Hết thời ngồi bàn giấy duyệt quy hoạch

Có thực trạng nhiều lúc chính quyền không thể trả lời được câu hỏi là khi nào thực hiện được quy hoạch. Như vậy là không sòng phẳng!

Ngày 27-11, HĐND TP HCM đã nghe UBND TP giải trình về quy hoạch, thực hiện quy hoạch các khu vực có chức năng giáo dục, công viên cây xanh trong đồ án quy hoạch phân khu trên địa bàn TP.

Nghịch lý đất công viên nội - ngoại thành

Nêu bức tranh toàn cảnh, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Nguyễn Thanh Nhã cho biết đất quy hoạch dành cho giáo dục toàn TP là 3.306 ha nhưng đến nay mới thực hiện quy hoạch 991 ha, chủ yếu thực hiện tại các quận mới và huyện ngoại thành.

Trong khi đó, theo đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP đã được Thủ tướng Chính phủ duyệt năm 2010, chỉ tiêu công viên cây xanh là 7 m2/người được chia ra 3 khu vực: 13 quận nội thành cũ 2,4 m2/người; 6 quận mới 7,1 m2/người; khu vực 5 huyện ngoại thành 12 m2/người. Tổng diện tích đất quy hoạch công viên cây xanh toàn TP lên đến hơn 11.400 ha. Tuy nhiên đến nay mới thực hiện được 491 ha, chiếm tỉ lệ 4,3%, trong đó 13 quận nội thành cũ 55,6%; 6 quận mới 35% và 5 huyện ngoại thành 9,4%.

Nhiều đại biểu (ĐB) cho rằng đây là một nghịch lý. Bởi các huyện ngoại thành có quỹ đất lớn nhưng việc đầu tư công viên cây xanh lại ít hơn nội thành. ĐB Nguyễn Tấn Tuyến, Phó trưởng Ban Đô thị HĐND TP, băn khoăn quỹ đất dành cho công viên còn rất lớn với hơn 11.000 ha nhưng tại sao các quận - huyện chưa có kế hoạch triển khai. Thực tế, nhiều quận - huyện chưa có công viên đúng chuẩn, người dân tận dụng đường giao thông nông thôn để đi bộ, có khi gây ra tai nạn giao thông. "Quá bất hợp lý! Đất có, kinh phí không lớn nhưng chúng ta chưa quan tâm đầu tư" - ông Tuyến băn khoăn.

ĐB Nguyễn Minh Nhựt, Phó trưởng Ban Đô thị HĐND TP, phản ánh một thực tế khác tại các khu vực quận nội thành mới và ngoại thành nhiều dự án mới mọc lên nhưng đất dành cho công viên cây xanh rất ít. Nhất là các dự án này thường đề xuất thu hẹp ranh mà chủ yếu là điều chỉnh ranh công viên. Từ đó, ĐB Nhựt đặt vấn đề công tác quản lý nhà nước, chế tài các chủ đầu tư này như thế nào? Các sở ngành có tham mưu gì để khắc phục tình trạng chủ đầu tư không đủ năng lực?

Trong khi đó, ĐB Trương Lâm Danh, Trưởng Ban Pháp chế HĐND TP, thẳng thắn chỉ ra ngay cả khi quy hoạch phân khu đất giáo dục cũng chưa bảo đảm, ví như Gò Vấp chỉ mới đáp ứng 45%. "Dân số tăng nhưng diện tích tự nhiên không tăng, vậy câu chuyện quy hoạch đất dành cho giáo dục tính sao?" - ông Danh nói.

Người dân bức xúc là đúng!

Ghi nhận ý kiến các ĐB, ông Nguyễn Thanh Nhã thừa nhận quỹ đất không đầy đủ nên lập quy hoạch hạn chế. Ông cho biết TP đang triển khai cho các quận - huyện, các đơn vị chức năng phải phối hợp rà soát lại quy hoạch.

Giải trình thêm, Phó Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Nguyễn Thanh Toàn khẳng định quan điểm của sở là hạn chế tối đa việc ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người dân trong vùng quy hoạch. Theo ông Toàn, nguồn lực để thực hiện quy hoạch còn hạn chế. Nhiều quy hoạch để lâu không triển khai ảnh hưởng đến đời sống người dân. "Có điều đáng buồn là chính quyền cũng không thể trả lời được cho dân là chừng nào thực hiện được quy hoạch đó. Mình nợ dân câu trả lời đó nên người dân bức xúc là đúng" - ông Toàn trăn trở. Ông Toàn cho biết giải pháp sắp tới là tính đến việc này. "Mình quy hoạch nhưng làm chưa tới và quan trọng là khi nào làm, làm như thế nào phải trả lời cho người dân. Cái nào không thực hiện được, không làm thì dứt khoát phải điều chỉnh" - ông Toàn cho hay.

Phó Chủ tịch UBND TP Trần Vĩnh Tuyến nhấn mạnh quy hoạch để phát triển là vấn đề tất yếu của một quốc gia. Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất, lo lắng nhất của TP cũng là công tác quy hoạch. Phó Chủ tịch UBND TP cho biết đối với những dự án làm công viên, TP sẽ tính toán lại cách thực hiện. Đó là không giao đất trọn gói cho một nhà đầu tư mà những công trình phúc lợi như đường sá TP sẽ làm; còn giải trí, dịch vụ sẽ đấu thầu để chọn nhà đầu tư. Như vậy sẽ khả thi hơn, phù hợp với lòng dân hơn.

Liên quan đến chính sách cho người dân trong quy hoạch, UBND TP sẽ tính toán, báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy. "Chủ trương của TP là cho người dân chuyển đổi mục đích sử dụng đất, khi đền bù phải theo mục đích sử dụng đất đó. Người dân được đền bù cao hơn, ngân sách sẽ thiệt nhưng được nhất của chính quyền sẽ là lòng dân" - ông Trần Vĩnh Tuyến khẳng định và cho biết sẽ đề xuất Thành ủy, HĐND TP. Ông nhấn mạnh: "Đã đến lúc lãnh đạo TP nhìn lại chính mình, chứ không còn ngồi trên bàn giấy duyệt quy hoạch. Bởi chuyện này ảnh hưởng rất lớn đến đời sống người dân. TP sẽ có những hành động cụ thể để khắc phục hạn chế trong công tác quy hoạch hiện nay".

Phải thay đổi tư duy

Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm đề nghị UBND TP, sở - ngành, nhất là Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP phải đổi mới tư duy về công tác lập, quản lý quy hoạch. "Công tác dự báo tăng dân số cơ học làm không tốt nên công tác quy hoạch theo không kịp, quay lại đổ thừa do dân tăng nhanh. Nếu cứ tư duy mãi kiểu đó thì quy hoạch mãi chạy theo" - bà Nguyễn Thị Quyết Tâm nói.