Thị trường BĐS khó khăn, việc định giá đất cũng không dễ dàng khiến nhiều doanh nghiệp đang đầu tư dự án bỏ dở việc thẩm định giá đất. Thực trạng trên đang làm Nhà nước thất thu, dự án lâm vào cảnh hoang hóa. ĐTTC đã trao đổi với bà Lê Thị Tám, Phó Cục trưởng Cục Thuế TPHCM, về vấn đề này.

* Thưa bà, tình hình nợ thuế tiền sử dụng đất của doanh nghiệp hiện nay như thế nào?

Bà LÊ THỊ TÁM: - Từ 1-1-2006 trở về sau việc thẩm định tiền sử dụng đất theo giá thị trường do Sở Tài chính thực hiện. Hội đồng thẩm định sẽ trình UBND TP xem xét, phê duyệt, sau đó chuyển sang cơ quan thuế để thu tiền này. Tức ngành thuế chỉ thu sau khi có quyết định về giá của UBND TP.

Năm 2013 Chính phủ ban hành Nghị quyết 02 gia hạn thời gian nộp thuế cho doanh nghiệp với 3 mức 12, 18 và 24 tháng. Trong các doanh nghiệp nợ hơn 2.000 tỷ đồng tiền thuế có doanh nghiệp được gia hạn đến cuối năm 2014 hay đến năm 2015 theo Thông tư 48 của Bộ Tài chính ban hành tháng 7-2014.

Thông tư 48 có 2 nội dung là gia hạn tiền sử dụng đất và gia hạn tiền bán nhà thuộc sở hữu nhà nước. Do đó trên thực tế số nợ ngành thuế TP phải thu không nhiều. Về số nợ phải truy thu 1.900 tỷ đồng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ chúng tôi đang tổng hợp để trình Bộ Tài chính xem xét giải quyết.

Về con số gần 5.000 tỷ đồng còn nợ từ báo cáo của Sở Tài chính, chủ yếu ở các doanh nghiệp được bán chỉ định, trong số này có những dự án doanh nghiệp chưa tiến hành ký hợp đồng nên TP chưa ban hành quyết định truy thu nợ, vì vậy nói doanh nghiệp nợ cũng khó. Vì theo quy trình, khi Sở Tài chính bán chỉ định đơn vị nào, sau khi TP phê duyệt chuyển qua, Cục Thuế TP mới ra thông báo để doanh nghiệp đến nộp thuế.

* Thị trường BĐS khó khăn có thể là nguyên nhân chính, thưa bà?

- Khó khăn nhất là khi doanh nghiệp thấy thẩm định theo giá thị trường cao giống như mua đất thêm lần nữa, trong khi thị trường BĐS trầm lắng, sản phẩm khó bán, tồn đọng nhiều nên doanh nghiệp không đi thẩm định giá. Bởi khi thẩm định giá xong, hội đồng thẩm định sẽ trình UBND TP để ra quyết định công nhận giá đất đã thẩm định, theo đó trong vòng 30 ngày doanh nghiệp phải nộp thuế.

Chính vì thế, nhiều doanh nghiệp đã không tiến hành làm thủ tục này. Qua rà soát mới đây của Sở Tài nguyên - Môi trường, Sở Tài chính và Cục Thuế TP, hiện có 98 dự án chưa thẩm định giá dù các dự án này đủ điều kiện để tiến hành. Và khi doanh nghiệp không làm thủ tục thẩm định giá, dự án còn đó nhưng ngân sách không thể thu được.

* Vậy ngành thuế sẽ chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp như thế nào?

- Theo quy định, doanh nghiệp nợ thuế sẽ bị cưỡng chế. Quy trình cưỡng chế thực hiện theo Thông tư 215. Theo đó, nếu doanh nghiệp nợ trên 90 ngày không trả được, ngành thuế sẽ có thông báo về việc thực hiện cưỡng chế, gồm các bước: liên hệ với ngân hàng đề nghị trích tiền từ tài khoản; đề nghị dừng không cho doanh nghiệp phát hành hóa đơn.

Tuy nhiên nhiều doanh nghiệp khó khăn nên xin trả theo phân kỳ, tức thay vì trả một lần như quy định họ xin trả hàng tháng. Về luật không cho phép nhưng chúng tôi cũng chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp nên có thể tạm dừng các bước cưỡng chế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ nộp thuế.

* Xin cảm ơn bà.