Các chuyên gia vẫn còn lo ngại việc đầu tư xây dựng nhà ở thương mại diện tích dưới 45m2 sẽ làm tăng quy mô dân số và tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời phá vỡ quy hoạch, nguy cơ xuất hiện những khu nhà “ổ chuột” trên cao trong lòng đô thị.

Quy định tại khoản 1 điều 40 Luật Nhà ở năm 2005 cho thấy, nhà chung cư phải thiết kế căn hộ khép kín, có diện tích xây dựng mỗi căn hộ không thấp hơn 45m2, còn với doanh nghiệp muốn xây dựng nhà ở xã hội thì diện tích tối thiểu là 25m2 và phải thực hiện theo dự án. Khi đó người dân mới được đảm bảo hạ tầng kỹ thuật, vệ sinh môi trường...

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, có nhiều địa phương, doanh nghiệp đã gửi văn bản tới Bộ Xây dựng đề nghị cho phép đầu tư xây dựng nhà ở thương mại với diện tích 30 - 40m2 để phục vụ đối tượng có thu nhập thấp, độc thân, hộ gia đình trẻ 2-3 người tại các khu đô thị lớn, các khu vực phát triển khu công nghiệp tương đối nhiều và đã được đầu tư xây dựng tại một số địa phương. Đây cũng là quy định gây khó khăn cho nhiều doanh nghiệp khi muốn xây dựng nhà thương mại có diện tích nhỏ trong các khu vực nội đô, khu công nghiệp…

Trước đó, vào tháng 4/2017 vừa qua, Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA) cũng đã đề xuất Bộ Xây dựng cho phép doanh nghiệp được thí điểm xây dựng căn hộ cho thuê, nhà trọ, phòng trọ cho thuê có diện tích dưới 25m2.

Theo HoREA, nếu thực hiện đề xuất nói trên sẽ giải quyết tốt bài toán chỗ ở cho đại đa số người thu nhập thấp đang sinh sống tại TP.HCM. Môi trường sống của họ cũng được cải thiện đáng kể, thay vì phải sống trong các khu trọ tồi tàn và mất an ninh với quy mô hộ gia đình, cá nhân xây dựng như hiện nay.

Chị Nguyễn Vân Thành (Hà Nội) chia sẻ, với thu nhập của người công nhân may như chị, thì để sở hữu một căn nhà có diện tích từ 45m2 ở các khu đô thị chỉ là “mơ ước” bởi số tiền bỏ ra sẽ phải từ 1 tỷ đồng trở lên, thế nhưng nếu có những căn nhà diện tích nhỏ hơn chỉ khoảng vài trăm triệu thì chị có thể “cố” được. Chị cũng rất mong nhà nước có bán những căn hộ 20m2 để chị và gia đình có thể an cư.

“Chúng tôi phải sống trọ trong những căn nhà chỉ 10 – 12m2 còn được nữa là, nhà chung cư nếu có diện tích khoảng 20m2 trở lên là phù hợp với điều kiện công nhân như chúng tôi”, chị Thành nói.

Trước những băn khoăn này, mới đây trong văn bản trả lời kiến nghị của UBND TP. HCM liên quan đến quy định diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư thương mại, Bộ Xây dựng đã “mở cửa” để các doanh nghiệp tại TP. HCM thí điểm xây dựng nhà ở thương mại với diện tích nhỏ.

Văn bản chỉ rõ: “Do vậy, đề nghị thành phố nghiên cứu theo hướng không bắt buộc tất cả các dự án phải áp dụng tiêu chuẩn diện tích căn hộ thương mại tối thiểu 45 m2, mà có thể cho phép xây một tỷ lệ nhất định (20-25%) số căn hộ diện tích nhỏ 25-45m2 đối với các dự án nhà ở tại trung tâm, mật độ dân cư cao, điều kiện hạ tầng kỹ thuật không thuận lợi. Đối với khu vực ngoài trung tâm, nơi tập trung công nhân lao động thì có thể áp dụng tỷ lệ căn hộ diện tích nhỏ cao hơn”.

Bộ cũng cho rằng công tác quản lý quy hoạch, quản lý trật tự, mỹ quan đô thị không chỉ phụ thuộc vào quy định tiêu chuẩn diện tích tối thiểu căn hộ chung cư mà còn phụ thuộc nhiều yếu tố khác. Ngoài ra, kinh nghiệm quốc tế cho thấy nhiều nước trên thế giới đều cho phép xây dựng căn hộ có diện tích nhỏ (Hàn Quốc: 14m2, Pháp: 15m2, Thái Lan: 15-20m2). Tuy nhiên, những quốc gia này vẫn thực hiện tốt việc quản lý dân số, quản lý quy hoạch kiến trúc và đảm bảo điều kiện hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội tại các đô thị.

Bộ Xây dựng cũng cho biết đang nghiên cứu để chuẩn bị ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư, trong đó sẽ có quy định diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư thương mại.

Trong thời gian chờ đợi ban hành quy chuẩn này thì có thể áp dụng tạm thời tiêu chuẩn diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25m2, tức tương đương quy định hiện hành về diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư nhà ở xã hội và bảo đảm thiết kế, xây dựng theo kiểu căn hộ khép kín.

Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn còn lo ngại việc đầu tư xây dựng nhà ở thương mại diện tích dưới 45m2 sẽ làm tăng quy mô dân số và tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời phá vỡ quy hoạch, nguy cơ xuất hiện những khu nhà “ổ chuột” trên cao trong lòng đô thị.