Từ đầu năm đến nay, giá các loại vật liệu xây dựng liên tục tăng giá khiến cho hàng loạt DN và nhà thầu xây dựng khốn đốn. Nhất là vào thời điểm cuối năm lại tăng đột biến làm hàng loạt kế hoạch của nhà thầu "phá sản", nhiều công trình nhà thầu rơi vào tình trạng bỏ chạy thì sợ mất uy tín mà tiếp tục làm thì cầm chắc phải bù lỗ.

Ông Nguyễn Đan Khánh - GĐ Cty TNHH Xây dựng Khánh Nguyên nói: "Giá VLXD tăng kéo theo đồng loạt các loại cùng tăng theo. Đà giá cả tăng vùn vụt khiến các DN xây dựng, nhà thầu như chúng tôi khó có thể chạy theo kịp. Nhất là từ khoảng cuối tháng 11 đến nay giá cả tăng chóng cả mặt...".

Hiện tại, Cty TNHH Xây dựng Khánh Nguyên đang làm thầu xây dựng cho cả chục công trình nhà ở, biệt thự, cao ốc văn phòng. Trong đó có 5 công trình lớn, còn lại đều là các công trình nhỏ. Nhưng hầu hết các công trình này đều bị ảnh hưởng bởi giá cả VLXD tăng đột biến. Gặp nhiều khó khăn nhất là các công trình bỏ thầu, vì hầu hết đều nhận khoán gọn từ việc cung ứng VLXD, nhân công... và chỉ bàn giao công trình khi đã hoàn thành.

Nín thở theo đà tăng giá

Ông Khánh cho biết: "Nếu các công trình này chủ đầu tư hoặc chủ nhà không thông cảm thì chắc chắn nhà thầu lãnh đủ. Chỉ cần đặt một phép toán đơn giản, như hồi đầu năm giá thép chỉ khoảng 93 đến 97 nghìn đồng/tấn nhưng giờ đang là 150 đến 160 nghìn đồng/tấn, thì những công trình lớn phải bù lỗ cả tỷ bạc.

Nhất là ở thời điểm cuối năm này khi mà xăng dầu tăng cao kéo theo giá của hàng loạt vật liệu khác như xi măng, gạch, đá cát đều tăng theo và đặc biệt là giá nhân công cũng tăng theo nên nhiều công trình đang bị âm so với giá trị hợp đồng đã ký kết".

Cùng với những lo lắng về giá cả VLXD tăng, đại diện TCT Đầu tư phát triển nhà và đô thị - HUD chi nhánh TP HCM than: "Giá cả kiểu này đang ảnh hưởng trực tiếp đến các loại công trình xây dựng, càng các dự án lớn với nhiều công trình nhà cao tầng DN càng gặp nhiều khó khăn. Chỉ có những công trình hạ tầng ít phải sử dụng đến các loại vật liệu như thép, xi măng mới bị nhẹ hơn".
 
Thực tế, đối với các hợp đồng được ký kết mở, thông thường nhà thầu "gài" vào là thanh toán theo giá trị thị trường hoặc là giá cả VLXD trên thị trường vượt quá 5% được điều chỉnh và nhà thầu sẽ tránh được rất nhiều rủi ro trong việc tăng giá.
 
Tuy nhiên, hầu như không có chủ đầu tư nào lại chịu gánh khoản tăng giá nhân công hoặc các loại vật liệu phụ như dàn giáo. "Chỉ cần tính giá nhân công thôi, tại thời điểm hàng loạt các công trình gấp rút vào dịp cuối năm giá nhân công lành nghề cũng tăng từ 70 lên trên 100 nghìn đồng/ngày nhưng cũng rất khó kiếm. Đây là khoản mà hầu như không chủ đầu tư nào chịu cho nhà thầu..." - GĐ một DN nói.

Kêu gọi sẻ chia

Theo ông Dương Ngọc Khánh - Chủ tịch Hiệp hội Xây dựng TP HCM, tình trạng nhà thầu “bỏ chạy” các công trình đang ngày diễn ra một nhiều. Nguyên nhân chính là do không chịu nổi giá VLXD tăng quá cao mà chủ đầu thì không thông cảm chịu thêm các khoản chi phí này.
 
Trong các trường hợp đã ký hợp đồng khoán gọn, chủ đầu tư thông cảm còn thương lượng được còn không thì nhà thầu tự chịu. Và đến nước này, nhà thầu bỏ thì sợ mất uy tín, tiếp tục làm thì cầm chắc là lỗ.

Ông Khánh cũng cho rằng: "Những trường hợp này thì khó khăn nhất vẫn là các chủ thầu nhỏ. Đối với các nhà thầu lớn họ có thể chấp nhận thua lỗ một công trình nhưng vẫn có thể tìm cách gỡ gạc lại những công trình khác".

Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế, điều đầu tiên để giảm bớt tình trạng khó khăn cho các nhà thầu xây dựng hiện nay trước cơn "bão giá" là không ai khác mà chính từ các chủ đầu tư của các dự án xây dựng, công trình nhà ở... cần có sự thông cảm và chia sẻ với nhà thầu.
 
Về vấn đề này ông Nguyễn Văn Đực - PGĐ Cty Địa ốc Đất Lành nói: "Đây là tình trạng chung nên chủ đầu tư cần xem xét thương lượng giúp cho nhà thầu đỡ khó khăn hơn. Nhưng các chủ đầu tư cũng chỉ biết cắt giảm lợi nhuận trong các công trình hỗ trợ cho nhà thầu chứ đối với những căn hộ ký kết bán cho khách hàng rất khó tính thêm giá thành".
 
Để giảm bớt rủi ro do biến động giá cả thị trường cho các nhà thầu, theo ông Đực thì ngay khi ký kết hợp đồng xây dựng chủ đầu tư nên cung ứng VLXD và nhà thầu chủ yếu chịu về phần nhân công. Ngay công trình khu chưng cư Thái An của Cty Địa ốc Đất Lành làm chủ đầu tư cũng theo phương thức chủ thầu là người thi công và tính ăn theo nhân công, còn lại chủ đầu tư chịu trách nhiệm VLXD.
 
Làm như vậy, chủ đầu tư sẽ có kinh phí dự trù hoặc đặt mua vật trước nên đã tránh được rất nhiều tình trạng tăng giá đột biến của thị trường.

“Thực tế, những năm trước đây cũng có tình trạng nhà thầu bỏ công trình nhưng chủ yếu là do tiến độ thanh toán chậm. Những trường hợp biến động về giá cả này thì các cơ quan nhà nước cũng "bó tay", khó có thể can thiệp được”

Ông Dương Ngọc Khánh - Chủ tịch HH Xây dựng TP HCM

Theo Diễn Đàn Doanh Nghiệp