Văn phòng ảo, văn phòng trọn gói được xem là xu thế mới của thị trường văn phòng cho thuê và được xem là “cứu tinh” cho các doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp, nhưng nó cũng có nhiều lỗ hổng để kẻ gian lợi dụng.

Dễ như thuê văn phòng ảo

“Thủ tục nhanh chóng, lễ tân chuyên nghiệp, phòng họp hiện đại, tiết kiệm 90% chi phí, hỗ trợ đăng ký giấy phé kinh doanh…”, là những lời quảng cáo được các đơn vị kinh doanh dịch vụ cho thuê văn phòng ảo đưa ra.

Trong vai một Startup (khởi nghiệp) đang cần tìm địa chỉ để thành lập công ty, phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản tìm đến công ty kinh doanh dịch vụ cho thuê văn phòng trên đường Lê Duẩn, quận 3 (TP.HCM) để tìm hiểu, thì nhân viên tư vấn của công ty này cho biết, đối với nhu cầu như trên, nên thuê văn phòng ảo.

“Văn phòng ảo ở đây nghĩa là bên em sẽ cho bên anh thuê địa chỉ để đăng ký giấy phép kinh doanh. Lễ tân của bên em cũng là lễ tân của công ty anh, sẽ thay các anh nhận thư từ hay bưu phẩm, hoặc có khách đến liên hệ thì sẽ ghi nhận lại thông tin rồi chuyển qua cho bên anh”, nhân viên này nói và cho biết thêm, khi khách hàng có đối tác đến làm việc hoặc giao dịch ở đây thì công ty sẽ hỗ trợ nước uống, wifi, phòng tiếp khách…

Qua tìm hiểu, để thuê văn phòng ảo tại đây có 3 gói chính, giá thành dao động từ 3 - 8 triệu đồng/tháng. Trong đó, gói dịch vụ có các tiêu chí thiết yếu như địa chỉ kinh doanh, dịch vụ quản lý thư từ, sử dụng không giới hạn tiền sảnh thương gia, số điện thoại doanh nghiệp có tiếp tân trực, được nhiều doanh nghiệp lựa chọn nhất.

Có thể thấy, loại hình dịch vụ này có khá nhiều điểm ưu việt như địa chỉ sang trọng, tiết kiệm chi phí và khách hàng có thể dễ dàng tiếp cận.

Thậm chí, loại hình dịch vụ này không chỉ cho thuê văn phòng ảo, mà còn hỗ trợ cho khách hàng về việc làm thủ tục đăng ký kinh doanh, cử nhân viên tiếp đón cán bộ thuế, thanh tra; duyệt và cấp các loại hóa đơn, chứng từ với các phương thức linh hoạt và mức chi phí thích hợp cho từng gói dịch vụ cụ thể.

Doanh nghiệp như “chim trời, cá nước”

Những ưu điểm của loại hình văn phòng ảo mang lại là không thể phủ nhận, nó giúp các doanh nghiệp giảm tối đa các khoản chi phí về thuê cơ sở hạ tầng, trụ sở riêng, chi phí vận hành…, nhưng điều khiến không ít người lo lắng là khi có vấn đề gì xảy ra, thì lúc đó, doanh nghiệp như “chim trời, cá nước”, biết tìm ở đâu?

Đơn cử như vụ việc của Công ty cổ phẩn Modern Tech - được quảng bá là đại diện pháp lý của iFan và Pincoin tại Việt Nam, có địa chỉ đăng ký kinh doanh tại tầng 9 của một tòa nhà ở số 68 đường Nguyễn Huệ, quận 1 (TP.HCM), bị hàng chục khách hàng tố cáo lừa đảo hơn 15.000 tỷ đồng bằng hình thức kêu gọi rót vốn mua đồng tiền ảo (ICO) iFan, Pincoin.

Bà K., một nhà đầu tư đồng tiền ảo này cho biết, do nghe bạn bè kể về tổ chức iFan và lợi nhuận siêu khủng của nó, nên tìm đến các hội nghị nghe diễn thuyết rồi quyết định đầu tư.

Khoảng cuối tháng 9/2017, ông Diệp Khắc Cường (người sáng lập iFan), Vũ Hữu Lợi (đồng sáng lập, kiêm giám đốc phát triển quốc tế iFan) và đội ngũ sáng lập iFan tổ chức một sự kiện tại TP. Vũng Tàu để ra mắt đồng tiền điện tử iFan, mở bán presale (trước bán hàng) huy động vốn với giá khởi điểm là 1 USD/đồng iFan và cho biết, sẽ làm app nghệ sĩ để thanh toán các album ca nhạc của Đàm Vĩnh Hưng, Lệ Quyên…

Tiếp đó, Công ty Modern Tech tiếp tục mở bán ICO của iFan tại Hà Nội và TP.HCM với lời hứa hẹn lãi suất đầu tư ít nhất 48%/tháng và thời gian hoàn vốn lâu nhất là 4 tháng. Doanh nghiệp này còn cho biết, nếu ai gọi thêm được người vào hệ thống sẽ được hưởng thêm 8% số tiền người mới tham gia.

“Sau lời hứa hẹn trả lãi khủng, nhóm trên đã thu hút được số tiền lớn. Tuy nhiên, sau khi huy động được cả chục nghìn tỷ đồng, nhóm người này tuyên bố thay đổi hình thức trả thưởng bằng cách quy đổi qua các đồng tiền số”, bà K. cho biết.

Không chỉ bà K. , mà hàng nghìn nạn nhân khác cùng tham gia sau đó đều không hề nhận được bất cứ lợi nhuận thực tế nào. Không ít người vì đó lâm vào cảnh tán gia bại sản.

Sau khi phát hiện ra mình bị lừa, một nhóm nhà đầu tư đã kéo đến trụ sở của Công ty Modern Tech để căng băng rôn, tố công ty này lừa đảo, chiếm đoạt tài sản… Tuy nhiên, doanh nghiệp này không có ở đó.

“Chúng tôi nghĩ họ có văn phòng, biển hiệu, địa chỉ ở một khu sang nhất nhì thành phố, thì không thể có kiểu làm ăn chụp giật như vậy được. Ai ngờ lúc tìm đến trụ sở của công ty, thì được lễ tân của tòa nhà trả lời một câu ráo hoảnh: Công ty Modern Tech không còn thuê ở đây nữa. Mọi thông tin cá nhân hay số điện thoại trước đó chúng tôi có đến nay đều không liên lạc được”, một số nạn nhân cho biết.

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản, Công ty Modern Tech đã thuê dịch vụ văn phòng ảo do Công ty cổ phần Replus cung cấp để đăng ký kinh doanh. Ngay sau vụ lùm xùm trên, Công ty Replus đã ra thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng với Công ty Modern Tech để tránh bị liên lụy.

Tuy nhiên, bản thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng này có một số điểm bất nhất, khiến không ít khách hàng băn khoăn.

Cụ thể, lý do khiến Replus đơn phương chấm dứt hợp đồng là: “Theo Điều 5.10 trong hợp đồng, Bên B có quyền đơn phương chấp dứt hợp đồng khi Bên A có hành vi gây ồn ào, ảnh hưởng đến môi tường làm việc chung… có dấu hiệu sử dụng địa chỉ của bên B để thực hiện hành vi lừa đảo, trái pháp luật”. Trong khi đó, bên B lại chính là Công ty Modern Tech, còn bên A lại là phía Công ty Replus.
Lý giải về sự nhầm lẫn khó hiểu này, bà Bùi Thị Minh Thúy, Phó giám đốc Công ty Replus cho biết, đây là sự nhầm lẫn của bộ phận làm thanh lý do không sửa lại. Bởi nội dung điều khoản trên là được trích dẫn ra từ hợp đồng, khi làm hợp đồng thì bên A là Modern Tech, còn bên B là bên Công ty Replus.

“Bình thường làm hợp đồng thì bên cho thuê là bên A, còn bên đi thuê sẽ là bên B, nhưng theo quy định của Replus thì ngược lại, do luôn đặt khách hàng lên hàng đầu. Do đó, bên Công ty Modern Tech là bên A còn Replus là bên B”, bà Thúy lý giải và cho biết thêm, sự nhầm lẫn này chỉ là về cách gọi, nhưng trên bản chất thì sẽ như nhau.

Theo đại lãnh đạo Công ty Replus, trong quá trình Công ty Modern Tech thuê dịch vụ văn phòng ảo ở đây (từ tháng 10/2017) đều không thấy ai đến liên hệ, giao dịch. Sau khi xảy ra vụ việc trên, Replus cũng có chủ động gọi điện, gửi email với những người của Công ty Modern Tech, nhưng đều không được.

Về vụ việc trên, một số chuyên gia cho rằng, pháp luật hiện hành không quy định cụ thể diện tích tối thiểu để làm trụ sở của doanh nghiệp là bao nhiêu, nên nhiều doanh nghiệp thuê văn phòng ảo để tiết giảm chi phí. Do đó, có những văn phòng chỉ vài chục mét vuông, nhưng có tới hàng chục, thậm chí hơn 100 doanh nghiệp đăng ký, treo biển làm trụ sở.

Với những trường hợp này, khi xảy ra tranh chấp, sẽ rất khó giải quyết, vì không thể tìm được người chịu trách nhiệm của công ty đó ở đâu. Thậm chí, nếu khách hàng khởi kiện ra tòa, mà không xác định được chính xác địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp mình muốn kiện, thì cũng không đủ điều kiện để tòa án thụ lý…

Theo các chuyên gia, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện và xử lý các “doanh nghiệp ma”, hoạt động chui, vi phạm pháp luật và công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết và phòng tránh.