Chưa có hệ số K mới, xử lý sao?

Hệ số điều chỉnh giá đất ở (hệ số K) tại TP.HCM chỉ “sống” được vài tháng trong khi cũng phải mất vài tháng để ban hành vào hằng năm.

Chị Mai có khu đất hơn 500 m2 tại phường Linh Đông, quận Thủ Đức (TP.HCM), được cho phép chuyển mục đích sử dụng thành đất ở. Trong đó, chị có 300 m2 đất vượt hạn mức (tính theo quận Thủ Đức) nên phải nộp tiền sử dụng đất theo hệ số điều chỉnh giá đất (gọi tắt là hệ số K).

Nơi cho tạm nộp, nơi bắt chờ hệ số mới

Theo Quyết định 09/2016 do UBND TP ban hành về hệ số K thì chị Mai được nộp theo hệ số 1 (tức bằng bảng giá đất). Ngặt nỗi hệ số này không còn được áp dụng cho năm 2017 mà phải chờ TP ban hành quyết định mới thay thế. Theo thông tin, hệ số K năm 2017 cũng giữ nguyên như năm 2016 nhưng do dự thảo đang trình nên chị phải chờ cho đến khi chính thức ban hành.

“Gia đình cần gấp nên xin được nộp tiền sử dụng đất để lấy giấy chứng nhận nhưng Chi cục Thuế bảo phải chờ. Tôi sốt ruột quá” - chị than thở.

Một số nơi như quận Bình Thạnh… cũng ách tắc tiền sử dụng đất do chưa có hệ số K của năm 2017.

Trong khi đó, ông Lâm Thái Bình, Chi cục trưởng chi cục Thuế quận 2, cho hay nơi này không ách trường hợp nào từ đầu năm 2017 đến nay. Ở quận 2, hồ sơ thuế liên thông giữa văn phòng đăng ký và chi cục thuế. Văn phòng đăng ký chuyển phiếu thông tin địa chính xác định nghĩa vụ tài chính sang là cơ quan thuế tính và chuyển trả trở lại, không dừng trường hợp nào. Hiện tại, Chi cục Thuế vẫn áp dụng hệ số điều chỉnh năm 2016 để tính tiền sử dụng đất cho trường hợp vượt hạn mức vì dự thảo sắp ban hành không thay đổi.

Linh động một phần là cách xử lý của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh trong thời gian chờ hệ số k mới. “Với trường hợp xin ghi nợ, chúng tôi vẫn giải quyết bình thường. Khi này, Chi cục Thuế tính ra số tiền cụ thể áp dụng hệ số k năm 2016, người dân cam kết nộp thêm nếu tại thời điểm trả nợ tiền sử dụng đất mà hệ số k này có thay đổi so với thời điểm ghi nợ” - ông Đoàn Công Quý, Chi cục phó chi cục Thuế huyện này, cho hay.

Tuy nhiên, trường hợp xin nộp tiền trực tiếp thì Chi cục Thuế huyện Bình Chánh không giải quyết vì “cũng lo hệ số mới khi chính thức ban hành có thay đổi thì đi tìm người dân để truy thu thêm cũng khó”, ông bày tỏ. Ông Quý cho hay may mắn là gần như tuyệt đại đa số trường hợp tại Chi cục Thuế đều xin ghi nợ mà không đóng tiền ngay nên huyện không gặp vướng mắc.

Hệ số k nên ổn định

Theo quy trình, sau khi các sở rà soát sẽ đề xuất bảng hệ số mới để thành phố trình HĐND đồng ý thông qua thì TP ký ban hành. Quy trình này mất vài tháng và mỗi năm lặp lại một lần.

Ví dụ: Quyết định 35 về hệ số điều chỉnh bảng giá đất ở năm 2015 ban hành ngày 14-7-2015 nên chỉ áp dụng được hơn năm tháng. Quyết định 09/2016 về hệ số điều chỉnh bảng giá đất năm 2016 ban hành ngày 25-3-2016 nên chỉ sử dụng được chín tháng. Ba tháng nay TP đang chờ quyết định mới và cũng sẽ chỉ sử dụng được đến hết năm 2017. Điều đó đồng nghĩa người dân phải chờ nhiều tháng trời để nộp tiền sử dụng đất. Phi lý nhất ở chỗ mất rất nhiều thời gian ban hành nhưng một quyết định của TP chỉ có tuổi thọ vài tháng là bị thay thế, lãng phí thời gian, công sức của cơ quan nhà nước và phiền hà dân.

“Bản thân tôi cũng thấy bức xúc vì mấy năm nay cứ bị tình trạng này mà không giải quyết được” - một lãnh đạo Chi cục Thuế quận 7 bày tỏ. Theo ông, các sở, ngành liên quan nên thực hiện công việc này từ giữa cuối năm để TP kịp ký ban hành vào đầu năm để dân không phải chờ.

Trong khi đó, ông Đoàn Công Quý, Chi cục phó chi cục Thuế huyện Bình Chánh, cho rằng bảng hệ số k nên được ổn định trong năm năm, thay vì cứ mỗi năm lại hủy bỏ và ban hành mới.

“Cách làm hiện nay là toàn bộ bảng hệ số đến hết năm là bị dừng để chờ hệ số mới mà nội dung chỉ thay đổi hay bổ sung một phần rất nhỏ. Theo tôi, bảng hệ số mới được ban hành để áp dụng những tuyến đường mới mở hay mới được nâng cấp đầu tư, còn lại gần như giữ nguyên” - ông Quý bày tỏ.

Chưa có hệ số mới thì phải dùng hệ số cũ

Các cơ quan chức năng đang hiểu chưa đúng về ý nghĩa và hiệu lực của hệ số điều chỉnh hằng năm. Hệ số k dùng để điều chỉnh giá đất ở khi có biến động, không có câu nào quy định rằng cứ hết năm là hệ số k đương nhiên bị hủy bỏ hết hiệu lực.

Trong trường hợp chưa có hệ số mới thay thế thì đương nhiên áp dụng hệ số cũ để tính tiền sử dụng đất chứ không phải cứ đến hết năm là dừng chờ hệ số mới. Để thống nhất thực hiện, TP cần có một văn bản chỉ đạo theo tinh thần nói trên.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM

Tính theo hệ số năm 2016

Một số quận, huyện linh động cho người dân nộp tiền sử dụng đất theo hệ số k của năm 2016 với điều kiện người dân cam kết nộp thêm nếu hệ số năm 2017 cao hơn.

“Đó là nhu cầu của người dân nên trường hợp nào muốn nộp và đồng ý cam kết thì Chi cục Thuế cho đóng tiền sử dụng đất” - ông Phan Trí Dũng, Chi cục trưởng chi cục Thuế quận 7, cho hay.