Nhiều khu đất công, nhà vắng chủ ở tỉnh Gia Lai được cho thuê với giá bèo. Người thuê sử dụng sai mục đích, cho đơn vị khác thuê để hưởng tiền chênh lệch

Qua hoạt động giám sát, HĐND tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều căn nhà vắng chủ trên địa bàn tỉnh do các cơ quan nhà nước quản lý không được tốt. Đất công bị cho doanh nghiệp (DN) thuê với giá rất rẻ, thời hạn thuê dài.

Thuê đất không qua đấu giá

Ngày 7-6-2014, Công ty CP Kinh doanh và Phát triển Miền Núi Gia Lai (Công ty Miền Núi) có đơn xin thuê lô đất 111,9 m2 tại địa chỉ số 35, đường Trần Phú (TP Pleiku). Đây là vị trí đắc địa, nằm ở trung tâm TP Pleiku, nơi giao nhau giữa hai đường chính là Trần Phú và Hoàng Văn Thụ. Sau khi DN có đơn, tỉnh Gia Lai đã rốt ráo chỉ đạo các đơn vị liên quan tham mưu, đề xuất và đến ngày 10-6-2014, ra quyết định tho thuê đất. Trước khi cho thuê, vị trí đất này thuộc sự quản lý của Sở Tài chính Gia Lai.

Quyết định cho thuê nêu rõ: Cho Công ty CP Kinh doanh và Phát triển Miền Núi Gia Lai thuê để xây dựng cửa hàng kinh doanh hàng chính sách. Thời hạn cho thuê 50 năm. Giá thuê đất do UBND tỉnh quyết định. Sau khi thuê được lô đất này, Công ty Miền Núi đã tiến hành xây dựng tòa nhà công ty chỉ sử dụng một phần làm cửa hàng bán hàng chính sách, phần lớn diện tích cho các đơn vị khác thuê lại, treo biển kinh doanh như "Nha khoa Sài Gòn"; "Nhà thuốc Sài Gòn", "Đại lý Hưng Đông, chuyên bán hàng mỹ phẩm".

Một lô đất vàng khác rộng 171,3 m2 tại số 4, đường Hoàng Văn Thụ, do Sở Tài chính quản lý cũng được cho Công ty CP Sách và Thiết bị trường học Gia Lai thuê ngày 19-9-2014, để xây dựng địa điểm kinh doanh các mặt hàng phục vụ ngành giáo dục và thực hiện một số nhiệm vụ chính sách trên địa bàn tỉnh. Người đứng tên đại diện pháp luật của công ty là bà Trần Thị Thu Hà, vợ ông Phạm Thế Dũng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai (hai nhiệm kỳ 2006-2010 và 2010-2016).

Bất cập quản lý nhà vắng chủ

HĐND tỉnh Gia Lai chỉ rõ, việc quản lý nhà vắng chủ tồn tại nhiều bất cập như nhiều căn nhà không ký hợp đồng cho thuê, cho thuê nhưng không sử dụng, sau khi thuê từ nhà nước cho các đơn vị khác thuê lại để hưởng chênh lệch…

Đơn cử căn nhà số 446, đường Quang Trung, thị xã An Khê cho Công ty Sách và Thiết bị trường học Gia Lai thuê nhưng đơn vị này lại cho thuê lại để mở cửa hàng bán sách, văn phòng phẩm. Nhà số 408 đường Hùng Vương cho đơn vị khác thuê một phần để hưởng chênh lệch. Một số căn nhà vắng chủ đã được xác lập sở hữu toàn dân nhưng vẫn được UBND TP Pleiku cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho chủ hộ, sau đó mới được phát hiện và ra quyết định thu hồi.

Nguyên nhân chính của tình trạng trên là giá cho thuê thấp hơn nhiều so với giá thị trường tại khu vực lân cận dẫn đến việc đơn vị cho thuê lại để hưởng tiền chênh lệch. Nguyên nhân khác là công tác quản lý nhà vắng chủ còn chưa thống nhất được đầu mối quản lý, các cơ quan chưa có các biện pháp tích cực để xử lý. Không ít nhà bố mẹ thuê nhưng con cái cho rằng đây là tài sản của gia đình nên không chịu trả lại cho các cơ quan quản lý. Từ đó, HĐND đề nghị UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo rà soát, có biện pháp quản lý phù hợp.

Mất khoản tiền không nhỏ

Về lô đất số 35 Trần Phú, ông Nguyễn Văn Thư, Trưởng Phòng Đo đạc - Quy hoạch (Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai), cho biết giám đốc Công ty Miền Núi là bà Nguyễn Thị Sen có đơn xin thuê đất vào tháng 6-2014, khi đó vẫn áp dụng theo Luật Đất đai năm 2003. Sau đó, bà Sen có đơn xin trả tiền 1 lần và xây dựng tòa nhà, cho các đơn vị khác thuê lại để thu hồi vốn. "Sau khi trả tiền thuê đất xây dựng công trình thì đã thuộc tài sản của người ta, người ta có quyền cho thuê" - ông Thư nói và cho biết Luật Đất đai cũng không quy định phải đấu giá khi cho thuê bất động sản.

Trong khi đó, luật sư Tạ Quang Tòng, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Lắk, cho rằng việc giao đất mà không thông báo rộng rãi, không tổ chức đấu thầu cho các DN, các đơn vị khác tham gia làm mất đi các quyền được khai thác của DN khác, nhà nước mất đi một khoản tiền không nhỏ.