Lãi suất rẻ cũng khó hỗ trợ thị trường bất động sản

Theo nhận định của các chuyên gia, việc ngân hàng hỗ trợ người có thu nhập thấp vay tiền mua nhà chỉ mang tính chất động viên ban đầu, không thể tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản.

2 năm vừa qua, thị trường bất động sản đã tê liệt hoàn toàn do tín dụng bị siết chặt, lãi suất vay mua nhà ở mức cao, có thời điểm lên đến hơn 20%/năm. Nhiều người mua nhà vay không thể chịu đựng nổi lãi suất cao, chấp nhận bán tháo để trả nợ vay ngân hàng khiến thị trường ngày càng sụt giảm mạnh.

Mới đây, thông tin người mua được hỗ trợ lãi suất vay đang làm nhiều người kỳ vọng sẽ có thể mua được nhà để ở.

Theo Ngân hàng nhà nước, dự kiến trong tháng 4 tới, ngân hàng sẽ tung ra 30 ngàn tỷ đồng cho khách hàng nằm trong diện được thuê, thuê mua nhà ở xã hội, mua và thuê mua nhà ở thương mại có diện tích nhỏ dưới 70m2, giá bán 15 triệu đồng/m2 vay với lãi vay chỉ 6% /năm, được giữ ổn định trong vòng 3 năm.

Khi lượng tiền này được tung vào thị trường sẽ góp phần kích thích nhu cầu mua nhà người dân, giúp doanh nghiệp giải phóng bớt được lượng hàng tồn kho đang còn khá lớn. Tuy nhiên, nó vẫn chỉ như muốn bỏ bể khi đối tượng được thụ hưởng bị khoanh vùng rất hạn chế. Bên cạnh đó, khả năng tiếp cận nguồn vốn để mua nhà vẫn khó khăn.

Phó chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam Nguyễn Ngọc Thành cho biết điều kiện và khả năng kết nối nguồn vốn của người mua nhà rất khó khăn vì vẫn đang có những quy định chưa phù hợp với đối tượng này.

Ngân hàng yêu cầu là đối tượng vay phải có nguồn thu nhập ổn định, thu nhập phải bảo đảm mức sau khi trừ chi phí còn tích luỹ đủ để trả lãi ngân hàng. Đây là yêu cầu rất khó với người thu nhập thấp. Quy định phải có tài sản thế chấp gây khó khăn nhất cho người mua nhà. Theo ông Thành, cần có sự kết nối giữa ngân hàng và chủ đầu tư sao cho người mua nhà có thể dùng chính căn hộ mình đang mua làm tài sản thế chấp để vay tiền mua nhà.

Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, thời hạn vay mua nhà 10 năm cũng là tốt nhưng nếu có thể kéo dài thì sẽ tốt hơn. Một người vay khoản tiền 600 triệu để mua nhà, lãi suất 6%/năm, nếu chỉ được vay trong thời hạn 10 năm thì mỗi tháng người vay phải trả cả vốn cả lãi khoảng 10 triệu đồng. Nếu kéo dài thời hạn thành 15 năm thì họ chỉ phải trả 5 - 6 triệu đồng/tháng.

Ngân hàng nhà nước nên quy định lãi suất cụ thể hơn. Ví dụ sau ngày 15/4/2016 nếu lãi suất mới cao hơn 6% thì người vay vẫn được hỗ trợ vay với mức 6%; còn thấp hơn thì được hưởng theo mức lãi suất mới. Bên cạnh đó, cần nâng thời hạn vay từ 10 năm lên 20 năm. Khi có các biện pháp đồng bộ từ "kỹ thuật" lẫn tài chính, thị trường BĐS sẽ thoát ra khỏi khó khăn và người dân sẽ có cơ hội sở hữu nhà ở

Chuyên gia ngân hàng Trương Thanh Đức cho rằng, việc ngân hàng đưa ra gói hỗ trợ vay mua nhà lãi suất 6%/năm chỉ có tính chất gợi mở, kích thích động viên ban đầu. Bản chất các khoản vay thường là lâu dài vì người mua nhà phải có thu nhập tương đối cao mới có thể trả được lãi suất và gốc vay ngân hàng.

Người mua nhà phải có khả năng tài chính và có tài sản đảm bảo, ngân hàng cho vay cảm thấy an toàn, hiệu quả bởi có khả năng thu được gốc và lãi ngân hàng mới cho vay.

Nếu ngân hàng chỉ hỗ trợ trong thời gian 2-3 năm trong khi các khoản cho vay mua nhà thường kéo dài 5-10 năm. Vậy, sau thời gian sau đó nếu lãi suất thị trường cao thì người thu nhập thấp rất khó trả nợ khoản vay và ngân hàng thấy được rủi ro vì vậy khó chấp nhận. Đặc biệt, về mặt thủ tục pháp lý, nếu như các tài sản hình thành trong tương lai không công chứng được vì vướng pháp luật liên quan do đó sẽ không là tài sản chính thức hợp lệ của ngân hàng.

"Mức độ rủi ro pháp lý cao cho nên việc hỗ trợ thu nhập thấp để vay mua nhà có tính chất động viên thúc đẩy một chút không có ý nghĩa nhiều trong việc gỡ thị trường bất động sản" ông Đức nhấn mạnh.