thế giới.

Đến năm 2016, cả nước có 80 dây chuyền sản xuất xi măng với tổng công suất thiết kế là 88,46 triệu tấn xi măng mỗi năm, sản lượng sản xuất đạt trên 75,2 triệu tấn, gấp rưỡi so với năm 2010. Dự kiến đến hết năm 2017 cả nước sẽ có 83 dây chuyền sản xuất xi măng với tổng công suất thiết kế 98,56 triệu tấn mỗi năm.