Sau 22 năm quy hoạch, đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2, TP.HCM) mọc lên nhiều công trình giao thông, nhà cao tầng, nhưng xen lẫn với công trình hiện đại vẫn còn nhiều khu dân cư cũ.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm tọa lạc bên bờ Đông sông Sài Gòn, thuộc địa bàn quận 2, (đối diện trung tâm quận 1) có tổng diện tích 657 ha, được Chính phủ phê duyệt quy hoạch từ năm 1996. Bán đảo này được kỳ vọng trở thành trung tâm tài chính, thương mại mang tầm cỡ quốc tế và là đô thị đẹp nhất khu vực Đông Nam Á.


Theo quy hoạch 1/2.000 được duyệt, khu trung tâm mới của TP.HCM thuộc địa bàn các phường An Khánh, Thủ Thiêm, An Lợi Đông và một phần phường Bình An, Bình Khánh.


Nằm ở vị trí chỉ cách khu vực lõi trung tâm lịch sử quận 1 một đoạn ngắn, đối diện sông Sài Gòn, bán đảo này được chọn là trung tâm tổng hợp mới, đáp ứng nhu cầu phát triển của thành phố hơn 10 triệu dân cùng lượng lớn khách vãng lai.


Đại lộ Mai Chí Thọ thuộc tuyến Đại lộ Đông Tây với 12 làn xe đưa vào sử dụng năm 2011, là tuyến đường xương sống chia đôi khu đô thị mới Thủ Thiêm. Hai bên đường các dự án bất động sản được xây dựng dày đặc.


Tuyến đường này kết nối thành đại lộ Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ thông qua hầm Thủ Thiêm, công trình hầm vượt sông Sài Gòn có quy mô hiện đại nhất Đông Nam Á. Các tuyến đường trong khu đô thị này cũng đã và đang hình thành cắt qua đại lộ, cửa hầm vượt sông Sài Gòn.


Cầu Thủ Thiêm 2 từ giao lộ Tôn Đức Thắng - Nguyễn Hữu Cảnh (quận 1) nối khu đô thị đang triển khai thi công bên cạnh cầu Thủ Thiêm 1 đã đưa vào sử dụng năm 2007, kết nối từ quận Bình Thạnh.


Cầu Thủ Thiêm 3 và 4 sẽ nối quận 4, quận 7 với Khu đô thị Thủ Thiêm cũng sẽ được đầu tư. Các công trình khi hoàn thành sẽ kết nối, hình thành hệ thống giao thông hoàn chỉnh cho khu vực và khu đô thị mới này.


4 tuyến đường chính trong khu đô thị Thủ Thiêm gồm: đại lộ vòng cung (6 làn xe); đường ven hồ trung tâm (4 làn xe); đường ven sông Sài Gòn (2 làn xe) và đường vùng châu thổ, tổng chiều dài gần 12 km, bao gồm 10 cây cầu, trong đó có 2 cầu cạn đang hoàn thiện.


Đường Nguyễn Cơ Thạch từ cầu Thủ Thiêm 1 với 8 làn xe chạy xuyên Khu đô thị tới đại lộ Mai Chí Thọ được xây dựng mới hoàn toàn.


Nhiều tuyến đường trong khu đô thị này được xây mới hiện đại đã đưa vào sử dụng.


Trung tâm Triển lãm quy hoạch thành phố ngay quảng trường trung tâm khu đô thị đang được thi công. Công trình gồm 1 tầng hầm và 5 tầng nổi dần hoàn thiện bên bờ sông Sài Gòn.


Khu tái định cư Bình Khánh (phường Bình Khánh) có diện tích 38,4 ha. Dự án thuộc chương trình 12.500 căn hộ phục vụ tái định cư thuộc 5 phường trung tâm của khu đô thị này nhưng chưa đạt được mục tiêu đưa cư dân vào sinh sống.


Trong vùng lõi của khu đô thị vẫn còn một số công trình tôn giáo có quy mô lớn, một số hộ dân sống bên cạnh những dự án nhà ở, đường sá hiện đại đang được thi công.


Để đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP.HCM đã mất 10 năm để giải tỏa trắng gần như toàn bộ bán đảo Thủ Thiêm, khoảng 15.000 hộ dân đã di dời để nhường chỗ cho siêu dự án này. Thành phố cũng đã huy động gần 30.000 tỷ đồng để chi trả bồi thường, tái định cư, song vẫn còn nhiều khu vực dân cư chưa di dời.


Góc phía nam là đô thị Sa La, một dự án thuộc Khu đô thị mới Thủ Thiêm đã và đang hoàn thiện những dãy nhà phố, biệt thự liền kề cùng nhiều tòa nhà chung cư, văn phòng...


Thông tin từ cơ quan chức năng, 99% diện tích đất tại khu đô thị Thủ Thiêm đã được bồi thường giải tỏa, với 382 ha đất phát triển nhà ở và 334 ha đất khác để phát triển các khu thương mại. Môt loạt những siêu dự án với vốn đầu tư hàng tỷ USD của nhiều tập đoàn lớn trong và ngoài nước đang chờ triển khai.


Một số khu vực có rạch chạy vào khu đô thị vẫn là những mảng xanh cỏ dại, đầm lầy đang được nạo vét, xây bờ kè.


Khu đô thị Sala nằm giữa khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ảnh: Google Maps.

Theo quy hoạch, khu đô thị  mới Thủ Thiêm chia làm 5 khu vực chính, gồm khu lõi trung tâm chính, khu dân cư phía Bắc, khu dân cư dọc Đại lộ Mai Chí Thọ, khu dân cư phía Đông, khu châu thổ phía Nam.

Tổng dân số cư trú thường xuyên là 145.369 người, số người làm việc thường xuyên là 217.470 người và khách vãng lai là 1 triệu người (tối đa trong dịp lễ hội), văn phòng cho thuê dạng căn hộ là 1.719 người.

Trưa 2/5, UBND TP.HCM tổ chức họp báo định kỳ tình hình kinh tế xã hội - an ninh trật tự trên địa bàn 4 tháng đầu 2018. Tại buổi họp báo, ông Nguyễn Thanh Nhã, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM, cho biết bản đồ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn chưa tìm thấy.

Theo ông Nhã, UBND TP.HCM đã chỉ đạo rà soát lại từng nguồn. Từ thời điểm quy hoạch (năm 1995) đến nay hơn 20 năm, nhiều cơ quan di chuyển nên không lưu trữ bản đồ, trong khi hồ sơ có lưu.