Ngày 14/5, tại cuộc giám sát về việc chấp hành pháp luật về quản lý trật tự xây dựng đô thị, xử lý công trình “siêu mỏng, siêu méo” ở hai quận Thanh Xuân, Hoàng Mai, đoàn giám sát HĐND TP cho rằng, chính quyền cơ sở vào cuộc quyết liệt, số công trình “siêu mỏng, siêu méo” tồn đọng sẽ được kéo giảm và ngăn ngừa được phát sinh mới.

Vận động từ khi có dự án

Theo lãnh đạo quận Thanh Xuân, trong số 156 trường hợp đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng tồn đọng trước năm 2014 (6 trường hợp trước năm 2010). Quận đã hợp thửa, hợp khối được 55 trường hợp, số còn lại quận đang đề xuất 3 phương án là xử lý thu hồi, xử lý phương án kiến trúc và giữ nguyên hiện trạng.

Trong số này, có cả những trường hợp chưa xử lý được do người dân chưa di dời vì chờ quyết định bán nhà tái định cư của TP. Chia sẻ kinh nghiệm trước vấn đề này, lãnh đạo quận Thanh Xuân cho biết: Ngay từ khi có dự án, quận đã họp thông báo đến từng phường, rà soát ngay từ khâu kiểm đếm để dự báo các công trình không đủ điều kiện xây dựng. Từ đó, thông báo rõ với các hộ dân về thực trạng đất sau GPMB, vận động các hộ tiến hành hợp thửa, hợp khối, chỉnh trang theo quy hoạch. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ dân khi hợp khối, hợp thửa. Lãnh đạo phường Khương Mai cũng chia sẻ: Phường có 20 trường hợp ở dạng “siêu mỏng, siêu méo” (dự án đường Trường Chinh), dù chưa bàn giao mặt bằng vì chưa có nhà tái định cư, nhưng phường tổ chức nhiều cuộc đối thoại để giải quyết những vấn đề người dân đặt ra. Hiện, 15 trường hợp đã có phương án xử lý, chỉ còn 5 trường hợp đàm phán để hợp thửa, hợp khối. Nhưng việc “vận động” không hề dễ trước tình trạng ép giá nhau. Có trường hợp vận động cả hơn chục năm mới thành công.

Quận Hoàng Mai cũng được đoàn giám sát đánh giá là “điểm sáng”, “có lối thoát” trong việc xử lý nhà “siêu mỏng, siêu méo” với cách làm quyết liệt và cụ thể. Đối với 80 trường hợp tồn đọng trước năm 2014, quận đã tiến hành hợp thửa, hợp khối 71 trường hợp. Đối với 102 trường hợp phát sinh từ năm 2014 đến nay, có 99 trường hợp đã và đang thực hiện quy trình hợp thửa, hợp khối và tiến hành thu hồi, còn 3 trường hợp đã tự xây nhà kiên cố trước năm 2004 đề xuất giữ nguyên hiện trạng.

Thu hồi cùng dự án sẽ thuận lợi

Tuy có những tín hiệu rất tích cực trong giải quyết nhà “siêu mỏng, siêu méo”, nhưng lãnh đạo các quận và các phường cũng đưa ra không ít những khó khăn. Lãnh đạo quận Hoàng Mai cho biết: Để hợp thửa, hợp khối, GPMB 102 trường hợp nhà “siêu mỏng, siêu méo” mới phát sinh, diện tích thu hồi khoảng 800m2 với kinh phí 15 tỷ đồng, quận Hoàng Mai phải đề xuất TP quan tâm tháo gỡ. Còn theo lãnh đạo quận Thanh Xuân: Thu hồi là biện pháp cuối cùng cần áp dụng khi không thể hợp thửa, hợp khối, nhưng TP nên cho chủ trương thu hồi ngay diện tích còn lại đi liền với dự án. Nếu để sau, quận lại phải làm một quy trình với thủ tục rất phức tạp và gây khó cho chính quyền.

Liên quan đến đường Vành đai 2 sau GPMB sẽ phát sinh nhiều trường hợp đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng, quận Thanh Xuân đề xuất TP xem xét chấp thuận xử lý tạm thời theo hướng đất còn lại dưới 4m2 thì thu hồi, đất còn lại từ 4 - 15m2 được chỉnh trang quy mô một tầng hoặc chỉnh trang hợp khối công trình thống nhất về kiến trúc cảnh quan. Trước đề xuất này của quận, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra của Thành ủy Trần Trọng Dực cho rằng, đây là đề xuất hợp lòng dân, đỡ vất vả cho chính quyền. Nhưng nếu nhìn rộng ra sau này, với cách làm ấy, liệu có đảm bảo cho tuyến phố văn minh đô thị.

Đoàn giám sát cũng lưu ý các quận, sở, ngành nên linh hoạt trong áp dụng các chính sách để tạo thuận lợi nhất trong việc hợp thửa, hợp khối, thu hồi các trường hợp “siêu mỏng, siêu méo”. Nhưng hạn chế phương án để tồn tại dù dưới dạng kiot, vì lâu dài khó giải quyết được triệt để vấn đề.