Bất động sản thiếu kênh thông tin minh bạch

Trong bất cứ hoạt động kinh doanh nào, thông tin luôn là yếu tố quan trọng hàng đầu đối với cả người mua và người bán. Thế nhưng soi vào thị trường bất động sản, thông tin dường như chỉ thuộc về người bán, trong khi khách hàng rất khó để xác định được tính chân thực của thông tin.

Mò mẫm giữa ma trận thông tin

Sau nhiều năm tích lũy, anh Ngô Văn Tuấn, Mê Linh, Hà Nội, quyết định bỏ tiền mua một căn hộ tiện nghị cho gia đình. Với hầu bao khá rủng rỉnh, nghe theo lời quảng cáo trên một số diễn đàn nhà đất, anh đã nhiều lần xuống Hà Nội để chọn mua, nhưng đều không thành. Lý do chính dẫn đến việc anh Tuấn không dám “xuống tiền” là bởi thực tế căn hộ đều khác so với quảng cáo.

“Trên thị trường, rất nhiều thông tin về dự án này hay, dự án kia tốt. Thế nhưng khi tận mắt chứng kiến thì thất vọng. Chính bởi thông tin thiếu rõ ràng, nên tôi mãi chưa tìm được căn hộ vừa ý”, anh Tuấn ngao ngán.

Trường hợp như anh Tuấn hiện nay là khá phổ biến. Chỉ cần dạo qua một vòng trên các trang rao vặt, các diễn đàn về nhà đất, người ta có thể bắt gặp nhan nhản những thông tin giới thiệu về dự án bất động sản. Tuy nhiên, hầu hết chỉ là những dòng giới thiệu sơ sài, không có tiếng nói của chủ đầu tư, tính xác thực của dự án cũng rất mơ hồ…

Trong vai người có nhu cầu mua nhà, phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán cũng từng dành thời gian đi khảo sát khá nhiều dự án bất động sản tại khu vực phía, phía Nam Tây Hà Nội dựa trên các thông tin rao vặt trên mạng. Trong số đó, một dự án tại đường Giải Phóng gây chú ý nhờ quảng cáo có diện tích nhỏ, nhưng nhiều thiết kế phù hợp, đặc biệt là mức giá khá thấp so với trung bình thị trường…

Khi trao đổi với môi giới, các thông tin về dự án được cung cấp khá đầy đủ như thiết kế, bảng giá chi tiết từng căn hộ… Tuy nhiên, trước câu hỏi là đất trong dự án đã được chuyển đổi mục đích sử dụng chưa, thì môi giới lại tỏ ra ngần ngừ và cho biết “cái này phải dựa vào mối quan hệ rộng"... Vậy với những người không có "mối quan hệ rộng", họ sẽ làm thể nào để xác thực những thông tin mà họ quan tâm?

Thiếu kênh thông tin minh bạch

So với cách đây vài năm, hiện nay, lượng thông tin về quy hoạch đất đai, xây dựng, nhà ở, chính sách phát triển thị trường bất động sản, đặc biệt là thông tin về các dự án bất động sản, đã phong phú và cập nhật hơn.

Điều này cho thấy, các cơ quan quản lý nhà nước đã có sự chủ động hơn trong việc cung cấp thông tin ra thị trường. Mặc dù vậy, so với các nước có thị trường bất động sản phát triển, thông tin  trên thị trường bất động sản Việt Nam hiện nay còn khá manh mún, thiếu chuẩn xác, nhất là thông tin về thị trường, nguồn cung, nguồn cầu …

Thời gian gần đây, theo nhận định của các chuyên gia, trên thị trường bắt đầu xuất hiện những thông tin gây nhiễu, khiến người mua nhà băn khoăn. Các thông tin có thể tin cậy chủ yếu đến từ một số công ty nghiên cứu thị trường như Savillse, CBRE, JLL, Colliers…, song cũng không nhiều.

Trong khi đó, với vai trò quản lý nhà nước về lĩnh vực bất động sản, Bộ Xây dựng đến nay vẫn chưa xây dựng được hệ thống thông tin hoàn chỉnh, cho dù cách đây 2 năm, để chuẩn bị cho việc ra đời Nghị định 117/2015 về xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản (có hiệu lực từ ngày 1/1/2016), Bộ này đã thành lập Phòng Thông tin Thống kê (trực thuộc Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản).

Ngoài ra, Bộ Xây dựng còn có các cơ quan trực thuộc khác hỗ trợ việc thu thập thông tin về thị trường như Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản, Viện Kinh tế xây dựng (đơn vị soạn thảo thông tư hướng dẫn thi hành Nghị định 117/2015).

Thực tế ghi nhận từ thị trường, hầu như người mua nhà không tiếp cận thông tin về các dự án hay chính sách qua các cơ quan này, mà chủ yếu qua các sàn giao dịch, các môi giới, hoặc các trang thông tin điện tử phi chính thống.

Ông Phạm Thanh Hưng, Phó tổng giám đốc Cen Group cho hay, thị trường bất động sản Việt Nam luôn ở trong tình trạng “đói” thông tin, nên thường bị những thông tin “không chính thức” bủa vây. Hệ quả là người mua nhà chỉ năm thông tin mù mờ, đầu tư theo trào lưu, gây nên những “cơn sốt ảo”...

Đồng tình với quan điểm trên, lãnh đạo một doanh nghiệp địa ốc cho biết, con số nhà bán ra hiện nay chưa thực sự chính xác. Ngay cả những công ty tư vấn bất động sản cũng chưa có một phương pháp thống kê khoa học và chưa công bố một con số hợp đồng giao dịch cụ thể nào.

Đối với nhà đầu tư, những thống kê này có ảnh hưởng lớn đến chiến lược kinh doanh, song họ ít khi dựa vào đó, bởi không tin tưởng nhiều vào các thống kê này.