Dự án thế chấp minh bạch, cư dân nên... mừng

Các dự án đã giao nhà mà vẫn nợ ngân hàng thì người mua cũng không phải lo vì luật pháp luôn bảo vệ người mua.

Thế chấp dự án là bình thường nhưng sẽ là bất thường nếu chủ đầu tư không minh bạch, không thực hiện đúng quy định của pháp luật. Vấn đề là công bố giai đoạn nào, tiêu chí nào, nội dung ra sao để bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp (DN) lẫn người mua và ngân hàng. Đó là ý kiến thống nhất tại buổi tọa đàm “Thế chấp dự án: Bình thường và bất thường” do Pháp Luật TP.HCM tổ chức ngày 2-8.

“Thị trường phải minh bạch, đầu tiên là minh bạch thông tin. Sở Xây dựng sẽ tập hợp các ý kiến báo cáo TP để việc công khai thông tin các dự án thực hiện thống nhất, đúng luật”. Đại diện Sở Xây dựng, bà Vũ Thị Khuyên, Trưởng Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo chính sách nhà ở và thị trường bất động sản (BĐS), nhấn mạnh.

Dự án thế chấp chưa hẳn là yếu

Ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM, cho rằng việc công bố các dự án đang thế chấp như vừa qua rất bổ ích cho các cơ quan chức năng khi có cơ hội nắm bắt nguyện vọng, mong mỏi của người mua, chủ đầu tư và ngân hàng trong việc công khai thông tin dự án để hoàn thiện.

Bà Vũ Thị Khuyên cho rằng thông thường DN muốn lớn mạnh thì phải huy động các nguồn lực trong xã hội từ người mua, ngân hàng để thực hiện dự án. Vì vậy không nên chỉ lấy tiêu chí thế chấp ngân hàng để đánh giá dự án. “Theo đó cần đánh giá dự án đó thực hiện như thế nào, chủ đầu tư là ai, pháp lý dự án đến đâu, giao nhà đúng hẹn hay không. Dự án có xác nhận của Sở Xây dựng đủ điều kiện huy động vốn hay không.Việc thế chấp dự án là bình thường nếu đáp ứng các yêu cầu trên, được ngân hàng và bên mua đồng ý” - bà Khuyên nhận xét.

Ông Đặng Quốc Tiến, chuyên gia tài chính ngân hàng, cũng đồng ý DN phải tận dụng khoản vay để lớn mạnh, không chỉ những DN nhỏ mới đi vay. “Ngân hàng sẽ quan tâm đến năng lực chủ đầu tư, pháp lý dự án và tính khả thi của dự án trước khi quyết định cho vay. Vì vậy các dự án đang được ngân hàng cho vay là những dự án tốt và việc công bố là tốt” - ông Tiến nói.

Việc thế chấp dự án là bình thường nếu được thông tin minh bạch rõ ràng. Trong ảnh: Dự án 82-84 Calmette, quận 1 là một trong 77 dự án đã được công bố. Ảnh: HTD

Ủng hộ công khai nhưng tránh gây ngộ nhận

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, cho rằng công khai thông tin dự án thế chấp là trách nhiệm của các bên. Vấn đề là lúc nào thì công khai. Theo ông Châu, trong các giai đoạn chưa tác động đến người mua thì không cần thiết công khai. Ông nói thêm: “Nhiều người đang hiểu nhầm DN có dự án thế chấp là DN yếu trong khi đó là điều rất bình thường. Vấn đề là thế chấp đó có đúng pháp luật hay không, như ngân hàng nhận thế chấp đồng ý và phải công bố để người mua biết được thông tin này”.

Là một DN trong danh sách 77 dự án thế chấp được công bố, ông Lê Hùng Mạnh, Tổng Giám đốc Công ty Gia Hòa, cho hay ông cũng bị lao đao vì việc công bố này khiến cho khách hàng hoang mang. Trong khi công ty có chứng thư bảo lãnh của ngân hàng bảo đảm quyền lợi cho người mua. Bà Khuyên bổ sung ngay: “Trường hợp có ngân hàng bảo lãnh thì người mua yên tâm tuyệt đối”.

Ông Mạnh ủng hộ việc công khai, minh bạch để tạo niềm tin cho người mua nhưng phải công khai đầy đủ. “Dường như việc công bố của Sở TN&MT vừa qua chưa được chuẩn bị tốt. Lẽ ra Sở nên họp với các DN và các cơ quan báo chí để việc thông tin đến dư luận được đầy đủ và chính xác” - ông Mạnh bày tỏ.

Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Đất Lành, cho biết công ty ông cũng vay ngân hàng thực hiện dự án. “Vấn đề là DN có giao nhà đúng hẹn hay không. Nếu DN vay vừa phải, tiến độ thi công tốt thì người mua không phải lo lắng. Các dự án đã giao nhà mà vẫn nợ ngân hàng thì người mua cũng không phải lo vì luật pháp luôn bảo vệ người mua. Nếu ngân hàng có siết nợ thì siết chủ đầu tư, không tước đoạt quyền lợi của người mua” - ông bày tỏ.

Ông Liên cho hay Văn phòng Đăng ký đất đai sẽ công bố thông tin các dự án đã thế chấp nếu DN xóa thế chấp, có rút bớt tài sản dù chỉ là một căn hộ thì cũng thông báo trên website của Sở TN&MT. Ông Liên cũng cho rằng cần có một “nhạc trưởng” để rà soát “tình hình sức khỏe chung của các dự án”, không chỉ riêng việc có thế chấp hay không để đáp ứng yêu cầu của người dân.

Công bố có xâm phạm bí mật kinh doanh?

Luật Kinh doanh BĐS năm 2006 đã quy định chủ đầu tư phải công bố thông tin, trong đó có nội dung hạn chế quyền sở hữu của người mua. Luật Nhà ở kế thừa quy định này. Mới đây, Thông tư liên tịch 09/2016 của Bộ Tư pháp và Bộ TN&MT hướng dẫn về đăng ký thế chấp có hiệu lực từ ngày 8-8 yêu cầu Sở TN&MT phải công bố thông tin các dự án thế chấp.

Bà DƯƠNG THỊ THANH LAN, Phó phòng Bổ trợ tư pháp, Sở Tư pháp