Bộ Xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi)

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc hoàn thiện dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) để báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo Nghị quyết số 143/NQ-CP ngày 31/12/2013 của Chính phủ tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật, ngày 10/01/2014 Bộ Xây dựng đã tổ chức cuộc họp với đại diện lãnh đạo của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ TN&MT để trao đổi và thống nhất về một số nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi).

Trên cơ sở ý kiến góp ý của các đại biểu tại cuộc họp trên, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện lại dự thảo Luật này và xin báo cáo Thủ tướng Chính phủ các nội dung đã trao đổi, thống nhất với các Bộ, ngành như sau:

1. Về nguyên tắc áp dụng pháp luật (Điều 3)

Về nội dung này, Bộ Tư pháp đề nghị bỏ Điều 3 (bao gồm 2 khoản) cho phù hợp với Điều 83 của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, Văn phòng Chính phủ đề nghị chỉ bỏ khoản 2 về áp dụng Điều ước quốc tế vì đã có Luật các Điều ước quốc tế điều chỉnh; riêng khoản 1 Điều 3 thì cần thiết giữ nguyên để làm cơ sở pháp lý cho việc giải quyết các đặc thù riêng của thị trường nhà ở; việc giữ nguyên quy định tại khoản 1 Điều 3 cũng không trái với Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Bộ Xây dựng thống nhất với ý kiến nêu trên của Văn phòng Chính phủ và đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép giữ nguyên quy đinh tại khoản 1 Điều 3 của dự thảo về nguyên tắc áp dụng pháp luật. Đối với ý kiến còn khác nhau thì sẽ nêu rõ trong Tờ trình của Chính phủ để trình xin ý kiến của Quốc hội.

2. Về thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở (Điều 14)

Về vấn đề này, Bộ Tư pháp đề nghị quy định theo 2 trường hợp để bảo đảm tính chặt chẽ và khả thi như sau: (1) đối với trường hợp mua bán, tặng cho, thuê mua, đổi nhà ở giữa cá nhân với cá nhân thì thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở là kể từ khi hợp đồng được công chứng, chứng thực; (2) đối với trường hợp mua bán, thuê mua nhà ở giữa chủ đầu tư với người mua, thuê mua thì thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở là kể từ khi chủ đầu tư bàn giao nhà ở.

Tuy nhiên, Văn phòng Chính phủ đề nghị quy định nội dung này theo 4 trường hợp cho phù hợp với từng loại giao dịch và để các chủ sở hữu thực hiện được đầy đủ các quyền của mình như sau: (1) đối với trường hợp mua bán, thuê mua nhà ở giữa cá nhân với cá nhân thì thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở là kể từ khi bên mua, bên thuê mua đã thanh toán đủ tiền mua, thuê mua nhà ở theo thỏa thuận trong hợp đồng; (2) đối với trường hợp tặng cho, đổi nhà ở thì thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở là kể từ khi bên tặng cho, bên đổi bàn giao nhà ở cho bên nhận tặng cho, bên nhận đổi; (3) đối với trường hợp mua bán, thuê mua nhà ở giữa chủ đầu tư với người mua, thuê mua thì thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở là kể từ khi chủ đầu tư bàn giao nhà ở; (4) đối với trường hợp thừa kế nhà ở thì thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở là kể từ khi mở thừa kế theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Bộ Xây dựng thống nhất với ý kiến của Văn phòng Chính phủ và đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận quy định trong dự thảo Luật theo 4 trường hợp như đề xuất của Văn phòng Chính phủ. Đối với ý kiến còn khác nhau thì sẽ được nêu rõ trong Tờ trình của Chính phủ để trình xin ý kiến của Quốc hội.

3. Về thời hạn sử dụng nhà chung cư (Điều 97)

Ý kiến góp ý của các Bộ, ngành đều thống nhất với đề xuất của Bộ Xây dựng. Theo đó, cần quy định cụ thể về thời hạn sử dụng nhà chung cư như nội dung tại Điều 97 của dự thảo Luật để tạo cơ sở pháp lý cho việc cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ khi hết niên hạn sử dụng mà bị xuống cấp hoặc hư hỏng nặng, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng.

4. Về thời hạn sở hữu nhà ở (Điều 117)

Các ý kiến góp ý đều nhất trí với quy định tại khoản 1 Điều 117 của dự thảo cho phép các bên tham gia giao dịch mua bán nhà ở có thể thỏa thuận về việc bên mua được sở hữu nhà ở và sử dụng đất ở trong một thời hạn nhất định. Khi hết thời hạn này thì quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở được chuyển lại cho bên bán; trong thời hạn sở hữu nhà ở thì bên mua được bán lại có thời hạn, cho thuê, thế chấp, cho mượn hoặc ủy quyền quản lý nhà ở đó.

5. Ngoài các nội dung chính nêu trên, Bộ Xây dựng cũng đã nghiên cứu, tiếp thu và chỉnh sửa lại một số nội dung của dự thảo Luật theo ý kiến góp ý của các thành viên Chính phủ tại Phiên họp chuyên đề của Chính phủ.

Trên đây là báo cáo về kết quả trao đổi, thống nhất ý kiến giữa Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ và Bộ Tài nguyên và Môi trường về một số nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ Xây dựng kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận các đề xuất nêu trên của Bộ Xây dựng và ủy quyền để Bộ trưởng Bộ Xây dựng thay mặt Thủ tướng ký Tờ trình của Chính phủ trình Quốc hội, thay mặt Thủ tướng báo cáo trước Ủy ban thường vụ Quốc hội và trước Quốc hội về Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi).