Thị trường văn phòng cho thuê tiếp tục gặp khó khăn, doanh nghiệp phải cuốn gói ra đi còn chủ nhà thì đau đầu với đống nợ khó đòi.

Không dám đòi nợ mạnh tay

Sau 5 tháng nợ tiền thuê văn phòng, một chủ đầu tư ở quận Cầu Giấy buộc lòng phải xử mạnh tay với một khách thuê bằng việc đuổi ra khỏi tòa nhà. Theo chia sẻ của chủ đầu tư, đây là việc làm bất đắc dĩ nhưng trong tình cảnh kinh doanh ế ẩm như hiện nay để đảm bảo được nguồn doanh thu họ phải làm như vậy. “Ban đầu là chậm thanh toán, sau đó doanh nghiệp nợ một, hai tháng tiền nhà. Chúng tôi cũng cảm thông vì tình hình kinh doanh khó khăn nhưng không thể nào chịu đựng được khi số tiền lên tới hàng trăm triệu đồng”, ông cho hay.

Được biết, doanh nghiệp bị tống cổ ra khỏi nhà từng là một trong những khách hàng thân thiết với chủ đầu tư và có hợp đồng thuê 5 năm. Thời gian gần đây, công ty kinh doanh thua lỗ, việc chuyển văn phòng gấp cũng gây ảnh hưởng lớn tới hoạt động của đơn vị này.

Việc các khách thuê nợ tiền nhà không phải là chuyện hiếm tại nhiều dự án. Theo chia sẻ của một môi giới cho thuê, trước đây cũng đã có một doanh nghiệp vì cần mác oai để làm việc với đối tác, họ đã chấp nhận chịu chơi thuê hơn 100m2 tại một tòa nhà văn phòng hạng A.

Thời điểm ban đầu, tòa nhà mới đi vào hoạt động, giá chào thuê rẻ cùng với nhiều hỗ trợ về chính sách tài chính nên đã giúp doanh nghiệp giảm bớt chi phí. Nhưng sau một năm, doanh nghiệp không thể cầm cự nổi, đã phải dọn đi và còn nợ 3 tháng tiền nhà.

Theo tính toán của doanh nghiệp, do thuê văn phòng ở tòa nhà hạng sang đã khiến chi phí đầu vào liên tục tăng. Đến khi chuyển nhà, toàn bộ nội thất vài trăm triệu cũng không dùng được vì diện tích thuê mới không phù hợp.

Khách thuê khó đòi, một trong những biện pháp có thể cứu vãn tình hình đối với chủ nhà là lấy sản phẩm của họ để trừ nợ. Câu chuyện của một chủ tòa nhà ở Từ Liêm là một ví dụ. Sau khi khất lần khất lượt tiền thuê nhà, họ đã phải giữ chân khách thuê bằng việc đổi sản phẩm trừ tiền thuê nhà. Công ty truyền thông sẽ thực hiện gói quảng cáo sự kiện cho chủ nhà trị giá hơn 500 triệu đồng trong một năm, thay vào đó họ sẽ không còn bị sức ép vì tiền nhà.

Cách làm này cũng được một chủ nhà ở Trung Hòa Nhân Chính áp dụng. Hết thời thuê nhà để giữ được mặt bằng ở vị trí trung tâm, công ty BĐS đã đổi một lô đất dự án cho chủ nhà. Quy đổi giá trị của lô đất hơn 1 tỷ đồng, đồng nghĩa với việc họ được thuê thêm gần 1 năm.

Đói vẫn mượn danh khách thuê

Trong khi tình hình cho thuê văn phòng chưa lấy gì sáng sủa, các tòa nhà vẫn chịu áp lực từ doanh tiếng của khách thuê. Theo đại diện một đơn vị tư vấn, khách thuê là đơn vị nước ngoài, doanh nghiệp lớn sẽ nâng tầm của tòa nhà, chính vì thế các chủ nhà sẽ có ưu đãi đặc biệt với đối tượng này. . Tùy theo danh tiếng của khách thuê, diện tích thuê và thời hạn thuê, tổng ưu đãi lên tới 20%.

“Nhìn vào danh sách khách thuê nếu có doanh nghiệp lớn, bọn em cũng dễ mời chào. Thế nên mấy ông này luôn được in ở vị trí đẹp trong tờ quảng cáo cũng như bảng chí dẫn bên ngoài tòa nhà. Thông thường, tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài, ngân hàng,…sẽ được đàm phán giá tốt hơn”, anh cho hay.


Khảo sát mảng văn phòng cho thuê cho thấy, nguồn cung tiếp tục tăng, trong năm 2014 có tới hơn 15 tòa nhà dự kiến đi vào hoạt động, tỷ lệ trống vẫn chưa có gì cải thiện.  Từ năm 2011, một lượng lớn các công ty quốc tế rời bỏ tòa nhà trung tâm đi sang những nơi có giá rẻ hơn như khu vực phía Tây nên không ít chủ tòa nhà bị ảnh hưởng. Không chỉ mất nguồn thu, họ còn không được hưởng lây doanh tiếng của những doanh nghiệp.

Hưởng quyền lợi giá thuê giảm 50% so với trung tâm, lợi thế đàm phán và nhận được nhiều ưu đãi nhưng những ông lớn này vẫn tỏ ra “chảnh”, họ vẫn còn băn khoăn với câu hỏi có nên gia hạn hợp đồng với chủ nhà hay chuyển văn phòng đi nơi khác.

Thống kê của CBRE trong vòng 5 năm, số lượng tòa nhà văn phòng từ 35 tòa lên tới 76 tòa, mức tăng 117%, diện tích lên tới 1 triệu m2 vào cuối năm 2013. Cung tăng, cầu giảm, các chủ tòa nhà buộc lòng giảm giá thuê. Đơn cử, ở văn phòng hạng A, mức giá thuê văn phòng đang chỉ còn 18 USD/m2/tháng, thời điểm năm 2009, mức giá là 50 USD/m2/tháng.

Đại diện CBRE nhận định, giá thuê văn phòng đã chưa có dấu hiệu chạm đáy, thị trường văn phòng hạng Hà Nội sẽ có chứng kiến giá thuê hạng B tiếp tục giảm trong năm 2014.