Với giá thép như hiện tại, người tiêu dùng đang được “lời” 5 triệu đồng/tấn. Đây là mức giá thấp mà chính chúng tôi cũng không ngờ được.

Ông Phạm Chí Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam chia sẻ với PV về những khó khăn mà ngành thép đang phải hứng chịu.

Ông nói: Doanh nghiệp ngành thép hiện nay đang rất khổ, bởi giá thép không bù đắp được lãi suất ngân hàng phải gánh.

Nếu lạm phát giảm xuống dưới hai con số, tiêu thụ thép có thể sẽ trở lại bình thường. Nhưng nếu lạm phát vẫn ở mức cao sẽ ảnh hưởng đến tiêu thụ thép trong cả năm 2009 nữa.

Ông cũng thẳng thắn thừa nhận, những yếu kém trong khâu dự báo cung - cầu thị trường đã khiến ngành thép “điêu đứng”.

* Thưa ông, còn nhớ cách đây không lâu, khi các DN “ùn ùn” xuất ngược phôi, chính Hiệp hội đã cảnh báo trong quý IV/2008 tình trạng thiếu phôi thép sẽ diễn ra. Nhưng hiện nay, mọi diễn biến dường như không như vậy?

- Đúng là ở đây đang xảy ra một nghịch lý. Đó là ngay trong thời mùa xây dựng nhưng lượng tiêu thụ thép hiện nay lại giảm mạnh. Các doanh nghiệp thép điêu đứng vì xuất không xong, trong khi ngân hàng đang gõ cửa đòi nợ.

Chúng tôi thừa nhận là đã không dự báo chính xác được lượng cung - cầu của thị trường khiến các DN lâm vào thế “khóc dở, mếu dở” như hiện nay.

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất với ngành thép hiện nay là việc đình hoãn các công trình, dự án xây dựng trong mục tiêu kiềm chế lạm phát của chính phủ. Các dự án lớn của nhà nước đều phải rà soát lại, được Nhà nước chấp thuận mới được làm, còn đa phần đều bị cắt giảm, công ty nào cũng bị cắt, Bộ nào cũng bị cắt giảm khá nhiều, đặc biệt là các công trình đang thi công. Đây là nguyên nhân khiến lượng thép tiêu thụ giảm mạnh thời gian qua.

Đây là tháng thứ tư liên tiếp tiêu thụ thép giảm mạnh, tháng 5 chúng ta còn tiêu thụ được 337 nghìn tấn, đến tháng 6 còn hơn 283 nghìn tấn nhưng đến tháng 9 chỉ còn 115 nghìn tấn. Sản lượng tiêu thụ trong tháng trước đã giảm xuống 1/3 so với lượng thép tiêu thụ trung bình 4 tháng.

Với mức thuế 20%, lượng phôi ứ đọng trong nước rất lớn, hơn nửa triệu tấn phôi không bán được. Các doanh nghiệp sản xuất phôi thiếu tiền thanh toán, nợ nần nhiều, họ gây áp lực lên Hiệp hội đòi giảm thuế từ xuống 2% hoặc 0%.

Chúng tôi cũng đã kiến nghị lên Bộ Công Thương, tốt nhất là từ nay tới cuối năm, nếu tồn kho dư thừa 400 nghìn tấn và tiêu thụ ở mức này thì một quý nữa cũng chỉ tiêu thụ hết lượng tồn kho.

Số phôi tồn nửa triệu tấn hoàn toàn đủ sức cung ứng cho sản xuất trong nước. Vấn đề bây giờ phải tìm đường xuất, hạ thuế để DN có thể xuất được.

Một tấn thép chênh với giá thế giới 10 USD đã quý, nhưng với mức thuế hiện nay phải chênh tới gần 20 USD, không ai có thể xuất được. Bộ Công Thương đã đề nghị giảm thuế xuống 2% từ cuối tháng 9 nhưng Bộ Tài chính mới chỉ giảm xuống 10%.

Hiện nay giá nguyên liệu cũng rất cao, tới thời điểm này giá bình quân là 600 USD/tấn thép phế, cộng thêm 200 USD luyện nữa mới ra phôi, bán 800 USD/tấn mới không lỗ. Trong khi phôi thế giới chỉ còn 600 - 630 USD/tấn, nếu xuất DN cũng đã chịu lỗ, nhưng xuất đi sẽ đỡ lỗ hơn là để tồn kho như hiện nay.

* Như vậy, theo ông khâu dự báo không chuẩn xác của Hiệp hội và doanh nghiệp là nguyên nhân dẫn đến khó khăn của DN hiện nay?

- Đúng là việc dự báo đã không hoàn toàn chuẩn xác. Có giai đoạn giá phôi thép thậm chí cao hơn cả giá thép thành phẩm đã dẫn đến hiện tượng xuất ngược phôi, điều chưa từng có ở Việt Nam. Vì lo không đủ phôi sản xuất trong nước, nên Tổng công ty Thép đã vội kiến nghị tăng thuế xuất khẩu phôi lên tới 30-40%.

Những yếu kém trong khâu dự báo cung - cầu thị
trường phần nào khiến ngành thép “điêu đứng”.

Một yếu tố không lường được nữa là kinh tế thế giới xuống dốc quá nhanh, giá thép cũng tụt giảm nhanh. Trong khi đó Việt Nam lại điều chỉnh tăng trưởng, hạn chế đầu tư nên nhu cầu thép cũng giảm mạnh.

Hiện nay, phôi gần như không giao dịch, nếu có cũng chỉ là nhập hợp đồng cũ. Thép cây, thép cuộn hiện bán khoảng 14 triệu đồng/tấn. Trước đó hồi tháng 7 chúng ta bán 17 triệu đồng/tấn thép cây với giá phôi nhập xấp xỉ 1.100 USD/tấn, nhưng hiện nay giá phôi chỉ còn 600 triệu USD/tấn. Bán thép thời điểm này DN chịu lỗ lớn, bao nhiêu lãi đầu năm bù hết cho lỗ.

Cần giải tỏa khó khăn vốn cho DN thép

* Ngoài việc giảm thuế, theo ông nên có thêm biện pháp nào để hỗ trợ doanh nghiệp?

- Theo tôi, nên giải quyết các hạn mức vay cho DN. Ngân hàng phải cho người ta vay đủ để có tiền thanh toán, nguyên liệu, điện rồi trả lương cho công nhân... Giai đoạn vừa qua, ngoài bí bách khó khăn nguồn hàng thì việc vay vốn ngân hàng cũng rất khó. Nói là lãi suất hạ và thủ tục vay dễ hơn, nhưng thực tế việc vay rất khó vì Ngân hàng thấy thép ế, “ngại” cho vay do sợ rủi ro cao.

Để giải quyết khó khăn cho DN, Hiệp hội khuyến nghị ba điểm:

Thứ nhất, phải đẩy mạnh xúc tiến thương mại để xuất khẩu, nếu chỉ tiêu thụ trong nước mà chậm như hiện nay là doanh nghiệp chết. Mà muốn xuất khẩu được phải có chính sách uyển chuyển, thấy dư thừa thì nên hạ thuế, Hiệp hội đề nghị mức giảm thuế là 2%.

Thứ hai, cần tiếp tục cải tiến, giải tỏa vốn vay cho các DN thép. Theo chỗ tôi biết, nhiều DN thiếu tiền điện phải vay chợ đen hàng tỷ đồng để trả.

Thứ ba, Nhà nước nên triển khai nhanh các công trình đầu tư, giải ngân dự án để DN có thể mua thép. Hiện Bộ Xây dựng cho phép DN được điều chỉnh giá, duyệt dự toán theo giá mới nhưng thực tế phương án giá mới rất chậm triển khai trong khi giá biến động rất nhanh.

* Theo ông, tiêu thụ thép trong ba tháng cuối năm liệu có được cải thiện?

- Tôi nghĩ tiêu thụ thép từ giờ tới cuối năm sẽ không cao do đầu tư tiếp tục giảm. Lượng thép tiêu thụ tới nay là 2,3 triệu tấn, cộng thêm 500 nghìn tấn dự đoán và 600 nghìn tấn ngoài hiệp hội, cả năm lượng tiêu thụ khoảng 3,2 triệu tấn, thấp hơn năm ngoái.

Tuy nhiên, giá thép sẽ ổn định, không tăng, giá phôi cũng sẽ không tăng đột biến, mức giá phôi như hiện nay có thể đã là đáy. Xu hướng chung ở các nước lượng tiêu thụ đều giảm, đặc biệt khi kinh tế Mỹ dự báo khó phục hồi.

* Xin cảm ơn ông!

DiaOcOnline.vn - Theo VTC News