Theo thống kê, hiện TP.Hồ Chí Minh còn hơn 16.000 nhà ở, công trình trong hành lang bảo vệ sông, kênh rạch và gần 80 dự án phát triển nhà ở nằm trong hành lang chỉ giới đường sông, kênh rạch. Theo Quyết định 150/2004 của UBND TP thì tất cả các trường hợp này đều nằm trong diện cần được giải quyết để đảm bảo an toàn, cũng như tuân thủ quản lý, sử dụng hành lang trên bờ sông, kênh rạch.

Tuy nhiên, thời gian qua trên địa bàn TP.HCM có hàng ngàn trường hợp nhà đã cũ nát, xuống cấp, thế nhưng chưa được xem xét cấp phép xây dựng, sửa chữa do vướng quyết định 150. Đáng chú ý, có những thời điểm chỉ trong gần 1 tháng ra quân, TP.HCM đã xử lý gần 3.000 trường hợp sai phạm, trong đó đa số người vi phạm bị buộc phải tháo dỡ công trình, nhà ở sai phép hoặc bị cưỡng chế tháo dỡ. Xét về quản lý nhà nước, đây là chủ trương hợp lý trong bối cảnh rà soát lại sai phạm trong lĩnh vực xây dựng, tuy nhiên không ít người dân thuộc diện này lại rơi vào tình cảnh rất éo le.

Để tháo gỡ vướng mắc nêu trên, trong Quyết định 27/2014/QĐ-UBND vừa được UBND TP.HCM ban hành đã cho phép các hộ dân được sửa chữa, cải tạo tạm thời theo nguyên trạng căn nhà (không được thay đổi quy mô, diện tích, kết cấu nhà cũ,…) để chống sập, chống sạt lở. Quyết định 27 cũng đã chấn chỉnh nhiều bất cập hiện nay liên quan đến cấp giấy phép xây dựng (GPXD) về nhà ở riêng lẽ. Cụ thể, đối với các nhà ở riêng lẻ hiện hữu có một phần hoặc toàn bộ diện tích nằm trong quy hoạch, nhưng chưa có quyết định thu hồi đất, vẫn được phép sửa chữa, cải tạo hoặc xét cấp GPXD tối đa 3 tầng không kể tầng lửng và mái che cầu thang tại sân thượng (nếu có). Liên quan đến cấp GPXD cho nhà ở trên đất nông nghiệp, quyết định mới của UBND TP cũng cho phép tất cả các trường hợp nhà riêng lẻ, kể cả đất tự khai thác, lấn chiếm, nếu không có tranh chấp, khiếu nại trước ngày 1-7-2006 đều được xem xét cấp giấy phép xây dựng, sửa chữa, cải tạo lại nhà ở nếu người dân có nhu cầu.

Điểm mới của Quyết định 27 lần này là để tạo điều kiện cho người dân có nhu cầu đối với các khu đất trống xen kẽ trong khu dân cư (chưa có quyết định thu hồi), nếu có giấy tờ hợp pháp về quyền sử dụng đất sẽ được xem xét cấp tạm thời GPXD có thời hạn. Thành phố ưu tiên các trường hợp này đầu tư xây dựng các công trình sân chơi, sinh hoạt văn hóa cho thiếu nhi, thể dục thể thao ngoài trời,…Tuy nhiên, chủ hộ phải cam kết thực hiện tự tháo dỡ không điều kiện khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước để triển khai thực hiện quy hoạch.

Quyết định 27 có hiệu lực chính thực từ 14-8 được kỳ vọng sẽ giải quyết nhiều vướng mắc tồn đọng suốt nhiều năm qua trên địa bàn thành phố.