Trong tiến trình xây dựng các tuyến đường sắt đô thị (metro), mỗi lần các hạng mục tăng giá lại phải điều chỉnh lại dự án và làm thủ tục lại từ đầu nên mất rất nhiều thời gian, khiến cho các dự án bị chậm.

Đây là vướng mắc chính trong tiến trình xây dựng các tuyến metro tại TPHCM được Phó chủ tịch TPHCM Nguyễn Hữu Tín nêu ra tại buổi họp giao ban định kỳ về các dự án đường sắt đô thị tại TPHCM diễn ra hôm nay 3-11.

Buổi giao ban có sự tham gia của nhiều bộ ngành Trung ương, trong đó có Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) là cơ quan quản lý chuyên ngành về giao thông.

Tại cuộc họp, ông Nguyễn Hữu Tín cho biết, một trong những nguyên nhân khiến các dự án đường sắt đô thị chậm tiến độ là do thủ tục của dự án. Mỗi lần các hạng mục tăng giá lại phải điều chỉnh lại dự án và làm thủ tục lại từ đầu nên mất rất nhiều thời gian.

Điều đáng nói là tình trạng này lặp đi lặp lại nhiều lần kiến dự án bị kéo dài từ năm này sang năm khác. Bên cạnh đó, do có sự khác nhau giữa quy định pháp luật của Việt Nam cũng như hướng dẫn của các bộ, ngành và cách hiểu của nhà tài trợ nên cần nhiều thời gian thảo luận giữa các bên.

Đơn cử như việc lập đề cương thiết kế nền tảng và thiết kế kỹ thuật cũng được hiểu khác nhau nên khó thống nhất. Đặc biệt là các quy định của nhà tài trợ về quy định xử lý đấu thầu cũng khác so với pháp luật Việt Nam. Do vậy, mỗi lần phát sinh tình huống xử lý đấu thầu thì dự án sẽ bị chậm từ ba đến sáu tháng.

Ngoài ra, vấn đề giải phóng mặt bằng, mặc dù là trách nhiệm của chính quyền địa phương, nhưng cách hiểu về giải tỏa đền bù của nhà tài trợ nước ngoài và Việt Nam cũng không giống nhau nên dẫn đến việc khiếu nại của nhà thầu làm ảnh hưởng đến tiến độ của dự án.

“Những vướng mắc này không chỉ riêng dự án đường sắt đô thị mà cả các dự án ODA khác. Chúng tôi mong các bộ, ngành đưa vấn đề này lên Chính phủ để cùng tháo gỡ,” ông Tín kiến nghị.

Để tránh mất nhiều thời gian khi trình các dự án lên cấp cao hơn, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho rằng thành phố cần chuẩn bị kỹ lưỡng về các phân đoạn đầu tư. Trong đó, những tuyến làm sau như tuyến số 5 cần rút kinh nghiệm từ các tuyến số 1 và số 2, khi trình dự án phải sâu và kỹ đối với từng giai đoạn.

Ông Đông cũng lưu ý, việc giải phóng mặt bằng tuyến số 2 có liên quan đến việc chặt cây xanh ở Công viên Tao Đàn, cần rà soát lại và chỉ chặt cây khi thật cần thiết.

Trước đó, hồi tháng 7-2015, sau khi đi kiểm tra thực tế dự án, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã đồng ý và ủy quyền cho TPHCM được phê duyệt thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật dự án đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành-Suối Tiên). Việc ủy quyền cho TPHCM phê duyệt dự án này nhằm rút ngắn thủ tục để đẩy nhanh tiến độ tuyến metro số 1 vốn đã bị chậm nhiều năm.