Gói hỗ trợ 30.000 tỷ: Góc nhìn của người thu nhập thấp

Gói tín dụng 30.000 tỷ đồng hỗ trợ cho người có thu nhập thấp vay vốn để mua nhà xã hội đã chính thức được triển khai. Tuy nhiên, có thực sự là người nghèo sẽ có được nơi an cư để lập nghiệp từ chính sách này?

Nhà rộng cho 150 ngàn người

Thực tế tại các khu nhà trọ, người dân thu nhập thấp đang thuê những căn nhà nhỏ được gọi là phòng trọ với diện tích mặt sàn không quá 20m2, có thêm một căn gác thì tổng diện tích cũng không quá 40m2, mà tới 3 - 4 người (là một gia đình hay nhiều đối tượng thuê chung) ở. Giá thuê trung bình một căn như vậy từ 1,5 - 3 triệu đồng/tháng, chưa kể chi phí điện nước.

Điều này phản ánh một thực trạng, người thu nhập thấp không có đủ điều kiện để sống trong một căn hộ có tổng diện tích sử dụng trên 60m2, với giá bán trên 10 triệu đồng/m2 như những căn hộ chung cư hay nhà xã hội hiện có.

Vậy với 30.000 tỷ đồng, hỗ trợ như thế nào cho sát với thực tế của người nghèo, hay còn gọi là người có thu nhập thấp từ 2 - 7 triệu đồng/tháng?

Theo quy định, nhà nước sẽ hỗ trợ cho người có thu nhập thấp vay vốn mua nhà với tổng diện tích sử dụng không quá 70m2, và giá không vượt quá 15 triệu đồng/m2. Như vậy, tính trung bình một căn hộ với tổng diện tích sử dụng 65m2, giá bán 14 triệu đồng/m2, có giá khoảng 910 triệu đồng.

Với lãi suất vay là 6%/năm và thời hạn vay trong vòng 10 năm, người thu nhập thấp mang nợ thêm 54 triệu đồng/năm, trả nợ góp hàng tháng trên 11 triệu đồng (số nợ mỗi năm sẽ giảm dần).

Theo đó, nếu thu nhập 3 - 4 triệu đồng/tháng thì gia đình cần phải có 5 người cùng có thu nhập mới đủ khả năng trả góp và trang trải chi phí sinh hoạt.

Mặt khác, với việc được vay trung bình là 1 tỷ đồng/căn hộ cho 4 người, thì gói cứu trợ 30.000 tỷ đồng cũng chỉ hỗ trợ được tối đa 30.000 căn hộ và tối đa 150.000 nhân khẩu được an cư.

Hay chỗ ở cho 300 ngàn người

Như dẫn chứng bên trên, người có thu nhập thấp hiện nay phải thuê phòng trọ có tổng diện tích sử dụng không quá 40m2 nhưng họ vẫn sống được tối thiểu 3 nhân khẩu.

Nếu một căn nhà có diện tích mặt sàn tầng trệt 3m x 7m = 21m2, thêm một tầng lầu với diện tích tương tự, tổng diện tích sử dụng là 42m2, và mái bằng 1/3 diện tích mặt sàn - tương đương 7m2; giá xây dựng trung bình 4 triệu đồng/m2, thì căn nhà này (gồm 1 trệt + 1 lầu) có giá thành xây dựng khoảng 196 triệu đồng, đủ cho 3 nhân khẩu ở.

Như vậy, nên chăng quy hoạch những khu nhà dành cho người thu nhập thấp có diện tích mỗi nền không quá 25m2 (tương đương: 3m x 7m, 4m x 6m, hoặc 3m x 8m). Hoặc có thể bán quyền sử dụng đất với giá rẻ từ 1,5 - 4 triệu đồng/m2, tương đương từ 32 - 84 triệu đồng/nền nhà. Nhà nước cũng có thể cho thuê đất sử dụng với giá tối đa 400.000 đồng/tháng/nền, thời hạn thuê không quá 30 năm.

Gói 30.000 tỷ đồng, nếu chia nhỏ và cho vay tối đa 300 triệu đồng/hộ dân (tối đa 3 nhân khẩu) để xây nhà nhỏ thì có thể giúp cho 100.000 hộ dân, tương đương 300.000 nhân khẩu được an cư.

Với vốn vay 300 triệu đồng lãi suất 6%/năm, tổng dư nợ và lãi phải trả giảm hàng năm, trung bình người vay sẽ phải trả góp hàng tháng là 3,33 triệu đồng trong 10 năm. Đây là mức phù hợp với mức thu nhập của người thu nhập thấp hiện nay, giúp họ vừa có chỗ ở, vừa được sở hữu nhà, thay vì số tiền ấy hiện tại họ phải trả chỉ để thuê chỗ ở.

Ngoài ra, việc xây dựng mới 100.000 căn hộ sẽ giải quyết việc làm cho hàng trăm ngàn lao động, kích cầu kinh tế về vật liệu xây dựng, vực dậy và thúc đẩy những lợi ích kinh tế phụ trợ khác.

Mặt khác, hàng tháng, 100.000 hộ dân này sẽ phải trả góp số tiền là 3,33 triệu đồng/hộ, tương đương 333 tỷ đồng, lại có thể giải quyết tiếp cho thêm hơn 1.000 hộ dân khác được tiếp tục vay vốn định cư. Sau 10 năm, có thể giải quyết cho thêm trên 200 ngàn hộ dân nghèo thu nhập thấp được an cư nữa.