Nhà ‘ba chung’ có được hoàn công?

Sau khi báo Pháp Luật TP.HCM ngày 12-11 có bài “Thêm chiêu lách luật để tách thửa đất”, nhiều bạn đọc đã đặt vấn đề: Những căn nhà “ba chung” này có vi phạm pháp luật không và có được hoàn công hay không?

Ở đây có hai vấn đề cần xem xét: Giấy phép xây dựng (GPXD) có đúng không và việc hoàn công ra sao?

Về mặt pháp lý của các GPXD, Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè Võ Thành Khả bày tỏ huyện cũng nhìn thấy đây là những căn nhà “ba chung” (chung thửa đất, chung GPXD, chung giấy chứng nhận) không đủ điều kiện để tách thửa cho từng căn. Tuy nhiên, đối chiếu quy định pháp luật, huyện không tìm được cơ sở để từ chối cấp GPXD khi người dân có yêu cầu. Luật không bắt buộc người dân chỉ được xin phép xây dựng một lần một công trình cho một thửa đất, cũng không bắt buộc diện tích xây dựng phải đảm bảo bằng diện tích đất tối thiểu để tách thửa. Các công trình này cũng không vi phạm mật độ xây dựng. Như vậy , GPXD không sai.

Luật sư Nguyễn Thị Mỹ Viễn, Văn phòng luật sư An Ánh Dương, cho rằng đây là những vấn đề chưa được quy định, hướng dẫn rõ ràng. Do đó về nguyên tắc, công trình đã được cấp GPXD và xây đúng phép thì tất nhiên phải được hoàn công. “Còn sau này , các cơ quan có thẩm quyền phải bổ sung những hướng dẫn quy định rõ ràng để không ai có thể lách được nữa” - bà Viễn góp ý.

Trưởng phòng quản lý đô thị một quận (đề nghị không nêu tên) nhận định việc từ chối hoàn công cho các trường hợp này là không phù hợp quy định. “Công trình đã được cấp phép, không vi phạm xây dựng thì phải được hoàn công. Còn những căn nhà này được tách thửa hay không thì khi đó sẽ áp dụng quy định về tách thửa để xem xét” - ông bày tỏ.

Giám đốc VPĐKĐĐ TP Dư Huy Quan cho biết do mới nhận nhiệm vụ nên ông chưa nắm cụ thể những trường hợp trên. Ông cho hay sẽ cho rà soát lại các hồ sơ này để sớm có hướng xử lý.

Chưa giải quyết những trường hợp cũ

Như Pháp Luật TP.HCM đã thông tin, người dân ở một số huyện ngoại thành như Nhà Bè có một thửa đất chừng vài trăm mét vuông đã chuyển đổi mục đích sử dụng là đất ở. Tiếp theo, họ xin nhiều GPXD nhà ở trên thửa đất này (mỗi căn đều có diện tích đất dưới chuẩn được tách thửa) và được huyện cấp phép xây dựng. Các công trình nhà ở này xây dựng theo giấy phép được cấp, sau đó chủ sở hữu làm thủ tục hoàn công cho công trình.

Thụ lý hồ sơ, Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) Chi nhánh huyện Nhà Bè chuyển cho VPĐKĐĐ TP để thẩm tra. Tuy nhiên, hồ sơ hoàn công những trường hợp này bị ách tại VPĐKĐĐ TP nhiều tháng qua. Lý do là nơi này thấy nếu một thửa đất được cấp nhiều giấy phép thì từng căn nhà không đảm bảo diện tích đất được tách thửa. VPĐKĐĐ đã hỏi ý kiến Sở Xây dựng và đến nay Sở Xây dựng chưa trả lời nên hồ sơ vẫn không được giải quyết.

Được biết hiện Sở Xây dựng và các huyện đã thống nhất hướng xử lý sắp tới cho trường hợp xin phép xây dựng nhiều nhà trên một thửa đất. Theo đó, một thửa đất nếu xin phép xây dựng nhiều căn nhà thì từ căn thứ hai trở đi phải lập tổng mặt bằng cho thửa đất (những căn nhà này phải bảo đảm diện tích đất đủ chuẩn để tách thửa, có đường giao thông đạt yêu cầu, điện, cống thoát nước...). Tuy nhiên, với những trường hợp đã được cấp phép xây dựng đang nộp hồ sơ hoàn công thì các cơ quan chức năng vẫn chưa có quan điểm chính thức.