Nên tính lại giá nhà ở xã hội

Việc 108 công chức, viên chức TP.HCM bỗng dưng không được mua nhà ở xã hội (NƠXH) đã khiến nhiều người hoài nghi về chương trình phát triển NƠXH của thành phố.

Theo ông Nguyễn Văn Đực, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), từ sự việc tạm hoãn giao nhà cho 108 công chức, viên chức, có thể thấy, sau 5 năm phát động, phong trào xây dựng NƠXH trên địa bàn TP.HCM đã bộc lộ thất bại. Ông Đực cho rằng, chung cư Tô Hiến Thành (157/R8 Tô Hiến Thành, Q.10) được xem là dự án NƠXH đầu tiên của TP.HCM, mặc dù nguồn gốc của nó vốn là dự án tái định cư. Tuy nhiên, thực tế người dân vẫn không thể mua căn hộ ở đây, vì luật pháp không cho phép. Lý do của vấn đề này, theo giải thích của ông Đực, Sở Xây dựng TP.HCM tính giá mỗi m­­­2 NƠXH là 11 triệu đồng là chưa đúng và chưa đủ. Giá này chỉ tính chi phí xây dựng, không tính tiền đất, trong đó gồm tiền mua đất và tiền sử dụng đất. Theo quy định, dự án NƠXH chỉ được miễn tiền sử dụng đất, còn tiền mua đất thì chủ đầu tư phải bỏ ra. Với dự án Tô Hiến Thành, chủ đầu tư không phải bỏ tiền mua đất, bởi đất thuộc sở hữu Nhà nước. Tuy nhiên, như vậy không có nghĩa khi tính giá bán là không tính tiền đất!

Nếu tính tiền đất vào giá bán, có thể giá mỗi m2 ở chung cư Tô Hiến Thành sẽ lên đến gần 20 triệu đồng, bởi giá đất ở khu vực này khoảng 40 - 50 triệu đồng/m2. “Nếu bán với giá 11 triệu đồng/m2, Nhà nước sẽ bị thiệt. Ngoài ra, Nhà nước có đủ đất để cho hàng chục, hàng trăm ngàn công chức, viên chức khác không?”, ông Đực nói. Thực tế cho thấy, Sở Xây dựng TP.HCM áp giá NƠXH trên địa bàn thành phố ở mức 11 triệu đồng/m2 là không thực tế. “Nhân vụ này, Sở Xây dựng nên xem lại cách định giá NƠXH để doanh nghiệp có thể tham gia phát triển NƠXH. Bởi dự án NƠXH hiện chỉ được miễn tiền sử dụng đất so với dự án nhà ở thương mại. Chi phí này bình quân khoảng 500.000 đồng/m2, ngoại trừ trung tâm thành phố”, ông Đực đề xuất.

Như vậy, đòn bẩy thu hút sự quan tâm đầu tư của các doanh nghiệp đối với các dự án NƠXH so với nhà ở thương mại hiện nay hầu như không có gì, ngoại trừ tiền sử dụng đất. Đây cũng chính là lý do mà sau nhiều năm thành phố phát động chương trình phát triển NƠXH, các doanh nghiệp không mấy mặn mà. Bên cạnh đó, các chuyên gia lĩnh vực bất động sản cũng đã nhiều lần kiến nghị với cơ quan chức năng về việc cho doanh nghiệp làm nhà diện tích 30m2 như NƠXH để những người thu nhập thấp có thể mua nhà, nhưng không được chấp thuận. Lý giải về vấn đề này là tại sao những người là công chức, viên chức thì được ở nhà 30m2 mà người lao động ít tiền lại phải ở nhà 45m2. Đây quả là sự khập khiễng với những người có thu nhập thấp.

Có thể nói, cho đến thời điểm này, NƠXH vẫn là một bài toán nan giải vì cơ quan chức năng cứ gò bó nó trong một khuôn khổ cứng nhắc. “Tại sao không cho doanh nghiệp làm NƠXH theo hình thức thương mại để ai cũng có thể mua? Đồng thời, doanh nghiệp cạnh tranh lẫn nhau tạo nên một thị trường phong phú và đa dạng hơn”, ông Đực đặt vấn đề.

Ngưng bán vì luật chỉ cho trả góp

Sau ba năm nộp hồ sơ và chờ đợi, vừa qua 108 cán bộ, công chức, viên chức TP.HCM đã được duyệt mua NƠXH tại chung cư Tô Hiến Thành với giá 11 triệu đồng/m2. Dự kiến, nhà sẽ được giao vào ngày 28/4 vừa qua. Tuy nhiên, trước đó, Sở Xây dựng đã đột ngột thông báo tạm hoãn việc bàn giao nhà, vì vướng Nghị định 34/2013 về quản lý, sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước, ban hành ngày 22/4, có hiệu lực từ ngày 6/6 tới. Theo đó, NƠXH được đầu tư bằng một phần hoặc toàn bộ vốn ngân sách nên chỉ được cho thuê hoặc thuê mua, không được bán.

Chung cư 157/R8 Tô Hiến Thành thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định 34 nên phải ngừng bàn giao căn hộ theo hình thức bán đã quyết trước đó để chuyển sang hình thức thuê mua, tức trả góp. Như vậy, 108 người đã được xét duyệt mua NƠXH tại chung cư Tô Hiến Thành buộc phải chuyển sang hình thức thuê mua.