Chấm dứt “cắt khúc” đầu tư công

Ngày 23-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về Luật đầu tư công. Nhiều ý kiến cho rằng, cần siết chặt kỷ luật, khắc phục triệt để những tồn tại yếu kém trong quản lý Nhà nước về đầu tư công hiện nay.

Trình bày tờ trình về dự án Luật đầu tư công, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Bùi Quang Vinh cho biết, việc phân cấp quá rộng lại thiếu các chế tài và biện pháp quản lý giám sát, nên đã phát sinh nhiều tồn tại, hạn chế trong đầu tư công. Cụ thể, có tình trạng phê duyệt chủ trương và quyết định đầu tư tràn lan không tính đến khả năng cân đối vốn, bố trí vốn dàn trải dẫn đến thời gian thi công kéo dài, kế hoạch đầu tư bị cắt khúc ra từng năm, hiệu quả đầu tư kém và lãng phí nguồn lực của Nhà nước.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cũng cho biết, tiêu cực nhiều nhất hiện nay là từ chủ trương đầu tư. Bộ trưởng nói: “Chủ trương đầu tư là khâu hết sức quan trọng. Tuy nhiên, khâu này từ trước đến nay chưa được chú trọng, chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định cụ thể quy trình lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư các chương trình, dự án đầu tư công”. Trong giai đoạn vừa qua, nhiều chương trình, dự án được bố trí đủ vốn khi đưa vào sử dụng đã không mang lại hiệu quả hoặc hiệu quả rất thấp. Việc đầu tư xây dựng một số chợ dân sinh, trung tâm thương mại tại cửa khẩu… không có người kinh doanh, bị bỏ hoang, gây lãng phí... là những ví dụ điển hình.

Góp ý vào dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, ông Nguyễn Văn Giàu cho rằng, cần xác định cụ thể hơn trách nhiệm cá nhân, đặc biệt là trách nhiệm của người đứng đầu, người có thẩm quyền phê duyệt quyết định chủ trương đầu tư, dự án đầu tư để nâng cao tính chế tài của Luật đối với các trường hợp phê duyệt dự án đầu tư sai, kém hiệu quả, vốn tăng so với dự toán ban đầu, không cân đối được nguồn vốn để thực hiện, gây thất thoát, lãng phí.

Chốt lại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, UBTVQH tán thành với sự cần thiết của việc ban hành Dự án Luật Đầu tư công và đề nghị, dự án luật cần khắc phục những hạn chế, tồn tại của các luật khác liên quan tới đầu tư công, xem xét lại phạm vi điều chỉnh và phải bảo đảm tính khả thi.

Chiều cùng ngày, UBTVQH đã thảo luận về dự án Luật xây dựng (sửa đổi).  Cho ý kiến vào dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Văn Giàu nói, đường cao tốc vừa làm xong đã xin thưởng 197 tỷ đồng, nhưng 10 tháng sau thông xe đã có vấn đề. Dự thảo luật có quy định hoàn thành vượt tiến độ được thưởng 5% tổng khối lượng hoàn thành. Nhưng nếu dự án trị giá 10.000 tỷ đồng thì 5% sẽ rất lớn. Cũng theo ông Nguyễn Văn Giàu, qua nghiên cứu, chưa thấy nước nào có thưởng thi công hoàn thành trước tiến độ như ở ta.