Sở hữu nhà tại Việt Nam: Người nước ngoài vừa mừng vừa lo

 Vẫn còn nhiều quy định chưa rõ trong việc cho phép Việt kiều và người nước ngoài được quyền sở hữu nhà đất tại Việt Nam

Ngày 17-7, tại TP HCM, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (Horea) phối hợp cùng Vụ Kinh tế ngành - Vụ Pháp luật Văn phòng Chính phủ tổ chức hội thảo về các dự thảo nghị định quy định chi tiết Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản (BĐS).

“Kẹt” cho chủ đầu tư

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Horea, cho rằng theo quy định của Luật Nhà ở, số lượng nhà mà người nước ngoài được sở hữu chỉ giới hạn 30% trong 1 tòa nhà và không quá 250 căn trong đơn vị phường là chưa hợp lý. Bởi lẽ, có những dự án ở khu vực Phú Mỹ Hưng, quận 2…,  người nước ngoài lưu trú hiện rất đông và thời gian tới có thể đông hơn nhưng tỉ lệ sở hữu ít quá sẽ “kẹt” cho chủ đầu tư. Do đó, nghị định hướng dẫn nên đưa ra yếu tố đặc thù cho từng khu vực.

Là người nước ngoài đang muốn được sở hữu nhà tại Việt Nam, ông Yushida Kitakei, Tập đoàn Kitakei của Nhật Bản, cho rằng ông rất vui khi Việt Nam có chính sách cho người nước ngoài sở hữu nhà. Tuy nhiên, việc hạn chế tỉ lệ sở hữu 30% trong 1 tòa nhà là quá ít, cần tăng lên 40%-50%. “Điều quan trọng nhất là nhà nước sớm có nghị định hướng dẫn cụ thể, đơn giản, chi tiết để chúng tôi tiện tìm hiểu, sớm có nơi định cư” - ông Yushida Kitakei bày tỏ.

Nhiều thắc mắc khác cũng được các đại biểu nêu ra, như việc chuyển tiền ra - vô, các loại hợp đồng mẫu có ghi bằng tiếng Anh hay không, “chế độ” visa cho người nước ngoài được mua nhà quy định thế nào…? Đại diện Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) cho rằng người nước ngoài chỉ cần được cấp visa nhập cảnh hợp pháp Việt Nam là được mua nhà. Các hợp đồng cần công chứng, đóng thuế thì bắt buộc là tiếng Việt, đối với trường hợp doanh nghiệp muốn dịch cho khách hàng hiểu thì có thể làm thêm  hợp đồng phụ.

Có nên để ngân hàng bảo lãnh một mình?

Liên quan đến các kiến nghị cần đưa thêm đơn vị bảo hiểm vào bảo lãnh tín dụng nhà ở hình thành trong tương lai thay vì chỉ riêng ngành ngân hàng, ông Vũ Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS, cho rằng kiến nghị này rất hay nhưng khi soạn thảo luật, nhiều ý kiến không đồng tình. Lý do, theo ông Phấn, là vì từ trước đến nay, các ngành khác đều đã có bảo lãnh tín dụng, chỉ riêng nhà ở là chưa có nên bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai hiện chỉ có ngân hàng.

“Nhà nước xác định việc bảo lãnh này là bảo vệ lợi ích cho khách hàng, cho người dân chứ không phải cho doanh nghiệp BĐS. Thực tế, thời gian qua có nhiều người mua nhà gần như mất hết tiền do chủ đầu tư “bội ước”. Trong khi đó, việc xử phạt chậm tiến độ với chủ đầu tư chẳng thấm vào đâu so với số tiền mà người dân bị mất” - ông Phấn nói.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Chủ tịch Horea, đặt vấn đề: Để một ngân hàng cùng thực hiện 3 việc là bảo tín dụng, bảo lãnh cho vay dự án và bảo lãnh cho cả khách hàng vay mua nhà hình thành trong tương lại, nếu không may xảy ra rủi ro thì sao, ai sẽ chịu trách nhiệm? Ông Phấn cho rằng các ngân hàng rất chặt chẽ, kể cả việc họ có cho vay hay không. Vì thế, không nên lo thay cho ngân hàng.

Ông Huỳnh Vũ Quốc Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế ngành, cho biết các ý kiến, kiến nghị của Horea, người nước ngoài và DN BĐS sẽ được ban soạn thảo nghị định tiếp thu, cân nhắc bổ sung để Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS sớm đi vào cuộc sống.

Cần xem lại Công văn 395

Nói về nhà cho người thu nhập thấp, đại diện Viện Nghiên cứu Phát triển TP HCM cho rằng hiện nay, giá nhà đất ở TP tương đối cao, với các quy định hiện nay thì người thu nhập thấp không thể mua được. Trong khi đó, gói tín dụng 30.000 tỉ đồng buộc phải chứng minh thu nhập dưới 9 triệu đồng, còn ngân hàng lại không muốn cho người thu nhập thấp vay.

Theo ông Lê Hoàng Châu, việc Bộ Xây dựng ban hành Công văn 395 hướng dẫn Ngân hàng Nhà nước triển khai cho vay hỗ trợ nhà ở và quy định về mức thu nhập có thể gây ách tắc, ảnh hưởng đến tiến độ xét duyệt và kết quả giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỉ đồng.