Xung đột giữa cư dân, ban quản trị và chủ đầu tư tại chung cư 4S Riverside (quận Thủ Đức) do Công ty TNHH Thành Trường Lộc diễn ra mới đây thực chất chỉ là giọt nước tràn ly về tình trạng tranh chấp ở vô số chung cư hiện nay tại TPHCM.

Tranh chấp trên diện rộng

Mới đây, nhiều cư dân Era Town (quận 7) đã tổ chức xuống đường yêu cầu chủ đầu tư là CTCP Đức Khải và Ban quản lý chung cư làm rõ việc sử dụng phí bảo trì chung cư và việc bầu Ban quản trị. Được biết, đây là lần thứ 3 cư dân tổ chức tuần hành phản đối việc thu phí bảo trì, hội nghị nhà chung cư. Theo cư dân ở đây, Ban quản lý chung cư đã không minh bạch đối với khoản tiền quỹ bảo trì ước tính lên đến hàng chục tỷ đồng. Cụ thể, ông Phạm Ngọc Lâm, Chủ tịch HĐQT Đức Khải, từng thừa nhận đã trưng dụng khoản tiền phí bảo trì 2% vào mục đích kinh doanh và hứa sẽ bàn giao lại quỹ kèm lãi suất phát sinh.

Tương tự, chung cư 584 Lũy Bán Bích (quận Tân Phú) thời gian qua cũng nổi lên những vụ “lùm xùm” do nhiều hạng mục xây dựng sai phép, không phép rất kiên cố trong một thời gian dài không bị phát hiện, thậm chí một số hạng mục đã được hoàn công. Khi sự việc bị bại lộ, việc khắc phục tháo dỡ đã ảnh hưởng đến cuộc sống của cư dân. Chưa hết, người dân ở đây cho biết, suốt nhiều năm qua hệ thống phòng cháy chữa cháy chung cư hoạt động không ổn định, thậm chí bị tê liệt khiến cuộc sống hết sức bất an. Hiện chung cư không có kinh phí sửa chữa, duy tu vì chủ đầu tư chưa chịu bàn giao quỹ bảo trì.

Tranh chấp thuộc diện ầm ĩ nhất trong số các chung cư trên địa bàn TPHCM không thể không nhắc đến chung cư First Home Thạnh Lộc (quận 12) do Công ty N.H.O làm chủ đầu tư. First Home Thạnh Lộc là chung cư đầu tiên và đầy tai tiếng của N.H.O tại TPHCM. Dự án có tổng diện tích sàn 31.530m2, bao gồm tầng hầm để xe, tầng 1 có nhà sinh hoạt cộng đồng, nhà trẻ, trung tâm thương mại dịch vụ và 336 căn hộ. Tuy nhiên, hiện nay dự án lên đến 489 căn hộ, tăng 153 căn. Lý giải về việc căn hộ tăng đột biến, khách hàng mua nhà tại đây cho biết, chủ đầu tư đã cắt một phần khu sinh hoạt cộng đồng và nhà trẻ để ngăn thành căn hộ để bán. Việc làm của chủ đầu tư đã từng bị cơ quan quản lý nhà nước đình chỉ thi công vì xây dựng sai so với giấy phép xây dựng, dẫn đến chậm bàn giao căn hộ cho khách hàng.

Chưa có hồi kết

Liên quan đến tranh chấp tại chung cư Era Town, trao đổi với báo chí, ông Lê Hồng Thanh, Giám đốc Ban quản lý, cho biết quỹ bảo trì chủ đầu tư đã có báo cáo giải trình với cơ quan chức năng chờ xin ý kiến để thống nhất hướng xử lý. Chẳng hạn ai là chủ tài khoản quản lý quỹ này, tiền quỹ được giải quyết thu chi ra sao, chi định kỳ và chi đột xuất cho việc duy tu bảo dưỡng như thế nào. Quy chế quản lý dù đã được công ty soạn thảo nhưng các cơ quan chức năng chưa thể thẩm duyệt, thông qua nên chưa thể công bố cũng như chưa tiến hành hội nghị chung cư. Tại hội nghị chung cư trước cũng không thể bàn bao tiền cho Ban quản trị, vì đây không phải là chủ thể pháp nhân, nếu rủi ro xảy ra ai sẽ là người chịu trách nhiệm về vấn đề này. Còn tại chung cư The Ruby Land, ông Nguyễn Quốc Tuấn, Trưởng ban quản trị, cho hay đến nay sau gần 10 năm đưa vào vận hành, người dân vẫn chưa nhận được giấy chủ quyền nhà do chủ đầu tư mang sổ đỏ dự án thế chấp ngân hàng. Hiện công ty này nợ đầm đìa tại ngân hàng khoảng 286 tỷ đồng. Ngân hàng đã đồng ý cho Công ty Tân Hoàng Thắng, chủ đầu tư dự án nộp 70 tỷ đồng để lấy sổ đỏ ra, nhưng công ty này vẫn không có tiền để trả.

Cư dân sống tại chung cư Carilon 1 (Hoàng Hoa Thám, Tân Bình) phản ánh thời gian qua nơi đây thường xuyên xảy ra mất trộm xe. Mặc dù có hệ thống camera giám sát nhưng do hình ảnh bị chỉnh sửa nên người dân gặp khó trong vấn đề yêu cầu bồi thường thiệt hại. Bên cạnh đó, hàng trăm hộ dân phải sử dụng nguồn nước bị nhiễm độc, lẫn rác thải. “Chúng tôi từng nhắc nhở, phản ánh nhiều lần với Ban quản trị và chủ đầu tư nhưng các đơn vị này khắc phục rất chậm, không đạt yêu cầu, thậm chí còn đùn đẩy trách nhiệm” - một cư dân than phiền.

Trước hàng loạt vụ tranh chấp nảy lửa giữa người dân, ban quản trị và chủ đầu tư tại các chung cư, mới đây Sở Xây dựng đã tiến hành thanh kiểm tra nhằm tìm hiểu nguyên nhân để tìm hướng khắc phục xung đột. Theo ông Đỗ Phi Hùng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, nguyên nhân chủ yếu trong các vụ tranh chấp hiện nay liên quan đến sở hữu chung - riêng, cách xác định diện tích căn hộ để làm sổ hồng, quản lý và chuyển giao phí bảo trì... Những vấn đề trên hoàn toàn có thể khắc phục nếu thể hiện minh bạch trong hợp đồng mua bán giữa chủ đầu tư và khách hàng. Ngoài ra, cần phân cấp và quy trách nhiệm cho địa phương, cán bộ giám sát dự án nếu để xảy ra sai sót.

Trên thực tế, hiếm chung cư nào không xảy ra tranh chấp khi đưa vào khai thác vận hành, vấn đề là tranh chấp nhiều hay ít và ở mức độ nào. Thông thường, khi xảy ra mâu thuẫn, chủ đầu tư thường chọn cách thỏa hiệp bằng tài chính, mối quan hệ. Khi thỏa hiệp thành, chủ đầu tư ép những trường hợp còn lại phải thực hiện theo. Một số người dân cũng chọn cách thỏa hiệp và im lặng do sợ ảnh hưởng đến giá cho thuê nhà hoặc sang nhượng lại căn hộ. Chính điều này đã khiến các mâu thuẫn, xung đột lợi ích diễn ra một cách âm thầm, mỗi nơi giải quyết một kiểu, không dựa trên một cơ sở pháp lý nào. Và đến khi bùng nổ sẽ tương tự vụ việc vừa xảy ra tại chung cư 4S Riverside nêu trên.