Niềm tin của người mua nhà tiềm năng đang bị xói mòn nghiêm trọng bởi đầy rẫy những tranh chấp và kiện cáo với chủ đầu tư. Trước thực trạng này, sáng ngày 19/11, tại Hà Nội, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức hội thảo “Các giải pháp quản lý rủi ro, giải quyết xung đột trong thị trường bất động sản”.

Hiện nay, trên thị trường BĐS, các loại tranh chấp đang diễn ra phổ biến như tranh chấp giữa chủ đầu tư dự án và người góp vốn mua nhà trên giấy, giữa chủ đầu tư ban đầu và các chủ đầu tư thứ cấp dưới dạng nhận chuyển nhượng dự án hoặc góp vốn đầu tư…) và các loại tranh chấp có thể hình thành trong tương lai (ví dụ như tranh chấp trong việc giải quyết nợ xấu, giải quyết kho bất động sản tồn đọng…).

Một số dự án xảy ra nhiều tranh chấp trong thời gian gần đây như: Tranh chấp về cách tính diện tích căn hộ của Tập đoàn Nam Cường tại dự án Lê Văn Lương Residential, Hà Đông; cách tính diện tích căn hộ của Doanh nghiệp tư nhân số 1 Lai Châu tại chung cư Đại Thanh (Thanh Trì – Hà Nội); hay Phí dịch vụ, sổ đỏ, sở hữu chung-riêng của Tập Đoàn Bitexco tại chung cư cao cấp The Mannor; phí dịch vụ tại Keangnam…

Theo GS Ðặng Hùng Võ - Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi Trường, nguyên nhân phát sinh các tranh chấp do thị trường BÐS Việt Nam phát triển quá nóng trong thời gian qua, mang lại lợi nhuận cao trong một thời gian ngắn. Hơn nữa, một bộ phận chủ đầu tư dự án và người tiêu dùng chưa có tính chuyên nghiệp, chỉ nhìn thấy lợi trước mắt.

Bên cạnh đó, một nguyên nhân không nhỏ khiến xung đột trên thị trường BĐS tiếp tục gay gắt là Luật chung cư, Pháp luật còn thiếu các quy định về quản lý giao dịch BÐS hình thành trong tương lai, quản lý rủi ro chưa đúng cách, quy định chưa rõ ràng về không gian, ban quản lý chung cư, dịch vụ. Hợp đồng, thỏa thuận giữa Chủ đầu tư dự án và khách hàng mang tính áp đặt do chủ đầu tư đơn phương đưa ra, thiếu các quy định bảo vệ quyền lợi cho khách hàng, thiếu sự giám sát của cơ quan chức năng.

Ông Võ cũng chỉ ra các biện pháp giải quyết tranh chấp như: Giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải, thương lượng và cùng chia sẻ khó khăn thông quan các tổ chức xã hội, hiệp hội nghề nghiệp với sự giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước; Giải quyết bằng trọng tài hoặc tòa án trên cơ sở các căn cứ đã thỏa thuận của các bên về giải quyết tranh chấp trong thỏa thuận hoặc hợp đồng khi không thể giải quyết được thông qua thương lượng, hòa giải.

Ngoài ra, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi Trường Đặng Hùng Võ cũng đưa ra một số đề xuất như: Hoàn thiện, bổ sung các quy định của pháp luật về điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia thị trường BÐS trên cơ sở tăng cường cơ chế bảo vệ quyền tài sản của người tiêu dùng, quản lý tốt các rủi ro, giá trị thật ghi trên hợp đồng... ; minh bạch thông tin, tạo các kênh thông tin để người mua nhà có thể tiếp cận tìm hiểu về quy hoạch, căn cứ pháp lý của các dự án BÐS…; Tăng cường các chế tài xử phạt vi phạm, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát.

Bên cạnh đó, GS Võ cũng nhấn mạnh cần sự vào cuộc quyết liệt hơn của các cơ quan quản lý nhà nước, thông tin đại chúng và hiệp hội nghề nghiệp.

Theo Luật Sư Trần Hữu Huỳnh - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam khẳng định: "Xung đột trên thị trường sẽ ngày càng gay gắt nếu không có sự can thiệp kịp thời của cơ quan quản lý nhà nước và sự thực hiện nghiêm túc của các cơ quan liên quan".