Bộ Xây dựng đề xuất cho HUD giữ lại gần 4.000 tỷ sau cổ phần hóa

Đề xuất của Bộ Xây dựng không nhận được sự đồng tình của Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch & Đầu tư.

Theo phương án cổ phần hóa Tổng công ty Đầu tư phát triển Nhà và Đô thị (HUD) vừa trình Thủ tướng, giá trị doanh nghiệp được xác định tại thời điểm cuối năm 2014 khoảng 10.900 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước hơn 3.405 tỷ. Hiện HUD sở sữu 43 dự án tại các đô thị lớn Hà Nội, TP HCM, Thanh Hóa, Bình Dương, Đồng Nai.

Trong tờ trình Chính phủ, Bộ Xây dựng đề xuất Thủ tướng cho phép HUD để lại khoản tiền hơn 3.797 tỷ đồng tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp từ cuối năm 2014.

Cơ quan này lý giải, đây là khoản trích trước chi phí đầu tư kết cấu hạ tầng trong các dự án kinh doanh bất động sản của HUD. Theo Bộ Xây dựng, sau khi chuyển thành công ty cổ phần, HUD vẫn phải có trách nhiệm thực hiện toàn bộ công việc để hoàn thành đồng bộ dự án theo quy định, nên nguồn trích trước số tiền này nếu sử dụng không hết sẽ thực hiện nộp ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, đề xuất này không nhận được sự đồng tình của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch & Đầu tư. Theo Bộ Tài chính, số dư 3.797 tỷ đồng là nguồn đã trích trước chi phí đầu tư kết cấu hạ tầng tại 17 dự án bất động sản. Tuy nhiên, theo nội dung hồ sơ phương án cổ phần hóa HUD thì trong số 17 dự án này, có một số khu đô thị HUD thực hiện đã chuyển nhượng hết cho khách hàng đối với phần diện tích kinh doanh nhà thấp tầng và các căn hộ chung cư cao tầng, đã hạch toán doanh thu, kết chuyển chi phí (trong đó có chi phí đầu tư hạ tầng), và hạch toán thu nhập.

"Các khu đô thị này về cơ bản đã hoàn thành, bàn giao cho người mua nhà, hệ thống hạ tầng như đường giao thông khu vực, giao thông nội bộ, cây xanh, điện, nước… Hơn nữa, các khu đô thị này đã được bàn giao cho địa phương và ban duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng địa phương quản lý", văn bản của Bộ Tài chính nêu rõ và đưa ra ví dụ về các dự án: Khu đô thị Mỹ Đình II, Khu đô thị Văn Quán, Khu đô thị bán đảo Linh Đàm, Khu Bắc Linh Đàm, khu nhà ở và văn phòng làm việc Hoa Lư, Giảng Võ…

Cũng theo cơ quan này, về nguyên tắc, việc trích trước chi phí đầu tư hạ tầng phải tương ứng với doanh thu và diện tích đất đã đầu tư của dự án. Đối với các dự án đã hoàn thành, đã bàn giao cho địa phương quản lý, đồng nghĩa với việc HUD không phải tiếp tục đầu tư hạ tầng các dự án này nữa.

Vì thế, theo bộ này, khoản trích trước gần 3.800 tỷ đồng phải thực hiện hoàn nhập theo quy định, không được để lại như ý kiến đề xuất của Bộ Xây dựng trong phương án cổ phần hóa HUD.

Là cơ quan tham gia ý kiến về phương án cổ phần hóa HUD, Bộ Kế hoạch & Đầu tư, cho rằng, từ thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp đến nay đã gần 30 tháng và khoản chi phí trích trước này cũng đã được sử dụng một phần để hoàn thành các hạng mục cam kết. Do vậy, Bộ đề nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể theo hướng tính toán lại số liệu đến thời điểm IPO và thực hiện quyết toán dứt điểm các khoản mục, trường hợp có chêch lệch thì ghi nhận đầy đủ vào giá trị vốn nhà nước tại doanh nghiệp khi thực hiện quyết toán công tác cổ phần hóa, đảm bảo không thất thoát vốn nhà nước.

Theo phương án cổ phần hóa HUD được Bộ Xây dựng trình Thủ tướng, sau khi cổ phần hóa nhà nước sẽ chiếm 51% vốn điều lệ, cổ phần bán cho nhà đầu tư chiến lược 25%, cổ phần bán đấu giá công khai 23,69%. Đến năm 2020 sẽ giảm tỷ lệ phần vốn nhà nước nắm giữ tại HUD xuống dưới 50%.

Tuy nhiên, theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, HUD là doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam về phát triển nhà ở và thị trường bất động sản nên không cần thiết phải có nhà đầu tư chiến lược như đề xuất của Bộ Xây dựng. Hơn nữa, theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, đến nay, HUD cũng chưa xác định được các đối tác là nhà đầu tư chiến lược khi IPO.

Bộ Kế hoạch & Đầu tư cũng băn khoăn về thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp của HUD, vì theo quy định, việc công bố giá trị doanh nghiệp và IPO cách thời điểm xác định giá doannh nghiệp không quá 18 tháng. Tuy nhiên, trường hợp của HUD đã quá 29 tháng nên không tránh khỏi khả năng có biến động về giá trị tài sản. Cơ quan này cho rằng, trường hợp tiếp tục kéo dài thời gian cổ phần hóa HUD, Bộ đề nghị phải báo cáo Thủ tướng cho phép phối hợp với Kiểm toán Nhà nước rà soát để cập nhật, bổ sung giá trị doanh nghiệp đến thời điểm gần nhất.